Türk Cerrahi Derneği Başkanı (TCD) Prof.Dr. Çağatay Çifter, Gastroenterologların yanı sıra Genel Cerrahların da endoskopi yapmalarının gerekliliği ve nedenleri ile ilgili Medimagazin’e açıklamalarda bulundu.
Artan endoskopi endikasyonları nedeni ile bu işlemleri yapacak eğitimli hekim sayısının nüfusla doğru orantılı olması gerektiğini belirten Prof.Dr.Çifter, Türkiye’de genel cerrahların çok uzun yıllardır endoskopi ünitelerinde görev aldıklarını, üst ve alt endoskopi uygulamasını ilk başlatanların genel cerrahlar olduğunu ifade etti.
‘’Endoskopilerin yüzde 60’ını genel cerrahlar, yüzde 40’ını gastroenteroloji uzmanları yapıyor’’
Çifter, ‘’Endoskopi üniteleri İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Kliniği’nde 1954 yılında, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Kliniği’nde ise 1980’de kurulmuştur.
Şuanda ülkemizde görev yapan Gastroenteroloji Uzmanı sayısı 700 iken Genel Cerrah sayısı 5 bin kadardır. Üst ve alt endoskopilerin yaklaşık yüzde 60’ını genel cerrahlar, yüzde 40’ını gastroenteroloji uzmanları yapmaktadır. Aktif endoskopi yapan uzman sayıları gastroenterolojide yaklaşık 600, genel cerrahide ise bin 800’dür.’’ açıklamasında bulundu.
Endoskopi yapan genel cerrahların işlem ödemelerinin SGK tarafından uzun süredir yapıldığını ancak Türk Gastroenteroloji Derneği tarafından genel cerrahların endoskopi yapmamaları ve SGK tarafından ödeme yapılmaması için Sağlık Bakanlığına dava açıldığı bilgisini verdi.
TCD’nin Danıştay aşamasında olan davaya müdahil olduğunu ifade eden Çifter, ‘’Günümüzde ihtisas veren Genel Cerrahi Klinikleri’nin 60’tan fazlasında endoskopi üniteleri mevcut olup, asistanlar bu eğitimi alarak uzman olmaktadır. Ünitesi olmayan merkezlerdeki asistanlar eğitim için rotasyona gönderilmekte, ayrıca eğitim almak isteyen genel cerrahi uzmanları TCD’ nin 37 eğitim merkezinden birinde 3 aylık eğitim almakta ve Sağlık Bakanlığı kontrolünde sertifikasyon yapılmaktadır.’’ ifadelerini kullandı.
‘’Gastroenterolog sayısı yetersiz’’
Türkiye’de her gün binlerce endoskopik işleme ihtiyaç duyulduğunu ve bu işlemi yapmak için yeterli sayıda gastroenteroloji uzmanı olmadığını belirten Çifter, ‘’Tüm bu işlemlerin 600 gastroenteroloji uzmanı tarafından yapılması imkansız. Üstelik çoğu ilçemizde gastroenteroloji uzmanı bulunmuyor. Buna karşın hemen her ilçede genel cerrahi uzmanı var.’’ dedi.
Büyük illerde yer alan Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri’nde de Gastroenteroloji Uzman sayısı yetersiz olduğunu dile getiren Çifter, ‘’Örneğin Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 2 Gastroenteroloji Uzmanı varken, 21-22 Genel Cerrahi Uzmanı var. Bu hastanede Gastroenteroloji Uzmanları tarafından haftada 60-70, Genel Cerrahi Uzmanları 230-270 endoskopik işlem yapılıyor. Bu rakamların gösterdiği gerçek şudur; Türkiye’de üst ve alt endoskopik işlemlerin aksamadan yapılabilmesi için genel cerrahi uzmanlarına gereksinim vardır. ‘’ şeklinde konuştu.
‘’Kolonoskopik işlemleri genel cerrahlar yapıyor’’
Sağlık Bakanlığının halen yürürlükte olan ‘Kolorektal Kanser Tarama Programı’nda yer alan kolonoskopik işlemler ve girişimlerin genel cerrahlar tarafından gerçekleştirildiğini vurgulayan Çifter Medimagazin'e yaptığı konuşmada,
‘’Öte yandan Genel Cerrahi Uzmanlarının eğitiminde var olan laparoskopik ve robotik cerrahi işlemler, aslında endoskopinin ileri düzey versiyonlarıdır. Endoskopik işlemler sırasında oluşan komplikasyonlar da yine genel cerrahlar tarafından çeşitli ameliyat teknikleriyle tedavi edilmekte, zaman zaman bu organların rezeksiyonları yapılabilmektedir. Bir genel cerrahi uzmanına, ameliyatını yapabildiği, tamir ettiği ya da rezeke edebildiği bir GİS organı için; ‘Ama lümen içine bakıp işlem yapamazsınız’ demenin hiçbir bilimsel ve mantıksal izahı yoktur.’’ ifadelerini kullandı.
‘’ABD’de endoskopi eğitimi yapmayan genel cerrahi asistanları uzman olamıyor’’
Amerika Birleşik Devletleri’nde, Genel Cerrahi Asistanlık Eğitimi’nde üst ve alt endoskopi yapmayanların uzmanlık sınavına giremediklerini dile getiren Çifter, sözlerini şöyle sürdürdü:
‘’Board sınavlarında da belli sayıda endoskopi yapmış olma şartı aranıyor. İngiltere, Avustralya ve Japonya’da, özellikle taramalarda, endoskopiler eğitimli hemşire ve pratisyen hekimler tarafından yapılıyor. Gelişmiş Avrupa ülkelerinde genel cerrahlar eğitimleri sırasında endoskopi eğitimi alarak uzman olmakta ve bu işlemleri yapmaktadırlar yani endoskopik işlem bir alet kullanımı olarak kabul edilmektedir. Bütün bu gerçekler ve nedenler ışığında ülkemizde, üst ve alt endoskopik işlemlerin eğitimli genel cerrahlar tarafından da yapılmasının bilimsel bir gerçek ve gereklilik olduğu açıktır.’’
