Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 2013 yılı verilerine göre Türkiye’de 17 bin 175 Tip-1 diyabet hastası çocuk var. Dünyada da her yıl 5 milyonun üzerinde insan bu hastalık nedeniyle yaşamını yitiriyor. ABD’deki Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi uzmanları diyabete çare olacak bir proje üzerinde çalışıyor. O projenin başındaki isimlerden biri de Doç. Dr. Eda Cengiz. Koç Üniversitesi Hastanesi’nin düzenlediği, Tip-1 diyabet hastalığı ile ilgili yeni tedavi ve araştırmaların masaya yatırıldığı toplantı için Türkiye’ye gelen Doç. Dr. Cengiz, şeker hastalarının vücutlarına yerleştirilen yapay pankreas çalışmaları ile ilgili bilgiler aktardı.
TAM OTOMATİK 10 YIL SONRA
Proje kapsamında yapay pankreas ABD’li diyabet hastaları üzerinde 3 gün boyunca denendi. Doktorlar otelde kalan hastaların ölçümlerini 24 saat boyunca ekrandan takip etti. Hastaların yapay pankreastan çok memnun kaldığını belirten Cengiz, fotoğraflarını çekerek Amerikan Gıda ve İlaç Cemiyeti’ne (FDA) gönderdiklerini ve “FDA lütfen yapay pankreası onayla” mesajları ilettiklerini söyledi. Teknoloji şirketlerinin de yapay pankreas üretmeye başladıklarını açıklayan Cengiz, cihazın önümüzdeki yılın sonlarına doğru piyasaya çıkmasını beklediklerini belirtti. Tam otomatik yapay pankreas sistemlerinin üretimi ise 10 yıl sonra gerçekleşecek.
NASIL ÇALIŞIYOR?
Hastalara takılan yapay pankreaslar telefon ya da kol saati şeklinde. Sistem üç ana bölümden oluşuyor. Bu bölümler, glikoz sensörü, insülin dozunu hesaplayan elektronik hesaplayıcı ve insülin dozunu artırıp azaltan akıllı pompa. Alıcıdaki algoritma ne kadar insülin gerektiğini hesaplıyor ve insülin pompasına gerekli dozu vermesi için sinyal veriyor. Bu sistem gerekli insülini otomatik olarak hastaya verdiği için şeker hastası istediği şeyleri yiyebiliyor. Şu anda deri üstünde denenen yapay pankreasla 10 yıla kadar deri altına da inilecek, bu sistemler yara bandı ya da kol saati şeklinde olacak.
