Bipolar bozuklukta önemli tespit

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde üç öğretim üyesi yaptıkları bilimsel araştırmayla, zeka düzeyi yüksek kişilerde daha sık görülen psikiyatrik rahatsızlık olan bipolar bozukluğa, beynimizde neden olan bölge ile hastalıktan koruyan bölgeyi dünyada ilk saptadı. Ege Üniversitesi Hastanesi'nde Prof. Dr. Ömer Kitiş, Prof. Dr. Ali Saffet Gönül, Doç. Dr. Çağdaş Eker ve ekibi tarafından gerçekleştirilen araştırmaya 28 bipolar bozukluk hastası ile bu hastaların kardeşi 28 kişi ile, bu kişilerden bağımsız 30 sağlıklı birey katıldı. Nedeni bilinmeyen hastalığın oluşma nedeni ve sağlıklı kardeşlerin hastalıktan nasıl korunduğunu ortaya koyan bilim adamlarının araştırması dünyanın en önde gelen dergisi olan Bipolar Disorders Dergisi'nde yayınlandı.

İZMİR'DE 50 BİN VAKA

Araştırma sadece İzmir'de 50 bin kişide görülen hastalığın oluşmadan önlenmesi için yapılacak bilimsel çalışmalara ışık tutacak. Kardeşi bipolar hastası olan sağlıklı kişilere erken tanı konmasını sağlayacak. Bilim adamları ve varlıklı kişilerde daha sık görülen hastalık ilaçla tedavi edilebiliyor. Türkiye'de sanatçı Nurseli İdiz, bu hastalıkla baş etmeye çalışıyor.

YİNE BAŞARDILAR

Daha önce de depresyon ve Alzheimer hastalıkları hakkında dünya çapında araştırmalar yapan SoCAT isimli Araştırma Grubu yine tıpta çığır açacak bir çalışmaya imza attı. Psikiyatri Anabilim Dalı'ndan Prof.Dr. Ali Saffet Gönül, Doç.Dr. Çağdaş Eker ve Radyoloji Anabilim Dalı'ndan Prof.Dr. Ömer Kitiş'ten oluşan ekibin çalışması bipolar bozukluğun tanı ve tedavisinde büyük gelişmeler sağlayacak bir buluşa imza attı.

İŞTE ÇALIŞMA

Yaptıkları bilimsel çalışma hakkında bilgi veren Prof. Dr. Gönül, "Hastalığa yatkın olan ile dirençli olan bölgeleri bulmak için sağlıklı olan aile bireyleri ile hastaların beyinlerini karşılaştırdık. Hastalığa yatkın olan beyindeki orbitofrontal bölgenin hacminin azalmasının hastalığa yatkınlığa yol açtığını gösterdik. Hasta kardeşlerde bu bölgenin hacminin azaldığını gördük. Beynin üst düzeyde çalışan ve duyguları kontrol eden başka bir bölümünün (dorsolateral prefrontal korteks) fazla geliştiği ve bu kişileri hastalıktan koruduğunu saptadık. Sağlıklı kardeşlerde bu bölgenin fazla geliştiğini saptadık" diye konuştu.

DERGİDE YAYINLANDI

SoCAT projeleri kapsamında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ve Nöroradyoloji bölümlerinin birlikte yürüttüğü bu çalışmamızda bilgilerimizi bir adım ileri taşımayı başardıklarını anlatan Gönül, "Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Uluslararası Bipolar Bozukluklar Derneği'ne bağlı Türkiye Bipolar Bozukluklar Derneği tarafından desteklenen "Bipolar I bozukluk hastalarında ve kardeşlerinde yapısal beyin değişiklikleri" isimli çalışmada üst düzey teknolojik imkanlar ve analiz yöntemleri kullanılarak bipolar bozukluk hastaları ile kardeşlerinin beyin yapılarında (orbitofrontal korteks ve serebellum) ortak bazı bozukluklar olduğu saptadık. Hem hastalarda hem de kardeşlerinde benzer alanlarda bozukluk gözlenmesine karşın sağlıklı kardeşlerinin neden hastalanmadığı sorusu önemini koruyor. SoCAT ekibi bu soruya tatmin edici bir yanıt bulmuş görünmektedir. SoCAT araştırmacıları sağlıklı kardeşlerde beynin üst düzeyde çalışan ve duyguları kontrol eden başka bir bölümünün (dorsolateral prefrontal korteks) fazla geliştiği ve bu kişileri hastalıktan koruduğunu saptamıştır. SoCAT araştırmacılarının bu çalışması bipolar bozukluklar alanında dünyanın en önde gelen dergisi olan Bipolar Disorders dergisinde yayınlandı" diye konuştu.

İLAÇ FİRMALARI

Bilim dünyasının sınırlı bilgiye sahip olduğu hastalıkla ilgili çok önemli bilgilere ulaştıklarını belirten Prof.Dr. Ali Saffet Gönül, "Hastalığın beynin hangi bölgesinden kaynaklandığını ve sağlıklı kardeşlerin nasıl korunduğunu gösterdik. Bundan sonra ilaç firmaları hastalığın ortaya çıkmasını önlemeye yönelik çalışmalar yapabilir. İleride sağlıklı kardeşlerin, beyin filmleri çekilerek hastalığa yakalanma riskleri konusunda araştırmalar da olabilir" dedi.

TEKRARLAYAN DEPRESYONLAR

İzmir'de 30-50 bin kişide görülen bipolar bozukluk rahatsızlığı hakkında bilgi veren Gönül, "Bu hastalıkta hastalar tekrarlayan depresyonlar geçiriyor. Ya da hastalar hareketli, taşkın, çok para harcayan, çok riskli işler yapıyorlar Bu hastaları en iyi yakınları bilir. Ailesine ve kendisine getirdiği yük çok fazladır. 20'li yaşlarda başlar ve hayat boyu sürer. Hastalık şu an ilaçla tedavi edilebiliyor. Hastaların ilaçları bırakması nedeniyle manik depresif dönemler tekrar edebiliyor. Hastalığa yatkınlığa olan ve hastalıktan koruyan beyin bölgelerinin bulunması önemli" diye konuştu.