YÖK, üniversite öğretim elemanlarının uyması gereken “etik değer ve ilkeleri” sıralayarak taslak çalışma halinde üniversitelere gönderdi. YÖK “Etik rehberinde”, üniversite rektörlerine ve dekanlarına, 17 Aralık’tan bu yana Türkiye’nin en önemli gündemi olan rüşvetle savaşılması önerisinde bulundu. Taslak çalışmada, rektörlerden “adam kayırmacılık ve rüşvetin ciddi etik ihlallere yol açtığının ilan edilmesi” ve bunlarla “mücadeleyi üniversite yaşamının öncelikleri arasına” alması istendi. Rehberde, demokratikleşme paketi ile Türk Ceza Yasası’na eklenen “nefret suçu” kapsamına alınmayan “cinsel yönelim ayrıcılığı” etik sorun olarak değerlendirildi.
Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu tarafından “Türkiye’de Kamu Sektöründe Etiğin Güçlendirilmesi” proje kapsamında YÖK tarafından, “Yükseköğretim Kurumları Etik Değer ve İlkeleri”taslak çalışması hazırlandı. YÖK Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya, taslak çalışmayı tüm üniversite rektörlüklüklerine gönderdi. YÖK’ün üniversite yaşamında etkili olmasını istediği etik ihlallerden bazıları dikkat çekti.
‘Rüşveti etik ihlal ilan edin’
YÖK’ün taslak etik rehberinin en dikkat çeken noktası, “Akademik Yönetim Etiği” başlığı oldu. Taslakta, rektörler ve dekanlar için “Adam kayırmacılığın, rüşvetin, her türlü bezdirme ve yıldırmanın ciddi etik ihlallere yol açtığını ilan ederek bunlarla mücadeleyi üniversite yaşamının öncelikleri arasına alın” ifadeleri kullanıldı.
‘Hediye, borç ve ikramları reddedin’
Yine rektör ve dekanlardan “Üniversiteye iş yapan veya yapmak isteyen herhangi bir kişi, firma veya kuruluştan kişisel çıkar amaçlı hediye, borç veya ikram kabul etmemeleri” istendi.
‘Politika karşısında tarafsız olun’
YÖK ayrıca, “Politik organlar ve diğer sivil toplum kuruluşları ile ilişkilerde tarafsızlık ilkesine riayet etmemeyi” etik kusur olarak kabul etti.
Suç değil etik ihlal
Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından 30 Eylül’de açıklanan Demokratikleşme Paketi kapsamında Türk Ceza Yasası’na “nefret ve ayrımcılık” eklenmiş, ancak kamuoyunun ısrarlarına karşın “cinsel yönelim ayrımcılığı” suç kapsamına alınmamıştı. Hükümetin suç olarak kabul edemediği cinsel yönelim ayrımcılığı suçu YÖK tarafından etik ihlal olarak kabul edildi. YÖK, üniversite hocalarından birbirlerine karşı “politik nedenlerle veya ırk, dil, din, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, fiziksel engellilik gibi sebeplerle ya da keyfi ve kişisel nedenle ayrımcılık yapmamaları”nı istedi.
Bir YÖK anladı, o da eksik anladı
Ancak YÖK, hocaların birbirlerine karşı etnik köken ve cinsel yönelik ayrımcılığı yapmamalarını isterken rektörleri unuttu. Rektörlerin, dekanların “yapmaması gerekenleri” sıralayan YÖK, listeye“cinsel yönelik ve etnik köken ayrımcılığını” eklemedi. Yani üniversite hocalarının birbirlerine karşı cinsel yönelim ayrımcılığı yapmasını etik kusur olarak gören YÖK, rektörlerin hocalara karşı bunu yapmasında sorun görmedi.
