MEDİMAGAZİN HABER MERKEZİ - KOAH dünyada en sık görülen sekizinci hastalık, astım ise yaklaşık 300 milyon kişiyi etkiliyor. Tanı ve tedavideki tüm gelişmelere rağmen dünyada yılda yaklaşık 250 bin kişi astım nedeni ile hayatını kaybediyor.
Avrupa Birliğinde, solunum yolu hastalıklarının direkt maliyetinin toplam sağlık bütçesinin yüzde 6’sını oluşturduğu ve KOAH maliyetinin solunum yolu hastalıklarının direkt maliyetinin yüzde 56’sını oluşturduğu belirtiliyor.
‘’Solunum yolu hastalıklarında kanıta dayalı politika oluşturulması önemli’’
Tüm dünyada ve Türkiye’de yaşam beklentisinin yükselmesi ile birlikte hipertansiyon, diyabet, koroner kalp hastalıkları, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve astım gibi kronik hastalıkların yükünün artması, bu alanlarda yapılan araştırmaları artırdığı gibi kanıta dayalı politikalar oluşturulması da zorunlu hale getiriyor.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu(TİTCK)’nun ‘’Solunum Yolu Hastalıklarında Kullanılan Tedavilerin Maliyetlerinin Değerlendirmesi: 1998-2015’’ başlıklı raporunda, Obstrüktif Solunum Yolu Hastalıklarında Kullanılan İlaçlar grubundaki inhaler (solunum yolu ile alınan) yolla kullanılan ilaçların ve bu ilaçları oluşturan etkin madde gruplarının Türk Lirası(TL) değerini ve satış eğilimleri değerlendirdi.
İlaç marka sayısı arttı, molekül sayısı değişmedi
Araştırmaya göre, solunum sistemi ilaçlarının özellikle 2008 yılından itibaren ilaç ve marka sayısında artış olurken molekül sayısının çok fazla değişmediği tespit edildi. İlaç satışlarının hem hastane hem de eczanelerdeki oranlarının incelendiği çalışmada, solunum sistemi hastalıklarında kullanılan inhaler ilaç satışlarının yıllar içerisinde hızla arttığı görüldü.
Rapora göre bu artışın en önemli nedenlerinden biri Sağlıkta Dönüşüm Programı sağlık politikaları gereği sağlık hizmetlerine ve ilaca ulaşımın kolaylaşması. Bir diğer önemli konu ise hastalıklar konusunda farkındalığı artan kişilerin solunum yolu rahatsızlıklarında doktora başvurularının artmış olması.
İnhaler yolla alınan ilaç pazarının büyüyeceğinin ön görüldüğü çalışmada, bu ilaçların alt gruplarında ise en hızlı artışın kısa etkili ‘’B2 agonist preparatlarında’’ ve daha çok sağlık kurumlarının acillerinde kullanılması gereken ‘’nebül’’ formundaki ilaçlarda olduğu görülüyor.
Kaynak: TİTCK- İlaçların yaş aralıklarına göre kullanım yüzdesi
Rapora göre, hastanelerde 2007-2015 yılları arasında solunum ilacı olarak kullanılan ilaçların ATC-II sınıflandırılmasına göre kutu sayıları. R03 grubu ilaçlar, kutu ve TL bazında ilk sırada yer alıyor ve 2007’den itibaren ise giderek artış gösteriyor.
Yıllar içinde inhaler ilaç satışının tüm ilaç satışı içindeki payının kutu bazında arttığı ifade edilen çalışmada, 1998 yılında yüzde 0,4 olan pay 2010 yılında yüzde 1,45’e, 2015 yılında ise yüzde 2,10’a çıktı. TL bazında ise pay 2006 yılı itibariyle yüzde 3,5-4,5 arasında gerçekleşti.
Kronik hastalıkların tedavisi yetersiz
Araştırmada, semptom giderici olarak kullanılması gereken kısa etkili preperatların kullanılmasındaki artışın nedeni olarak, ‘’Kronik hastalıkların tedavilerinin yetersiz kaldığı, hastaların tetikleyicilerden uzaklaşamadıkları ve tedaviye yeteri kadar uyum sağlayamadıklarının göstergesidir.’’ ifadeleri kullanılıyor.
‘’Yeni moleküller geri ödemeye alınmalı’’
TİTCK, ithal ilaçların ağırlıklı olduğu bu pazarda mevcut araştırma-geliştirme ve imal üretim kapasitesindeki artışın desteklenmesi gerekliliğinin yanı sıra ruhsatlı ithal yeni molekül ya da kombine tedavilerin geri ödemeye alınması gerektiğinin altını çiziyor.
Tüm dünyada kullanılmalarına, hastalık kontrolüne olumlu etkileri olduğu ve hastaneye yatışları azalttıkları gösterilmesine rağmen birim fiyatları nedeniyle bu ilaçlar geri ödemeye alındıklarında imal ya da ithal ilaç değer bazında satış oranlarında tekrar eğilim değişikliği oluşturabileceğinin belirtildiği raporda, uzun vadede ülkemizin yeni molekül geliştirebilen, daha yüksek katma değerli ilaç üretebilen bir yapıya kavuşturulması hedefinin destelenmesi gerektiği vurgulanıyor.
İlaç tüketimi azaltılabilir
Solunum yolu ilaçlarının tüketiminin düşürülmesi için alınması gereken önlemlerin başında sigara ile mücadelenin geldiği belirtilen çalışmada; düzenli egzersiz, mesleksel maruziyetlerin önlenmesi, hastalık kontrolünü bozan ilaçların kesilmesi, allerjenlerden uzaklaşma, kilo verilmesi, aşılama, iç ve dış ortam hava kirliliğinin önlenmesi gibi korunma yöntemlerinin uygulanması gerektiğine dikkat çekiliyor.
.jpg&w=384&q=75)
