Medimagazin'de 14 Aralık’ta yayınlanan "Plastik Cerrahlardan Estetisyen, Diş Hekimleri ve KBB Uzmanlarına Uyarı" başlıklı haberde, Prof. Dr. Figen Özgür ve Prof. Dr. Sühan Ayhan tarafından söylendiği belirtilen aşağıdaki ifadeleri şaşkınlıkla okudum:
“Bazı kulak burun boğaz (KBB) uzmanlarının, yüz plastik cerrahı adı altında burun estetiği dışında yüz germe, göz kapağı, boyun germe gibi estetik uygulamaları kendi alanları içinde yapmaya başladıklarını anlatan Ayhan, şöyle devam etti: Plastik cerrahi uygulamaları, plastik rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanlık alanındadır. Sınır ihlalleri burada yapılıyor. Bazı plastik cerrah olmayan hekimlerin 'Ben estetik de yaparım' dedikleri bir tabloyla karşı karşıyayız. Oysa burun-yüz estetiği için aldıkları eğitim, sadece yurt dışında kısa süreli kurslardan ibarettir. Kendilerini yurt dışından diplomalı olarak tanıtan, yetkin olmadıkları ve başka bir uzmanlık alanı içinde olan uygulamalar yaparak hastaları yanıltan hekimler olduğunu üzülerek görmekteyiz.”
Bahsedilen ameliyatları uzun yıllardır yoğun şekilde yapan ve yukarıda bahsedilen yazı dolayısıyla hastaları yanıltmakla suçlanan KBB uzmanlarından birisi olarak aşağıdaki açıklamaları yapmak mecburiyetindeyim:
1.Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği Yeterlilik Kurulu Eğitim Kurumları ve Programları Değerlendirme Komisyonu, Sağlık Bakanlığı Tıpta Uzmanlık Kurulu, Avrupa Birliği Tıpta Uzmanlık Kurulu (UEMS), Avrupa Kulak Burun Boğaz Baş Boyun Cerrahisi Akademisi, Amerikan Kulak Burun Boğaz Baş Boyun Cerrahisi Akademisi’ne göre Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı çalışma alanı baş-boyun bölgesindeki tüm anatomik alanlar ve bunlarla ilgili yapıların fonksiyonel bozukluklarını, travmalarını, malformasyon ve deformitelerini (doğumsal veya edinsel), neoplazmlarını ve enfeksiyonlarını da içeren tüm hastalıklar ve bozukluklara yönelik koruyucu hekimliği, tanı, cerrahi dışı ve cerrahi (onkolojik, endokrinolojik, plastik ve rekonstrüktif de dahil olmak üzere) tedavi ve rehabilitasyon konusundaki klinik bilgi, beceri ve uygulamaları kapsamaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de “baş ve boyun bölgesine ait tüm ameliyatların” eğitimini vermekten ve bu ameliyatları yapmaktan sorumlu uzmanlık alanı “Kulak Burun Boğaz (KBB) Hastalıkları” uzmanlığıdır.
2. ABD’de 1968 yılında (tam 47 yıl önce), Amerikan Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Akademisi (AAFPRS) tarafından “Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi” isimli KBB uzmanlık eğitimi sonrası fellowship programı başlatılmıştır, 1985 yılında Amerikan Tıp Birliği tarafından yüz plastik cerrahisi ABD’de KBB’nin resmi bir yan dalı olarak kabul edilerek doktor tanımlama listesine “Yüz Plastik Cerrahı” tanımı eklenmiştir.
3. Avrupa’da yüz plastik cerrahinin tanınmasında ve yüz plastik cerrahi yan dalının uygun eğitim şemalarının hazırlanmasında aktif rol oynayan Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi (EAFPS)’nin bahsettiğiniz ameliyatlarla ilgili focus grubu başkanı (EAFPS Rejuvenation Focus Group Chair) bir Türk Kulak Burun Boğaz Hekimi (Prof. Dr. Özcan Çakmak)’dir. Ayrıca, Avrupa’nın yüz plastik cerrahi konusundaki en saygın kuruluşunun (EAFPS) başkanlığına da yine bir Türk KBB Hekimi (Prof. Dr. Fazıl Apaydın) seçilmiştir.
4. EAFPS’nin, Uluslararası Yüz Plastik Cerrahi Dernekleri Federasyonu'nun bir üyesi olarak, Mezuniyet Sonrası Fellowship Programı ile Amerikan Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Yeterlilik Sınavı'na eşdeğer kuralları ve sınavı olan ortak bir sertifika yöntemi bulunmaktadır. EAFPS toplantıları yılda bir kez yapılmaktadır. 33. Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Toplantısı 2010 yılında Antalya'da Türk Yüz Plastik Cerrahi Derneği'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilmiştir.
5. Dünyadaki yüz plastik cerrahi derneklerini tek bir çatı altında birleştirerek eğitim kalite ve standartını tüm dünyada yükseltmeyi hedefleyen “Uluslararası Yüz Plastik Rekonstruktif Cerrahi Dernekleri Federasyonu” (IFFPRSS), yüz plastik cerrahisinde uluslararası eğitim kalitesini tescil etmek için her sene Washington’da Yüz Plastik Cerrahisinde Yeterlilik Sınavı yapmaktadır. 2013 yılından itibaren IFFPRSS’nin bir parçası olan Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi kendi yeterlilik sınavını yapmaya başlamıştır. Her yıl Londra’da yapılan Avrupa Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Yeterlilik Sınavında başarılı olabilmek için öncelikle adayların yapmış oldukları yüz plastik cerrahi ameliyatlarının yeterli bulunması, değerlendirmeyi geçenlerin 2 aşamalı sınavdan başarılı olmaları gerekmektedir. Bugüne kadar Türkiye'den 6 Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları uzmanı yeterlilik sınavlarını başarıyla geçmiştir. Ek olarak Prof. Dr Fazıl Apaydın ve Prof. Dr. Özcan Çakmak yeterlilik sınavının değerlendiricilerindendir.
6. Türk KBB Uzmanları, Avrupa Yüz Plastik Cerrahisi Akademisi’nin 1 yıllık uzmanlık sonrası eğitim (fellowship) programlarına katılabilir, ardından Avrupa Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Yeterlilik Sınavı’na girebilirler. İstanbul’dan Prof. Dr. Özcan Çakmak ve İzmir’den Prof. Dr. Fazıl Apaydın Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi’nin fellow program direktörlerindendir.
7. Avrupa ülkelerinde tıpta uzmanlık eğitiminin standartlarını belirleyen kuruluş olan Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (UEMS) 2000 yılında Kulak-Burun-Boğaz asistan karnesini (logbook) tüm yüz plastik cerrahisi uygulamalarını içerecek şekilde yayınlamıştır.
8. 2004 yılında Türk Kulak-Burun-Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Yeterlik Kurulu tarafından Türk KBB asistan karnesi UEMS ile paralellik gösteren, tüm yüz plastik cerrahisi uygulamalarını içerecek şekilde yayınlanmıştır.
9. UEMS 2014 yılında, Kulak Burun Boğaz’ın Avrupa’da yedi yan dalını; Baş Boyun Cerrahisi, Yüz Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahisi, Rinoloji Allerji, Pediatrik Kulak Burun Boğaz Hastalıkları, Otoloji Nörootoloji, Odyoloji Vestibuloji, Foniatri ve İletişim Bozuklukları olmak üzere oluşturmuştur. Böylelikle, Amerika’da yaklaşık 30 yıldır var olduğu gibi, "Yüz Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi" KBB’nin yan dallarından biri olarak Avrupa’da da resmi olarak oluşturulmuştur.
10. Türk KBB asistan karnelerinde uzun zamandır yer alan tüm yüz plastik cerrahi işlemleri, 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren “Türk Tabipler Birliği Hekimlik Uygulamaları Veritabanında” detaylı bir biçimde KBB listesinde yerini almıştır.
11. Türkiye’de uzmanlık eğitiminin koordinasyonundan birinci derecede sorumlu olan Sağlık Bakanlığı Tıpta Uzmanlık Kurulu’nun, 02.12.2015 tarihinde yayınlamış olduğu Kulak Burun Boğaz Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı’nda, “Yüz Plastik Cerrahisi” KBB uzmanlarının yan dal uzmanlık eğitimi alabilecekleri 7 yan daldan birisi olarak kabul edilmiş olup, KBB Hastalıkları Müfredatı tüm yüz plastik cerrahi ameliyatlarını içermektedir.
12. Yüz Plastik Cerrahi Derneği 23.10.2005 tarihinde kurulmuş olup, kurucularının tamamı KBB uzmanıdır. Her yıl geniş katılımlı toplantılar düzenlemekte olup, bu sene 8. ulusal yıllık toplantısını gerçekleştirmiştir.
13. Türkiye'de ve dünyada yukarıda verilen bilgilerden de anlaşıldığı üzere Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları uzmanları yıllardan beri yoğun olarak yüz plastik cerrahisi ile ilgili olarak, hem yurt içinde, hem de yurt dışında sürekli eğitim programlarına hem eğitici hem de eğitilen olarak katılmaktadır.
14. Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği tarafından KBB uzmanlık sonrası eğitiminin alt dallarda güçlendirilmesi amacıyla 2012 yılında oluşturulan altı farklı okuldan birisi de Yüz Plastik Cerrahisi Okulu’dur. Her yıl 10 KBB uzmanının mezun olduğu Yüz Plastik Cerrahisi Okulu’nun 1 yıl süren sertifikalı eğitim programında, klinik ziyaretler, teorik dersler ve taze donmuş kadavra diseksiyonlarından oluşan bir eğitim müfredatı izlenmektedir.
15. Türk Kulak-Burun-Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği'nin yıllık toplantılarında, Türk Kulak-Burun-Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Vakfı eğitim programlarında, Yüz Plastik Cerrahi Derneğinin sürekli yaptığı eğitim programlarında ve KBB uzmanlarının Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi’nin himayesinde gerçekleştirdikleri toplantılarda ve kadavra diseksiyon kuslarında, Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları uzmanları yüz plastik cerrahisi alanında yoğun teorik ve pratik eğitim almakta ve uygulamalarını da bilimsel ortamlarda sunmaktadırlar.
16. Türk KBB uzmanları tarafından yaşlı yüz cerrahisi konusunda her sene 3 ayrı kadavra diseksiyon kursu düzenlenmektedir (Yüz Plastik Cerrahisi Okulu, Yüz Plastik Cerrahi Derneği Hamburg Kadavra Diseksiyon Kursu, FACEISTANBUL Kadavra Diseksiyon Kursu).
17. Türk Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları uzmanları tarafından bilimsel dergilerde yüz plastik cerrahisi ile ilgili yoğun bir şekilde bilimsel yayınlar yapılmaktadır.
Sonuç olarak yüz plastik cerrahisi Amerika’da ve Avrupa’da Kulak Burun Boğaz’ın resmi yan dalı olup, yüz, baş ve boyun bölgesindeki tüm yapıların her türlü plastik, estetik ve rekonstrüktif girişimlerini kapsamına almaktadır. Türkiye’de KBB Hastalıkları uzmanları da, KBB uzmanlık alanının evrensel olarak kapsama alanına girmekte olan tüm yüz plastik cerrahi uygulamaları konusunda eğitim almaktadır. Yüz plastik cerrahisi üzerine yoğunlaşmış Türk KBB uzmanları, Avrupa’da bu konudaki en güçlü kurum olan Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi'ne üye olabilirler, Türk KBB Baş Boyun Cerrahisi Derneği’nin Yüz Plastik Cerrahisi Okulu’na girebilirler, Yüz Plastik Cerrahi Derneği’ne üye olabilirler, Avrupa Yüz Plastik Cerrahisi Akademisi'nin uzmanlık sonrası eğitim (fellowship) programlarına başvurabilirler, Avrupa Yüz Plastik Rekonstrüktif Cerrahi Yeterlilik Sınavı’na girebilirler ve yüz plastik cerrahisi kapsamındaki “tüm ameliyatları” yapabilirler.
Yukarıdaki bilgiler ışığında, KBB Uzmanları hastalarını yanıltmamaktadır. Vermiş olduğunuz belirtilen demeçle, bilgi eksikliğinize istinaden kamuoyunun yanlış bilgilendirilmesine neden olduğunuzu belirtmeyi bir KBB Uzmanı olarak borç bilirim.
Prof. Dr. Özcan Çakmak
Kulak Burun Boğaz Uzmanı
Ağız Yüz Çene Cerrahisi Uzmanı
Yüz Plastik Cerrahı (European Board Certified)
Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi Yaşlı Yüz Cerrahisi Fokus Grubu Başkanı
Kaynaklar:
- Türk Kulak-Burun-Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği web sayfası: www.tkbbd.org.tr
- Türk Kulak-Burun-Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Yeterlik Kurulu web sayfası: www.kbbyeterlik.org.tr
- Yüz Plastik Cerrahi Derneği web sayfası: www.fpcd.org.tr
- Amerikan Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Akademisi web sayfası: www.aafprs.org
- Amerikan Yüz Plastik Rekonstrüktif Cerrahide Sertifikasyon web sayfası: www.abfprs.org
7. Avrupa Tıp Uzmanları Birligi (UEMS-ENT) Kulak-Burun-Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Grubu www.orluems.com
8. Avrupa Yüz Plastik Cerrahi Akademisi web sayfası: www.eafps.org
9. Avrupa Yüz Plastik Rekonstrüktif Cerrahi Board Sınavı web sayfası www.ebcfprs.org
10. UluslararasıYüz Plastik Cerrahi Dernekleri Federasyonu web sayfası: www.iffpss.org
11. Uluslararası Yüz Plastik Rekonstrüktif Cerrahide Sertifikasyon web sayfası: www.ibcfprs.com
12. Türk Tabipler Birliği Hekimlik Uygulamaları Veritabanı. www.belgelik.dr.tr/huv
13. Sağlık Bakanlığı Tıpta Uzmanlık Kurulu: www.tuk.saglik.gov.tr
14. Türk KBB BBC Derneği Yüz Plastik Cerrahisi Okulu: www.kbbokullari.kbb.org.tr
15. FACEISTANBUL Ageing Face Surgery Cadaver Dissection Course: www.faceistanbul.org
