İlaçların Güvenliliği Hakkında Yönetmelik

Türkiye İlaçve Tıbbi Cihaz Kurumundan:

İLAÇLARIN GÜVENLİLİĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİBÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 –(1) Bu Yönetmeliğin amacı, ilaçların güvenli bir şekilde kullanımlarının sağlanmasıamacıyla advers reaksiyonların ve yarar/risk dengelerinin sistematik bir şekilde izlenmesi, bu hususta bilgi toplanması, kayıt altına alınması, değerlendirilmesi, arşivlenmesi, taraflar arasında irtibat kurulmasıve ilaçların yol açabileceği zararın en az düzeye indirilebilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasıile ilgili usul ve esaslarıbelirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 –(1) Bu Yönetmelik, Türkiye’de ruhsatlıve ruhsat müracaatıolan ilaçların güvenliliğinin sağlanmasıamacıyla gerçekleştirilen izleme, araştırma, kayıt, arşivleme ve değerlendirme faaliyetlerini ve bu faaliyetleri gösteren gerçek ve tüzel kişileri kapsar.

Dayanak

MADDE 3 –(1) Bu Yönetmelik;

a) 14/5/1928 tarihli ve 1262 sayılıİspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanununa, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılıSağlık Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncümaddesinin (k) bendine ve 11/10/2011 tarihli ve 663 sayılıSağlık Bakanlığıve BağlıKuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak,

b) Avrupa Birliğinin ilaçlarla ilgili mevzuatının 2010/84/EC sayılıdirektifine paralel olarak,

hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 –(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Advers reaksiyon/şüpheli advers reaksiyon: Bir ilaca karşıgelişen zararlıve amaçlanmayan cevabı,

b) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,

c) Beklenmeyen advers reaksiyon: İlaca ait kısa ürün bilgileri ile nitelik, şiddet veya sonlanım açısından uyumlu olmayan advers reaksiyonu,

ç) Bireysel olgu güvenlilik raporu: Advers ilaçreaksiyon raporunu,

d) Ciddi advers reaksiyon: Ölüme, hayati tehlikeye, hastaneye yatmaya veya hastanede kalma süresinin uzamasına, kalıcıveya belirgin sakatlığa veya işgöremezliğe, doğumsal anomaliye veya doğumsal bir kusura neden olan advers reaksiyonu,

e) Farmakovijilans: Advers reaksiyonların ve ilaçla ilgili diğer sorunların tespit edilmesi, değerlendirilmesi, anlaşılmasıve önlenmesine yönelik yürütülen faaliyetler ve bilimsel çalışmaları,

f) Farmakovijilans il sorumlusu: Görev yaptığıildeki farmakovijilans irtibat noktalarının koordinasyonundan, eğitiminden, yürüttükleri çalışmaların kontrolünden sorumlu olan ve çalışmalarınıTürkiye Halk SağlığıKurumu il halk sağlığımüdür yardımcısı, Kamu Hastaneleri Kurumu Genel Sekreterliği Tıbbi Hizmetler Başkanıile koordineli olarak yürüten Bakanlık il sağlık müdür yardımcısını,

g) Farmakovijilans irtibat noktası: Görev yaptığısağlık kuruluşunda advers reaksiyonların bildirilmesini teşvik etmekten, eğitim ve bilgilendirme çalışmalarıyapmaktan, kendisine ulaşan advers reaksiyon bildirimlerini TÜFAM’a iletmekten sorumlu hekim, eczacı, bunların bulunmadığıyerlerde dişhekimini,

ğ) Farmakovijilans sistemi: Ruhsat sahipleri ve başvuru sahipleri, Kurum ve diğer kuruluşlar tarafından bu Yönetmelikte belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesi için kullanılan ve ilaçların güvenliliğini izleyerek yarar/risk dengesinde olabilecek tüm değişiklikleri tespit etmek üzere tasarlanmışolan sistemi,

h) Farmakovijilans sistemi ana dosyası: Bir veya birden fazla ilaca ilişkin olarak ruhsat sahibi tarafından kullanılan farmakovijilans sisteminin detaylıtanımınıiçeren dosyayı,

ı) Farmakovijilans yetkilisi: Ruhsat sahibinin veya sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşunun bu Yönetmeliğin gereklerini yerine getirmek üzere ulusal düzeyde istihdam ettiği hekim veya eczacıyı,

i) İlaç: İnsanlarda bir hastalığıteşhis etme, tedavi etme ya da önleme özelliğine sahip olduğu belirtilerek sunulan ya da farmakolojik, immünolojik ya da metabolik bir etki yoluyla bir fizyolojik fonksiyonu eski haline döndürmek, düzeltmek, değiştirmek amacıyla insanlarda kullanılan madde veya maddeler kombinasyonunu,

j) İlaçsuistimali: Zararlıfiziksel veya psikolojik etkilerin eşlik ettiği, sürekli veya aralıklıolarak kasıtlıaşırıilaçkullanımını,

k) Kurum: Türkiye İlaçve Tıbbi Cihaz Kurumunu,

l) MedDRA: UluslararasıUyum Konferansıtarafından oluşturulan düzenleyici faaliyetler için tıp sözlüğünü,

m) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporu: Ruhsat sahibinin, ruhsat sonrasıdönemde tanımlanan zamanlarda belli bir formatta hazırladığıve ilacın yarar/risk dengesine ilişkin değerlendirmeyi içeren raporu,

n) Risk: Hasta sağlığıveya halk sağlığıyönünden ilacın kalitesi, güvenliliği ya da etkililiği ile ilgili ve ayrıca çevre açısından arzu edilmeyen her türlüriski,

o) Risk yönetim planı: Risk yönetim sisteminin ayrıntılıaçıklamasını,

ö) Risk yönetim sistemi: Bir ilaçla ilgili riskleri tespit etmek, tanımlamak, önlemek ya da en aza indirmek için tasarlanmışve bu müdahalelerin etkinliğine dair bir değerlendirmeyi de içine alan bir dizi farmakovijilans faaliyeti ve müdahalesini,

p) Ruhsatlandırma sonrasıgüvenlilik çalışması: Ruhsatlıbir ilacın güvenliliğini tehdit edebilecek risklerini tespit ederek, tanımlayarak ve risklerin boyutunu belirleyerek ilacın güvenlilik profilini teyit etmek ya da risk yönetim tedbirlerinin etkinliğini ölçmek amacıyla yürütülen çalışmaları,

r) Sağlık mesleği mensubu: Şüpheli advers reaksiyonların bildirilmesi bağlamında; hekim, eczacı, dişhekimi, hemşire ve ebeleri,

s) Sinyal: Gözlemler ve deneyler de dahil olmak üzere bir veya birden fazla kaynaktan alınan, bir müdahale ile bir veya birden fazla olay arasında olumlu ya da olumsuz olasıyeni bir nedensellik ilişkisi bulunduğunu ya da bilinen bir nedensellik ilişkisinin yeni bir boyut kazandığınıdüşündüren ve doğrulayıcıişlem gerektiren bilgileri,

ş) Sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşu: Ruhsat sahibinin farmakovijilansla ilgili görevlerinin tümünüveya bir kısmınıyazılıolarak belirlemek kaydıile devrettiği, en az bir kişiyi farmakovijilans yetkilisi ve bir kişiyi de onun vekili olarak tam zamanlıistihdam eden, ilgili kılavuzda belirtilen şartlarıhaiz ve Kurumca denetlenerek onaylanmışkuruluşu,

t) Spontan bildirim: Bir sağlık mesleği mensubu ya da tüketici tarafından Kuruma ya da ruhsat sahibine özellikle talep edilmeden iletilen, bir veya birden fazla ilaçverilen bir hastada oluşan bir veya birden fazla advers reaksiyonun tarif edildiği ve bir çalışmadan ya da organize veri toplama programından kaynaklanmayan bilgileri,

u) TÜFAM: Türkiye İlaçve Tıbbi Cihaz Kurumu bünyesinde kurulmuşolan Türkiye Farmakovijilans Merkezini,

ü) TÜFAM bildirim formu: Tek bir hastada belli bir zaman noktasında belli bir ilaca karşıgelişen bir veya birden fazla şüpheli advers reaksiyonu bildirirken kullanılan formu,

v) Tüketici: Şüpheli advers reaksiyonların bildirilmesi bağlamında; hasta ya da bir hastanın avukatı, arkadaşıya da akrabası/ebeveyni/çocuğu gibi sağlık mesleği mensubu olmayan kişileri,

y) Yarar/risk dengesi: Bir ilacın tedavi edici etkilerinin, ilacın hastaların sağlığıya da halk sağlığıaçısından oluşturduğu tüm kalite, güvenlilik ve etkililik riskleri ile birlikte değerlendirilmesini,

ifadeeder.

İKİNCİBÖLÜM

Tarafların Sorumlulukları

Ruhsat sahibinin sorumlulukları

MADDE 5 –(1) İlaçlarının güvenliliğini garanti eder. Bu kapsamda, ilaçlarının güvenliliğini sürekli olarak izlemekten, ilacın ruhsatlıolduğu diğer ülkelerin yetkili otoriteleri tarafından getirilen yasaklama ve kısıtlamalar da dahil olmak üzere ilacın yarar/risk değerlendirmesini etkileyebilecek herhangi bir değişiklik konusunda Kurumu bilgilendirmekten ve ilaçbilgilerinin mevcut bilimsel veriler ışığında güncel tutulmasından sorumludur. Bu sorumluluk, ilacın kullanımının ruhsata dâhil olup olmadığından bağımsız olarak tüm popülasyon ve endikasyonlar için elde edilen pozitif ve negatif bulgularıda kapsar.

(2) Farmakovijilans faaliyetlerini yerine getirmek üzere bir farmakovijilans sistemi kurar; bu sistem vasıtasıyla elde edeceği bilgileri değerlendirmek suretiyle riski en aza indirmek ve önlemek için gereken tedbirleri alır.

(3) İlaçlarıyla ilgili olarak meydana gelen advers reaksiyonların sınıflandırılmasında MedDRA terminolojisi kullanır.

(4) Farmakovijilans sisteminde düzenli olarak yoklama yapar. Yoklama sonucunda elde edilen temel bulgularıfarmakovijilans sistem ana dosyasına not olarak ekler. Bu yoklamadan elde edilen bulgular ışığında uygun bir düzeltici eylem planının hazırlanmasınıve uygulanmasınısağlar. Düzeltici eylem planıtam olarak uygulandıktan sonra bu notu kaldırabilir.

(5) Farmakovijilans sisteminin bir parçasıolarak aşağıdaki hususlarıyerine getirir:

a) En az bir kişiyi farmakovijilans yetkilisi olarak sürekli ve kesintisiz istihdam eder, farmakovijilans yetkilisinin görevinin başında bulunamadığızamanlarda aynınitelikleri taşıyan vekilinin farmakovijilans yetkilisinin görevlerini yerine getirmesini sağlar. Farmakovijilans yetkilisi ve vekili bu görevlerini sürdürürken pazarlama ve satışbölümlerinde görev ve sorumluluk alamaz.

b) Ana ortaklık çatısıaltında faaliyet gösteren farklıruhsat sahiplerinin ortak bir farmakovijilans sistemi yürütmeleri halinde ortak bir farmakovijilans yetkilisi ve vekili atanabilir. Ancak, bu kişi ya da kişiler farmakovijilans yetkilisi olmanın dışında başka bir görev yürütemezler.

c) Farmakovijilans yetkilisi ve vekili olarak görevlendirdiği kişilerin isimlerini, mesleki özgeçmişlerini ve 24 saat geçerli iletişim bilgilerini atama tarihinden itibaren en geçyedi gün içinde Kuruma bildirir.

ç) Farmakovijilans yetkilisinin veya vekilinin değişmesi durumunda, bunların yerine en geçüçay içerisinde atama yaptıktan sonra bu fıkranın (c) bendinde belirtildiği şekilde Kuruma bildirir.

d) Farmakovijilans yetkilisi ve vekili olarak görevlendirdiği kişilerin farmakovijilans konusunda Kurum tarafından düzenlenecek temel eğitim programına katılımınıtemin eder. Edinilen bilgilerin güncel kalmasınısağlamak üzere farmakovijilans konusundaki diğer eğitimlere katılımınıdestekler.

e) Farmakovijilans sistemi ana dosyasınıhazırlar, saklar ve talep edilmesi halinde Kuruma sunar.

f) Risk yönetim sistemini, ilaca ait tanımlanmışve potansiyel risklerle, ayrıca ruhsatlandırma sonrasıgüvenlilik verilerinin gerektirdikleriyle orantılıolarak hazırlar ve gerektiğinde günceller; yeni riskler olup olmadığını, risklerin değişip değişmediğini veya ilacın yarar/risk dengesinde herhangi bir değişiklik olup olmadığınıtespit etmek üzere farmakovijilans verilerini izler ve değişiklik meydana geldiğinde Kurumu bilgilendirir.

g) Risk yönetim planıkapsamında alınan tedbirlerin sonuçlarınıizler.

ğ) Personelin farmakovijilans konusunda eğitimini sağlar ve eğitim kayıtlarınıtutar.

(6) Farmakovijilans ile ilgili görevlerinin tamamınısözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşu aracılığıile yürütüyorsa bünyesinde farmakovijilans yetkilisi istihdam etmeyebilir. Ancak farmakovijilans ile ilgili görevlerinin bir kısmınısözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşu aracılığıile yürütüyorsa, bünyesinde sürekli ve kesintisiz olarak bir farmakovijilans yetkilisi istihdam eder. Farmakovijilans sistemi ana dosyasıda dahil olmak üzere farmakovijilans sisteminin noksansız ve doğru olarak işlemesine ilişkin tüm sorumluluk her zaman ruhsat sahibine aittir.

(7) Sağlık mesleği mensuplarının, şüpheli advers reaksiyonlarıTÜFAM’a bildirmeleri yönünde standart bir metni ilaçların kısa ürün bilgilerine ekler.

(8) Tüketicilerin şüpheli advers reaksiyonlarısağlık mesleği mensuplarına veya doğrudan TÜFAM’a bildirmelerini isteyen standart bir metni ilacın kullanma talimatına ekler.

(9) Ek izlemeye tabi ilaçlistesinde bulunan ilaçlar için kısa ürün bilgisine ters eşkenar siyah üçgen bir sembol ekler ve bu sembolütakiben “Bu ilaçek izlemeye tabidir. Bu üçgen yeni güvenlilik bilgisinin hızlıolarak belirlenmesini sağlayacaktır. Sağlık mesleği mensuplarının şüpheli advers reaksiyonlarıTÜFAM’a bildirmeleri beklenmektedir. Bakınız Bölüm 4.8 Advers reaksiyonlar nasıl raporlanır?”ibaresini yazar. Benzer bir cümle aynızamanda kullanma talimatına ve tanıtım malzemelerine de eklenir. İlacın ek izlemeye tabi olduğuna dair bilgi elektronik reçete modülünde de yer alır.

(10) Güvenliliğe ilişkin endişeler esas alınarak ilacın piyasaya sürülmesine ara verilmesi veya ruhsat başvurusunun geri çekilmesi ya da bu yönde bir niyet olmasıhalinde derhal Kuruma bildirir.

(11) Kurumun bu Yönetmelik kapsamındaki taleplerine gecikmeksizin ve tam olarak cevap verir.

(12) Kuruma sunduklarıfarmakovijilans ile ilgili bilgi veya belgelerin doğruluğunu ve güncelliğini taahhüt eder ve sonuçlarından doğacak yasal sorumluluğu üstlenir. Sunulan bilgi ve belgelerde gerçeğe aykırılık tespit edildiğinde 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılıTürk Ceza Kanunu hükümleri uyarınca işlem yapılır.

Sağlık mesleği mensuplarının sorumlulukları

MADDE 6 –(1) Hastalarda ilaçkullanımına bağlıolarak ortaya çıkan advers reaksiyonların TÜFAM’a spontan bildirimi, advers reaksiyonlarıgözlemleyen sağlık mesleği mensubunun mesleki sorumluluğunda olup bu bildirimler, 21 inci maddede öngörülen şekilde gerçekleştirilir.

Sağlık kurum ve kuruluşlarının sorumlulukları

MADDE 7 –(1) İl sağlık müdürüfarmakovijilans il sorumlusu olarak, il sağlık müdür yardımcısınıgörevlendirir ve bu kişinin isim ve iletişim bilgilerini Kuruma bildirir. Hastaneler, advers ilaçreaksiyonlarının en doğru şekilde ve en kısa zamanda TÜFAM’a bildirilmesini sağlamak amacıyla, kuruluşiçi farmakovijilans sistemini kurar ve bu Yönetmeliğe göre faaliyet gösterirler.

(2) TÜFAM’a bilgi akışınısağlamak üzere; hastane yönetimi tarafından farmakovijilans irtibat noktasıgörevlendirilir ve bu kişinin ismi, mesleki özgeçmişi ile iletişim bilgileri Kuruma ve farmakovijilans il sorumlusuna bildirilir.

Kurum tarafından yapılacak işler

MADDE 8 –(1) İlaçlarla ilgili risklere dair bilgi toplamak üzere bir farmakovijilans sistemi kullanır. Gerektiğinde ilaçkullanımından kaynaklanabilecek riskleri azaltabilmek amacıyla sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşlarıile müşterek çalışmalar yürütür.

(2) Tüketicileri ve sağlık mesleği mensuplarınıkarşılaştıklarışüpheli advers reaksiyonlarıTÜFAM’a bildirmeleri yönünde teşvik edici faaliyetlerde bulunur, bu görevlerin yerine getirilmesi hususunda hastalarıve sağlık mesleği mensuplarınıtemsil eden organizasyonlara görev verebilir.

(3) Türkiye’de ortaya çıkan ve sağlık mesleği mensuplarıve tüketiciler tarafından bildirilen şüpheli advers reaksiyonlarıkayıt altına alır ve Dünya Sağlık Örgütüİlaçİzleme İşbirliği Merkezine gönderir.

(4) Şüpheli ciddi advers reaksiyonlara ilişkin raporu, bildirimini izleyen on beşgün içinde ruhsat sahibine iletir.

(5) İlacın güvenli kullanımınısağlamaya yönelik olarak sağlık mesleği mensuplarından belli bazıyükümlülükler talep edebilir.

(6) Ruhsat sahibini ve ilgili uluslararasıkuruluşları, bu konuda yapılan çalışmalar sonucunda aldığıtedbirlerden haberdar eder.

(7) Farmakovijilans konusunda temel eğitim programlarıdüzenler.

(8) Ek izlemeye tabi ilaçların listesini uluslararasıuygulamalarıda göz önüne alarak hazırlar ve gerektiğinde günceller. Türkiye’de ruhsat almasından beşyıl sonra bu ilacılisteden çıkarır veya bu süreyi uzatabilir. Kurum risk yönetim sistemi ile kullanılmasıgereken ilaçlarıda bu listeye dahil edebilir.

(9) Ruhsatlıveya ruhsat başvurusu olan bir ilacın yarar/risk dengesini etkileyen bir hususun ortaya çıkmasıhalinde, ruhsat veya başvuru sahibine risk yönetim sistemini sunma zorunluluğu getirebilir.

(10) Risk yönetim planında yapılan güncellemeleri değerlendirir, riski en aza indirmeye yönelik tedbirlerin sonuçlarınıizler.

(11) Yarar/risk dengesini sürekli olarak değerlendirebilmek için, ruhsat sahibinden yarar/risk dengesinin olumluluğunu koruduğunu gösteren verileri isteyebilir.

(12) Ruhsat sahibinden farmakovijilans sistem ana dosyasınısunmasınıisteyebilir. Bu durumda dosyanın bir örneği yedi gün içinde Kuruma teslim edilir.

ÜÇÜNCÜBÖLÜM

Ruhsat Başvurusu Sırasında SunulmasıGereken Farmakovijilansla İlgili Belgeler,

FarmakovijilansSistemi Ana Dosyası

Ruhsat başvurusu sırasında sunulmasıgereken farmakovijilansla ilgili belgeler

MADDE 9 –(1) Başvuru sahibi, ruhsat başvurusu yaparken farmakovijilans sisteminin bir özetini sunar. Farmakovijilans sisteminin özeti aşağıdakilerden oluşur:

a) Başvuru sahibinin farmakovijilans yetkilisi görevlendirdiğine dair belge.

b) Farmakovijilans yetkilisinin iletişim bilgileri.

c) Başvuru sahibinin farmakovijilansla ilgili görev ve sorumluluklarıyerine getirmek üzere gerekli donanıma sahip olduğuna ilişkin imzalıbeyanı.

ç) İlacın farmakovijilans sistemi ana dosyasının bulunduğuna dair beyan.

(2) 22 nci maddenin yedinci fıkrasında belirtilen durumlarda başvuruyla birlikte risk yönetim planısunulur.

Farmakovijilanssistemi ana dosyasının yapısı

MADDE 10 –(1) Farmakovijilans sistemi ana dosyasında yer alan bilgiler uygulanmakta olan farmakovijilans sistemini eksiksiz ve doğru olarak yansıtır.

(2) Ruhsat sahibi, gereken durumlarda farklıkategorilerdeki ilaçlar için ayrıfarmakovijilans sistemleri uygulayabilir. Bu sistemlerin hepsi, ayrıbirer farmakovijilans sistemi ana dosyasında tanımlanır.

Farmakovijilanssistemi ana dosyasının içeriği

MADDE 11 –(1) Farmakovijilans sistemi ana dosyası, asgari olarak bu maddede sayılan unsurlarıkapsar. Farmakovijilans yetkilisine ait bilgiler;

a) Farmakovijilans yetkilisinin, farmakovijilansla ilgili görev ve sorumluluklara uyumu sağlamak, sürdürmek ve geliştirmek üzere farmakovijilans sistemi üzerinde yeterli yetkiye sahip olduğunu gösteren sorumluluklarının tanımı.

b) Farmakovijilans yetkilisinin mesleki özgeçmişi.

c) Farmakovijilans yetkilisinin iletişim bilgileri.

ç) Farmakovijilans yetkilisinin yokluğunda uygulanacak vekalet düzenlemesinin detayları.

(2) Ruhsat sahibinin teşkilat yapısının tanımıve bireysel olgu güvenlilik raporlarının toplanması, değerlendirilmesi, güvenlilik veri tabanına olguların girilmesi, periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarının düzenlenmesi, sinyallerin tespit edilmesi ve analizi, risk yönetim planının yönetimi, ruhsat öncesi ve sonrasıçalışmaların yönetimi, güvenlilik nedeniyle yapılan değişikliklerin yönetilmesi gibi farmakovijilans faaliyetlerinin yürütüldüğüyerlerin listesi.

(3) Güvenlilik bilgilerinin alınması, derlenmesi, kaydedilmesi ve bildirilmesi için kullanılan bilgisayarlısistemlerin ve veri tabanlarının bulunduğu yerler, işlevleri ve bunlara ilişkin sorumlulukların tanımıile bu sistemlerin amaca uygunluklarına ilişkin değerlendirme.

(4) Veri işleme ve kayıt süreçleri ile aşağıdaki farmakovijilans faaliyetlerinde kullanılan süreçlerin tanımı;

a) İlaçların yarar/risk dengesinin sürekli izlenmesi, bu izlem sürecinin sonuçlarıve gerekli tedbirleri alırken izlenen karar süreci.

b) Risk yönetim sistemlerinin ve riski en aza indirmek için alınan tedbirlerin sonuçlarının izlenmesi.

c) Bireysel olgu güvenlilik raporlarının toplanması, değerlendirilmesi ve raporlanması.

ç) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarının yazılmasıve sunulması.

d) Güvenlilik sorunlarıile kısa ürün bilgilerinde ve kullanma talimatında yapılan güvenlilikle ilgili değişiklikler hakkında sağlık mesleği mensuplarının ve kamuoyunun bilgilendirilmesi.

(5) Farmakovijilans faaliyetleri yürütülürken uygulanan kalite sisteminin, aşağıdaki tüm unsurlarıda içeren tanımı;

a) Farmakovijilans faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için oluşturulan teşkilat yapısının tanımı, personelin niteliklerine ilişkin kayıtların yeri, eğitim sisteminin özet tanımı, eğitim dosyalarının yeri ve kritik süreçlere ilişkin talimatlar da dahil olmak üzere 26 ncı maddede belirtilen insan kaynaklarının yönetim sürecinin açıklanması.

b) Farmakovijilans faaliyetlerinde kullanılan belgelerin yeri de dahil olmak üzere 28 inci maddede atıfta bulunulan kayıt yönetim sisteminin tanımı.

c) Farmakovijilans sisteminin performansınıizleme ve 27 nci maddenin gereklerine uymak için uygulanan sistemin tanımı.

(6) Eğer varsa, sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşu aracılığıyla yürütülen faaliyetlerin ve hizmetlerin tanımı.

Farmakovijilanssistemi ana dosyasıekinin içeriği

MADDE 12 –(1) Farmakovijilans sistemi ana dosyasının aşağıdaki belgeleri içeren bir eki bulunur:

a) Farmakovijilans sistemi ana dosyasının kapsadığıilaçların listesi; ilacın adı, etkin madde veya maddelerin uluslararasıve mülkiyete konu olmayan adı(INN) ve ruhsatın geçerli olduğu devletlerin adları.

b) 27 nci maddenin birinci fıkrasının gereklerini yerine getirmek amacıyla oluşturulan yazılıkural ve süreçlerin listesi.

c) Sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşu ile arasındaki sözleşmelerin ilgili ilaçlar ve belgeleri de içeren bir listesi.

ç) Planlanan ve tamamlanan tüm yoklamaların listesi.

d) Varsa, aynıruhsat sahibine ait diğer farmakovijilans sistemi ana dosyalarının listesi.

e) Elektronik kayıt defteri.

Ana dosyanın güncel tutulmasının sağlanması

MADDE 13 –(1) Ruhsat sahibi, farmakovijilans sistemi ana dosyasının güncel kalmasınısağlar ve gerektiğinde, edinilen deneyimleri, teknik ve bilimsel ilerlemeleri ve mevzuatta yapılan değişiklikleri dikkate alarak revize eder.

(2) Farmakovijilans sistemi ana dosyasıve ekinin üzerine ruhsat sahibi tarafından son güncellendiği tarih belirtilerek her güncelleme için bir numara verilir.

(3) Farmakovijilans süreçlerinden sapma meydana geldiğinde, bu sapmanın etkisi ve nasıl yönetildiği, sapma çözülene değin farmakovijilans sistemi ana dosyasında belgelenir.

Farmakovijilanssistemi ana dosyasında bulunan belgelerin şekli

MADDE 14 –(1) Farmakovijilans sistemi ana dosyasındaki belgeler noksansız ve okunaklışekilde olur. Gereken durumlarda, bilgiler çizelge ya da akışşemasışeklinde sunulabilir. Belgelere doğru ve hızlıbir biçimde erişilebilmesini sağlamak için tüm belgelerin dizini çıkartılır ve bunlar arşivlenir.

(2) Farmakovijilans sistemi ana dosyasının detaylarıve içerdiği belgeler, ilgili kılavuzda tanımlanan sisteme uygun olarak modüller halinde sunulabilir.

(3) Saklamak için kullanılan elektronik ortamın zaman içerisinde okunabilirliğini korumasıve yoklama ile denetlemelerde açıkça düzenlenmişyazılıbir suretinin üretilebilir olmasıkoşuluyla, farmakovijilans sistemi ana dosyasıelektronik olarak tutulabilir.

(4) Ruhsat sahibi, son beşyıl zarfında farmakovijilans sistemi ana dosyasının içeriğinde yapılan tüm değişiklikleri, 12 nci madde ve 11 inci maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) bentlerinde belirtilen bilgiler dışında, elektronik kayıt defterine kaydeder. Ruhsat sahibi, değişikliğin tarihini, değişiklikten sorumlu olan kişinin adınıve gerekiyorsa değişiklik nedenini elektronik kayıt defterinde belirtir.

Farmakovijilanssistemi ana dosyasının erişilebilirliği ve konumu

MADDE 15 –(1) Farmakovijilans sistemi ana dosyasıfarmakovijilans faaliyetlerinin yürütüldüğüyerde bulunur.

(2) Ruhsat sahibi, farmakovijilans yetkilisinin farmakovijilans sistemi ana dosyasına sürekli erişimi olmasınısağlar.

(3) Farmakovijilans sistemi ana dosyası, tutulduğu yerde her an denetime açıktır.

(4) Farmakovijilans sistemi ana dosyasının 14 üncümaddenin üçüncüfıkrasıuyarınca elektronik olarak tutulduğu hallerde de doğrudan erişilebilir olmasıgerekir.

(5) Kurum, ruhsat sahibinden kayıt defterini düzenli aralıklarla sunmasınıisteyebilir.

DÖRDÜNCÜBÖLÜM

Şüpheli Advers Reaksiyon Raporları

Şüpheli advers reaksiyon raporlarının içeriği

MADDE 16 –(1) Şüpheli advers reaksiyon raporlarının TÜFAM’a bildirilmesinde TÜFAM bildirim formu kullanılır.

(2) Ruhsat sahipleri, advers reaksiyon raporlarının mümkün olduğunca noksansız olmasınısağlar, bu raporlarıve bunların güncellemelerini doğru ve güvenilir bir biçimde TÜFAM’a iletir. Bildirimlerde asgari olarak tanımlanabilir bir raportör, tanımlanabilir bir hasta, şüpheli bir advers reaksiyon ve şüpheli bir ilaçyer alır.

(3) Ruhsat sahipleri, advers reaksiyon raporlarına ilişkin takip bilgilerini almak için gerekli detaylarıkaydeder. Raporların takipleri yeterli şekilde belgelenir.

(4) Ruhsat sahipleri, şüpheli advers reaksiyonlarıbildirirken her olguya ait aşağıdakileri de içeren mevcut tüm bilgileri verir:

a) Raporun türü, tarihi ve olgu referans numarası, raporun kaynaktan alındığıilk tarih ve son bilgi alınan tarih, varsa diğer ek belgeler.

b) Raportörün adresi ve mesleki bilgilerini içeren profesyonel vasıfları.

c) Hastanın reaksiyon ortaya çıktığıtarihteki yaşı, yaşgrubu, ağırlığı, boyu ya da cinsiyeti, eğer reaksiyon fetüste geliştiyse, annenin son menstürasyon tarihi ve/veya maruziyet anındaki gestasyon dönemi, fetüsün gestasyon yaşınıda içeren, hastayıve ebeveyn-çocuk raporu ise ayrıca ebeveyni de tanımlayan bilgiler.

ç) İlgili tıbbi öyküve eşlik eden tıbbi durumlar.

d) Advers reaksiyonun gelişmesiyle ilgili olduğundan şüphelenilen ilaçveya ilaçların adlarıve etkileşen ilaçlar ya da adıbilinmiyorsa, etkin maddesinin adıve ilacıtanımlamaya yardımcıolacak diğer özellikleri ve bu çerçevede ruhsat sahibinin adı, ilacın farmasötik şekli ve uygulama yolları, kullanıldığıendikasyonları, uygulanan doz, uygulamanın başlangıçve bitiştarihi, advers reaksiyon ortaya çıktıktan sonra ilaca ilişkin alınan tedbirler, ilacıkesme ve ilaca tekrar başlama işlemlerinin etkisi.

e) Kullanılan ilacın kalitesi ile ilgili bir sorundan şüphe ediliyor ise, şüphe edilen ilacın seri numarasıve son kullanma tarihi ile birlikte kalite sorunu.

f) Plazma kaynaklıbiyolojik ürünler ve aşıların seri numaraları.

g) Advers reaksiyonun oluşumuyla ilgili olduğu şüphesi bulunmayan eşzamanlıolarak kullanılan ilaçlar ve hastaya veya ebeveynine geçmişte uygulanmışilgili tıbbi tedaviler.

ğ) Şüpheli advers reaksiyonların başlangıçve bitiştarihleri ya da şüpheli advers reaksiyonların süresi, ciddiyeti ve en son gözlem tarihindeki sonucu, şüpheli ilacın uygulanmasıile advers reaksiyonun gelişmesi arasında geçen süre, ilk raportörün reaksiyonu/reaksiyonlarıtanımlamak için kullandığıkendi sözleri ya da kısa ifadeler.

h) Advers reaksiyon ile ilişkili test ve işlemlerin sonuçları.

ı) Eğer hasta ölmüşse, ölüm tarihi ve varsa otopsi sonucu ile birlikte ölüm nedeni.

i) Ciddi advers reaksiyonlar için, hastanın klinik seyrini de içine alan deneyimlerin, tedavi tedbirlerinin, sonlanımın ve edinilen takip bilgilerinin kronolojisine uygun olarak mantıklıbir zaman sıralamasıyla anlatımı.

j) Advers reaksiyon raporunu iptal etme ya da değişiklik yapma nedenleri.

Literatür bildirimleri

MADDE 17 –(1) Ruhsat sahibi, ülkemizde meydana gelen advers ilaçreaksiyonlarına ilişkin yayımlanan ulusal ya da uluslararasımakalelerin bir suretini ve Türkçe dışında bir dilde yayımlananlar için Türkçe özetlerini TÜFAM’a sunar. TÜFAM’ın talepte bulunmasıhalinde makalenin Türkçeye tam çevirisini sunar.

BEŞİNCİBÖLÜM

Periyodik Yarar/Risk Değerlendirme Raporu

Periyodik yarar/risk değerlendirme raporunun içeriği

MADDE 18 –(1) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporu ilacın endikasyon dışıkullanımıile ilgili veriler ve klinik araştırmalardan elde edilen veriler de dahil olmak üzere yararlarına ve risklerine ilişkin mevcut tüm verileri temel alır ve son periyodik yarar/risk değerlendirme raporunun veri kilitleme noktasından bu yana ortaya çıkan yeni bilgilere odaklanarak yarar/risk dengesinin bilimsel değerlendirmesini içerir.

(2) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporunda, satışhacmi ve reçete sayısına ilişkin eldeki tüm verileri içerecek şekilde, ilaca maruz kalan popülasyona ilişkin doğru bir tahmin sunulur. Maruziyet tahminiyle birlikte gerçek kullanıma ilişkin olarak nitel ve nicel bir analiz de sunulur ve bu analizde, uygun olduğu hallerde gerçek kullanımın belirtilen kullanımdan ne ölçüde farklıolduğu ruhsat sahibinin elinde bulunan veriler ışığında tartışılır ve gözlemsel çalışmaların ya da ilaçkullanım çalışmalarının bulgularıpaylaşılır.

(3) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporu, yarar/risk değerlendirmesi ile ilişkili olarak riski en aza indirme faaliyetlerinin etkililik değerlendirme sonuçlarınıiçerir.

(4) Ruhsat sahiplerinin, bireysel olguların sistemli bir biçimde detaylandırılmışlistelerine ve olgu anlatımlarına periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarında yer vermesi gerekli değildir. Ancak bir sinyal ya da güvenlilik sorununa ilişkin olarak gerçekleştirilecek bilimsel analiz için gerekli olduğunda, ilgili risk değerlendirme bölümünde olgu anlatımlarına yer verilir.

(5) Ruhsat sahibi, kümülatif güvenlilik verilerine ilişkin değerlendirmeyi ve yarar/risk analizini temel alarak periyodik yarar/risk değerlendirme raporuna konu olan ilaçların onaylıkısa ürün bilgileri üzerindeki etkileri de dahil olmak üzere herhangi bir değişikliğe ve/veya aksiyona gerek olup olmadığına ilişkin sonuçlarıperiyodik yarar/risk değerlendirme raporunda belirtir.

(6) Kurum tarafından aksi bildirilmedikçe, aynıetkin maddeyi içeren ve tek ruhsat sahibi adına ruhsatlandırılmıştüm ilaçlar için tek bir periyodik yarar/risk değerlendirme raporu hazırlar. Periyodik yarar/risk değerlendirme raporu, farklıbir isim altında ve ayrısüreçlerle ruhsatlandırılmışolup olmadığına bakılmaksızın, tüm endikasyonları, uygulama yollarını, dozaj şekillerini ve doz rejimlerini kapsar. İlgili olduğunda, belli bir endikasyon, dozaj şekli, uygulama yolu ya da doz rejimine ait veriler periyodik yarar/risk değerlendirme raporunun ayrıbir bölümünde sunulur ve tüm güvenlilik sorunlarıbuna uygun olarak ele alınır.

(7) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporuna konu olan madde, sabit doz kombinasyonu olan bir ilacın bileşeni olarak da ruhsatlandırılmışsa, aynıruhsat sahibi adına ruhsatlandırılmışetkin madde kombinasyonlarıiçin, kombinasyonda yer alan diğer maddelere çapraz atıfta bulunularak her etkin maddeye özgüayrıayrı periyodik yarar/risk değerlendirme raporu sunulur ya da kombinasyona ait veriler tek maddeye ait periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarından birinde sunulur.

(8) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporu Ek 1’de verilen formata uygun olarak hazırlanır.

ALTINCI BÖLÜM

Risk Yönetim Planları

Risk yönetim planının formatıve içeriği

MADDE 19 –(1) Ruhsat sahibi tarafından oluşturulan risk yönetim planıaşağıdaki hususlarıiçerir:

a) İlgili ilaçların güvenlilik profillerinin tanımı.

b) İlgili ilaçların güvenlilik profilinin daha detaylıtanımlanmasınısağlayacak göstergelerin belirlenmesi.

c) İlaçla ilişkilendirilen riskleri önlemeye ya da en aza indirmeye yönelik tedbirlerin, söz konusu tedbirlerin etkililik değerlendirmesini de içerecek şekilde belgelenmesi.

(2) Aynıetkin maddeyi içeren ve aynıruhsat sahibine ait ilaçlar, uygun olduğunda, aynırisk yönetim planına tabi olabilir.

(3) Risk yönetim planında ruhsat sonrasıçalışmalara atıfta bulunuluyorsa, bu çalışmaların ruhsat sahibi tarafından gönüllüolarak mıyoksa yetkili otoritelerin kendisine yüklediği yükümlülükler gereği mi başlatıldığı, yönetildiği ya da finanse edildiği belirtilir. Ruhsat sonrasıtüm yükümlülükler, risk yönetim planının özetinde bu yükümlülükleri yerine getirme takvimiyle birlikte liste halinde belirtilir.

(4) Risk yönetim planıEk 2’de verilen formata uygun olarak hazırlanır.

Risk yönetim planının güncellenmesi

MADDE 20 –(1) Ruhsat sahibi, risk yönetim planınıgüncellediğinde, risk yönetim planının güncellenmişhaline ayrıbir versiyon numarasıve tarih vererek Kuruma sunar.

YEDİNCİBÖLÜM

Kuruma Yapılacak Bildirimler ve Bildirimlerin Değerlendirilmesi

Sağlık mesleği mensuplarının yapacağıbildirimler

MADDE 21 –(1) Sağlık mesleği mensupları, ilaçkullanımıile ortaya çıkan ve ilaca bağlıolabileceği düşünülen advers reaksiyonları, doğrudan veya görev yaptıklarısağlık kuruluşlarındaki farmakovijilans irtibat noktasıaracılığıile on beşgün içinde TÜFAM’a bildirirler.

Ruhsat sahibinin bildirimi

MADDE 22 –(1) İlaca ilişkin Türkiye’de veya ilacın pazarlandığıherhangi bir ülkede hastalar veya sağlık mesleği mensuplarıtarafından spontan olarak bildirilmişveya ruhsatlandırma sonrasıgüvenlilik çalışmasısırasında meydana gelmişolan tüm şüpheli advers reaksiyonlara dair ayrıntılıkayıtlarıtutar ve arşivler.

(2) Türkiye’de meydana gelen tüm şüpheli ciddi advers reaksiyonlarısöz konusu bilginin alınmasınıtakiben on beşgün içerisinde TÜFAM’a bildirir. Ayrıca bu raporlara ilişkin takip bilgilerini toplar ve on beşgün içerisinde TÜFAM’a iletir.

(3) İlacın pazarlandığıdiğer ülkelerden kendisine ulaşan bildirimler, ilacın bilinen yarar/risk dengesini değiştiriyor ise söz konusu bilginin alınmasınıtakiben derhal TÜFAM’a bildirir.

(4) Ülkemize ait verileri de içeren tüm bilimsel ve tıbbi literatürü, şüpheli advers reaksiyon olgu raporlarıaçısından önemli bir bilgi kaynağıolmasınedeniyle izler ve Türkiye’de meydana gelen tüm ciddi advers reaksiyonlarıon beşgün içerisinde TÜFAM’a bildirir.

(5) Şüpheli advers reaksiyon raporlarının bilimsel değerlendirmesi için gerçek ve doğrulanabilir veriler elde etmek üzere yöntemler geliştirir.

(6) Enfeksiyon ajanının ilaçaracılığıile bulaştığışüphesi varsa söz konusu bilginin alınmasınıtakiben derhal Kuruma bildirir.

(7) Ruhsat sahibi;

a) Yeni bir etkin madde içeren ilaçlar, biyoteknolojik ilaçlar, biyobenzer ilaçlar ve orijinal ilaçiçin ilave risk minimizasyonu etkinliklerinin gerekliliği tespit edilmişjenerik ilaçların ruhsat başvurusu sırasında,

b) Biyoteknolojik kaynaklıveya biyobenzer ruhsatlıilaçlar için yeni üretim işlemi kullanılmasıdurumunda,

c) Ruhsat öncesi veya ruhsat sonrasıKurum tarafından istenmesi halinde,

ç) Bir ilacın yaşam döngüsünün herhangi bir evresinde tespit edilen bir güvenlilik sorunu olduğunda, başvuru/ruhsat sahibinin girişimiyle,

riskyönetim planısunar.

(8) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarınıTürkiye’de ruhsat almasınıtakiben iki yıl boyunca altıayda bir, sonraki iki yıl için yılda bir kez, ayrıca ruhsat geçerlilik süresinin uzatılmasından sonra üçyılda bir hazırlar ve Kurumun talebi halinde derhal sunar.

(9) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarınıilaçpiyasaya çıktıktan 18 ay sonra veya ilacıkullanan hasta sayısı10.000’e ulaştığızaman ve ayrıca ruhsat geçerlilik süresinin uzatılmasısırasında Kuruma sunar.

(10) Kurum tarafından daha önce ruhsatlandırılan bir ilaçiçin ruhsat sahibi değişikliği yapıldığında farmakovijilans verilerinin sunum periyotları ilk ruhsat tarihi esas alınarak devam eder.

(11) Periyodik yarar/risk değerlendirme raporlarınıhazırlamak suretiyle ilaçlarının güvenliliğini düzenli olarak değerlendirmeye devam eder ve yarar/risk profili ya da kısa ürün bilgisi/kullanma talimatınıetkileyen yeni güvenlilik bilgileri için Kuruma varyasyon başvurusunda bulunur.

(12) İlaçlarının kullanımıyla ilgili farmakovijilans endişelerine dair bilgileri kamuoyuna açıklayacağızaman Kurumu önceden veya eşzamanlıolarak bilgilendirir. Ruhsat sahibi, bu bilgilerin doğruluğunu ve yanıltıcıolmamasınıgaranti eder.

Kurum tarafından yapılacak değerlendirme

MADDE 23 –(1) Kurum, ruhsat sahibinden aşağıdaki yükümlülükleri yerine getirmesini isteyebilir. Bu durumda 13/4/2013 tarihli ve 28617 sayılıResmîGazete’de yayımlanan Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik hükümleri esas alınır.

a) Ruhsatlıbir ilacın risklerine ilişkin endişeler olmasıhalinde ruhsatlandırma sonrasıgüvenlilik çalışmasının yapılması, birden çok ilaçhakkında benzer endişeler duyulmasıhalinde ruhsat sahipleri tarafından bu çalışmanın ortaklaşa yapılması.

b) Hastalığa ilişkin anlayışın veya klinik metodolojinin daha önceki etkililik değerlendirmelerinin anlamlışekilde tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini göstermesi halinde ruhsatlandırma sonrasıetkililik çalışmasının yapılması.

(2) Kurum farmakovijilans sistemi vasıtasıyla tüm verileri bilimsel olarak değerlendirir, riski en aza indirme ve önleme seçeneklerini dikkate alır.

(3) Kurum, ruhsatlıilaçlarla ilgili olarak aşağıdaki hususlarıdikkate alır:

a) Risk yönetim planıkapsamında, riski en aza indirmeye yönelik tedbirlerin sonuçlarınıizlemek.

b) Risk yönetim sisteminde yapılan güncellemeleri değerlendirmek.

c) Yeni risklerin olup olmadığınıveya bu risklerin değişip değişmediğini ya da bu risklerin yarar/risk dengesi üzerinde etkisi olup olmadığınıtespit etmek üzere periyodik yarar/risk değerlendirme raporu da dahil gerekli değerlendirmeleri yapmak.

(4) Kurum ve ruhsat sahibi, yeni risklerin meydana gelmesi halinde veya yarar/risk dengesinde değişiklik olmasıdurumunda birbirlerini bilgilendirir.

Değerlendirme sonrasıyapılacak işlemler

MADDE 24 –(1) Yapılan değerlendirmenin ardından Kurum farmakovijilansla ilgili durumlarda aşağıdaki işlemlerden uygun olanlarıbaşlatır ve bunu ruhsat sahibine bildirir:

a) Ruhsatlandırma sonrasıgüvenlilik çalışmasıyapılması.

b) Riski en aza indirecek tedbirlerin uygulanması.

c) Ruhsatın askıya alınması, iptali veya ruhsatın geçerlilik süresinin uzatılmasının reddi.

ç) İlaçtedariğinin yasaklanması.

d) Yeni kontrendikasyon ilavesi, önerilen dozun azaltılmasıve endikasyon kısıtlamasıgibi ilaçbilgilerinde değişiklik.

SEKİZİNCİBÖLÜM

FarmakovijilansFaaliyetlerinin Yürütülmesi için Kullanılacak

Kalite Sistemlerine İlişkin Gereklilikler

Kalite sistemine ilişkin genel esaslar

MADDE 25 –(1) Ruhsat sahipleri, kendi farmakovijilans faaliyetlerinin ifasına yönelik olarak yeterli ve etkili bir kalite sistemi kullanır.

(2) Kalite sistemi; teşkilat yapısını, sorumlulukları, işlemleri, süreçve kaynakları, kaynakların uygun yönetimini, uyum yönetimini ve kayıt yönetimini kapsar.

(3) Kalite sistemi, aşağıdaki faaliyetlerin tümünütemel alır:

a) Yapıların oluşturulması, bütünleşik ve tutarlısüreçlerin planlanmasınıiçeren kalite planlaması.

b) Görev ve sorumlulukların kalite gerekliliklerine uygun olarak yürütülmesini içeren kaliteye uyum.

c) Yapıve süreçlerin ne kadar etkili bir biçimde oluşturulduğunun ve süreçlerin ne kadar etkili bir biçimde yürütüldüğünün izlenmesi ve değerlendirilmesini içeren kalite kontrol ve güvence.

ç) Gerektiğinde yapıve süreçlerin düzeltilmesi ve iyileştirilmesini içeren kalite iyileştirmeleri.

(4) Kalite sistemi için benimsenen tüm unsurlar, gereklilikler ve hükümler, kaliteye ilişkin kalite planı, kalite el kitabıve kalite kayıtlarıgibi yazılıpolitika ve usuller halinde sistemli ve düzenli bir biçimde belgelenir.

İnsan kaynaklarıyönetimi

MADDE 26 –(1) Ruhsat sahibi, farmakovijilans faaliyetlerinin yürütülmesi için, uygun niteliklere ve eğitime sahip yetkin bir kadro oluşturur. Ruhsat sahibi, farmakovijilans yetkilisinin farmakovijilans faaliyetlerinin yürütülmesi için yeterli teorik ve pratik bilgiye sahip olmasınısağlar.

(2) Farmakovijilans yetkilisi de dahil olmak üzere, yönetim ve kontrol kadrosunun iştanımlarıyapılır. Bu kişiler arasındaki hiyerarşi ilişkisi teşkilat şemasında belirtilir. Ruhsat sahibi, farmakovijilans yetkilisinin kalite sisteminin performansınıve farmakovijilans faaliyetlerini yönlendirmesi için yeterli yetkiye sahip olmasınısağlar.

(3) Farmakovijilans faaliyetlerinin yürütülmesinde rol oynayan tüm personele rol ve sorumluluklarıyla ilgili olarak göreve başlarken ve sonrasında sürekli olarak eğitim verilir. Ruhsat sahibi, personelinin yetkinliklerini belgelemek, sürdürmek ve geliştirmek için eğitim planlarınıve kayıtlarımuhafaza eder ve yoklama ve denetlemeler sırasında hazır bulundurur.

(4) Ruhsat sahibi, işsürekliliği de dahil olmak üzere acil durumlarda kullanılacak süreçlere uygun talimatlar hazırlar.

Uyum yönetimi

MADDE 27 –(1) Ruhsat sahibi, aşağıdaki hedeflerin tümüne ulaşılmasınısağlamak amacıyla özgün kalite sistemi süreçleri uygular.

a) Farmakovijilans verilerinin sürekli izlenmesi, riski en aza indirme ve önleme seçeneklerinin incelenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması.

b) İlaçların riskleriyle ilgili tüm bilgilerin bilimsel değerlendirmeye tabi tutulması.

c) Ciddi advers reaksiyonlara ilişkin doğru ve doğrulanabilir verilerin 22 nci maddenin ikinci, üçüncüve dördüncüfıkralarında belirtilen sürelerde TÜFAM’a sunulması.

ç) Mükerrer sunumların önlenmesine ve sinyallerin doğrulanmasına yönelik süreçler de dahil olmak üzere ilaçların risklerine ilişkin sunulan bilgilerin kalitesinin, bütünlüğünün ve noksansızlığının sağlanması.

d) Kurum ile etkili iletişim içerisinde olmasıve bu kapsamda yeni riskler ve risklerdeki değişiklikler, farmakovijilans sistemi ana dosyası, risk yönetim sistemleri, riski en aza indirmeye yönelik tedbirler, periyodik yarar/risk değerlendirme raporları, düzeltici ve önleyici tedbirler ve ruhsatlandırma sonrasıçalışmalar hakkında iletişimde bulunması.

e) Bilimsel verilerin ve Kurumun internet sayfasında yayımlanan bilgilerin sürekli takip edilerek ilaçbilgilerinin güncellenmesi.

f) İlgili güvenlilik bilgilerinin sağlık mesleği mensuplarına ve hastalara uygun yollarla duyurulması.

(2) Farmakovijilans yükümlükleri için ruhsat sahibi tarafından sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşunun görevlendirilmesi durumunda da, söz konusu görevler için etkili bir kalite sisteminin uygulanmasınısağlama sorumluluğu ruhsat sahibine aittir.

Kayıt yönetimi ve verilerin saklanması

MADDE 28 –(1) Ruhsat sahipleri tüm farmakovijilans faaliyetlerinin kaydınıtutar ve kayıtların, söz konusu bilgilerin doğru bildirilmesini, yorumlanmasınıve doğrulanmalarınımümkün kılacak şekilde saklanmasınısağlar.

(2) Ruhsat sahipleri, farmakovijilans faaliyetlerinde kullanılan tüm belgeler için, gerektiğinde bu belgelere tekrar erişebilmeyi garanti eden ve bununla birlikte güvenlilik sorunlarının incelenmesi için alınan tedbirlerin izlenmesini, bu incelemelere ilişkin zamanlamaların ve güvenlilik sorunlarıyla ilgili alınan kararların, tarihleri ve karar verme süreciyle birlikte takibini sağlayan bir kayıt yönetim sistemi uygular.

(3) Ruhsat sahipleri, advers reaksiyon raporlarının geriye dönük izlenebilirliğini ve takibini mümkün kılan mekanizmalar oluşturur.

(4) Ruhsat sahibi, farmakovijilans sistemi ana dosyasında tanımlanan sisteme resmen son verilmesinin ardından 11 inci maddede belirtilen unsurların en az beşyıl süreyle muhafaza edilmesi için gerekli düzenlemeleri yapar. İlaçlarla ilgili farmakovijilans verileri ve belgeleri, ilacın ruhsatıgeçerliliğini koruduğu sürece ve ruhsat geçerliliği sona erdikten sonra en az 10 yıl süreyle muhafaza edilir.

Yoklama

MADDE 29 –(1) Kalite sisteminin, 25, 26, 27 ve 28 inci maddelerin gereklerine uygunluğundan emin olmak ve etkinliğini tespit etmek amacıyla, düzenli aralıklarla riske dayalıyoklamalardan geçirilir. Bu yoklamalar, yoklamaya konu olan işve süreçlerle doğrudan bağlantısıve sorumluluğu olmayan kişiler tarafından gerçekleştirilir.

(2) Tespit edilen noksanlıklara ilişkin takip yoklamasıda dahil olmak üzere gerektiğinde düzeltici aksiyonlar gerçekleştirilir. Yoklama raporu, ilgili konulardan sorumlu yönetim birimine iletilir. Yoklama ve takip yoklamalarının tarihleri ve sonuçlarıbelgelenir.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Endikasyondışıkullanım ve mesleki maruziyet

MADDE 30 –(1) Kurum tarafından endikasyon dışıkullanımına izin verilen ve şahsi tedavi amacıyla kullanılan ilaçların advers reaksiyonlarının ve mesleki maruziyetle ilişkilendirilen advers ilaçreaksiyonların bildirimi bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılır. Gerekli durumlarda Kurum tarafından risk yönetimi uygulanmasıistenir.

Gizlilik

MADDE 31 –(1) Kuruma yapılan bildirimlerde, hastanın ve bildirimde bulunan sağlık mesleği mensubunun kimliği, adresi Kurum tarafından gizli tutulur. Bu kişilerin rızasıolmaksızın bu bilgiler hiçbir amaçla TÜFAM personeli dışındaki kişilere açıklanamaz. Ruhsat sahipleri, sağlık kurum ve kuruluşlarıile sağlık mesleği mensuplarıda aynıgizlilik esaslarına uyar.

Denetim

MADDE 32 –(1) Ruhsat sahibi, sağlık kurum ve kuruluşları, sözleşmeli farmakovijilans hizmet kuruluşlarıve ilgili diğer kuruluşlar bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri yönünden Kurum tarafından denetlenir.

(2) Kurum, başvuru sahibinin farmakovijilans sistemini doğru ve başarıyla uyguladığınıteyit etmek amacıyla ruhsatlandırma öncesi denetim yapabilir.

(3) Bu maddede belirtilen kurum ve kuruluşlar, denetim faaliyetlerinin uygun bir şekilde yürütülmesini sağlamak için gerekli tedbirleri alır. Denetim sırasında konu ile ilgili her türlübilgi ve belgeyi temin eder ve sunar.

(4) Denetim, ilgili kılavuz hükümlerine göre yürütülür.

İdari yaptırım

MADDE 33 –(1) Kurum tarafından yapılan incelemeler ve denetimler sonucunda; bu Yönetmelik hükümlerine aykırılığın tespit edilmesi durumunda Kurum, ruhsat sahibine aykırılığın niteliğine göre on beşgün ile üçay arasında bir süre verir. Verilen bu süre içerisinde aykırılığın giderilmemesi halinde bu durum giderilinceye kadar ruhsat askıya alınır ve gerekçesiyle birlikte Kurumun internet sitesinde ilan edilir.

(2) Sağlık kurum ve kuruluşlarında denetimler sonucunda tespit edilen eksiklikler, Kurum talimatlarıdoğrultusunda giderilir.

Kılavuz

MADDE 34 –(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasıiçin açıklayıcıve yol gösterici kılavuzlar Kurum tarafından yayımlanır.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 35 –(1) 22/3/2005 tarihli ve 25763 sayılıResmîGazete’de yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Güvenliğinin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Ek izleme listesine alınacak ruhsatlıilaçların geçişsüreci

GEÇİCİMADDE 1 –(1) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin sekizinci fıkrasıgereği ek izleme listesine alınan ruhsatlıilaçlar, listenin Kurum tarafından ilan edildiği tarihten itibaren altıay içerisinde 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasıhükümlerine uygun hale getirilir.

Yürürlük

MADDE 36 –(1) Bu Yönetmeliğin;

a) 5 inci maddesinin beşinci fıkrasının (e) bendi yayımıtarihinden bir yıl sonra,

b) 8 inci maddesinin sekizinci fıkrasıyayımıtarihinden üçay sonra,

c) Diğer maddeleri yayımıtarihinde,

yürürlüğegirer.

Yürütme

MADDE 37 –(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye İlaçve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanıyürütür.

 

 

Ek 1

Periyodik Yarar/Risk Değerlendirme Raporu

Periyodik Yarar/Risk Değerlendirme Raporu aşağıdaki modüllerden oluşur:

I. Bölüm:	İmzalı başlık sayfası.
II. Bölüm:	İdari Özet.
III. Bölüm:	İçindekiler tablosu. 1. Giriş. 2. Dünyadaki ruhsat durumu. 3. Güvenlilik nedeniyle bildirim döneminde alınan tedbirler. 4. Referans güvenlilik bilgilerindeki değişiklikler. 5. Tahmin edilen maruziyet miktarı ve kullanım kalıpları.      5.1 Klinik çalışmalardaki kümülatif maruziyet.      5.2 Pazarlama sonrası kümülatif ve bildirim dönemine ait hasta maruziyeti.  6. Özet cetvel verileri.      6.1 Referans bilgiler.      6.2 Klinik çalışma kaynaklı ciddi advers olaylara ait kümülatif özet cetveller.      6.3 Pazarlama sonrası veri kaynaklarına ait kümülatif ve bildirim dönemine ait özet cetveller. 7. Bildirim dönemi içinde klinik çalışmalardan elde edilen önemli bulguların özetleri.     7.1 Tamamlanan klinik çalışmalar.     7.2 Devam eden klinik çalışmalar.     7.3 Uzun süreli takip.     7.4 İlacın farklı terapötik alanda kullanımı     7.5 Sabit kombinasyon tedavilerine ilişkin yeni güvenlilik verileri. 8. Girişimsel olmayan çalışmalara ait bulgular. 9. Diğer klinik çalışmalardan ve kaynaklardan edinilen bilgiler. 10. Klinik dışı veriler. 11. Literatür. 12. Diğer periyodik raporlar. 13. Kontrollü klinik çalışmalarda tespit edilen etkisizlik durumları. 14. Son dakika bilgileri. 15. Yeni, devam eden ve kapanışı yapılmış sinyallerin genel özeti. 16. Sinyal ve risk değerlendirmesi.        16.1 Güvenlilik sorunlarının özeti.        16.2 Sinyal değerlendirmesi.        16.3 Risklerin ve yeni bilgilerin değerlendirmesi.        16.4 Risklerin tanımlanması.        16.5 Riski en aza indirme tedbirlerinin etkililiği (ilgili olduğunda). 17. Yarar değerlendirmesi.        17.1 Klinik araştırmalar sırasında ve pazarlama sonrası dönemde tespit edilen önemli temel etkililik bilgileri.        17.2 Klinik araştırmalar sırasında ve pazarlama sonrası dönemde yeni  tespit edilen etkililik bilgileri.        17.3 Yararların tanımlanması. 18. Ruhsatlı endikasyonlara yönelik bütünleşik yarar/risk analizi.        18.1 Yarar/risk bağlamı (Tıbbi ihtiyaç ve önemli alternatifler).        18.2 Yarar/risk analizi değerlendirmesi. 19. Varılan sonuç ve tedbirler. 20. Periyodik yarar/risk değerlendirme raporunun ekleri.

 

 

Ek 2

Risk Yönetim Planları

Risk yönetim planının formatı

Risk yönetim planı aşağıdaki modüllerden oluşur:

I. Bölüm:	İlaç(lar) hakkında genel bilgi.
II. Bölüm:	Güvenlilik spesifikasyonu.
	Modül SI:             Modül I:Endikasyonların ve hedef popülasyonların epidemiyolojisi. Modül SII:           Modül II: Güvenlilik spesifikasyonunun klinik dışı bölümü. Modül SIII:          Modül III:Klinik araştırmalarda maruziyet. Modül SIV:          Modül IV:Klinik araştırmalarda araştırılmayan popülasyon. Modül SV:           Modül V:Ruhsatlandırma sonrası deneyim. Modül SVI:          Modül VI:Güvenlilik spesifikasyonuna ilişkin diğer sağlık otoriteleri tarafından istenen ilave gereklilikler. Modül SVII         Modül VII:Tanımlanan ve potansiyel riskler. Modül SVII Modül VIII: Güvenlilik sorunlarının özeti.
III. Bölüm:	FarmakovijiFarmakovijilans  planı(ruhsatlandırma sonrası güvenlilik çalışmalarını da içerir).
IV. Bölüm:	RuhsatlandırRuhsatlandırmasonrası etkililik çalışması planları.
V. Bölüm:	Riski en aza indirmek için alınan tedbirler (riski en aza indirme faaliyetlerinin etkililik değerlendirmesini de içerir).
VI. Bölüm:	Risk yönetim planının özeti.
VII. Bölüm:	Ekler.