Özel hastanelerde fark soygunu

İstanbul'daki 80 özel hastaneden 60'ının hastadan alınacak yüzde 90'lık fark ücretini yüzde 300'e kadar çıkardığı belirlendi. Yasalar, A sınıfı hastanelerin hastadan ayakta tedavi için en fazla 39 lira alabileceğini söylerken, 595 liralık fatura kesildiği ortaya çıktı.

Hasta Aktivistleri Derneği'nin İstanbul'da Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşmalı özel hastanelerde yaptığı araştırma çoğu hastanenin fark ücreti alma oranına uymadığını gösterdi.

Yapılan araştırmada, 80 hastane teker teker aranarak kardiyoloji ve dahiliye için ayrı ayrı randevu talep edildi. Devamında ne kadar muayene ücreti alınacağı soruldu. Araştırma sonucunda hastanelerin yüzde 75'i muayene ücretinin çok üstünde fark ücreti aldığı tespit edildi.

HAKSIZ KAZANÇ

Dernek Genel Başkanı Orhan Demir, yasal mevzuata göre Özel hastaneler en fazla yüzde 90 fark ücreti alabileceğini buna rağmen hastaneler yüzde 150-200 hatta 300'e kadar fark ücreti alabildiğini kaydetti.

Örneğin kardiyoloji muayenesi için bir özel hastane hastadan en fazla 35 lira fark ücreti alması gerekirken 70 lira aldığını anlatan Demir, "Yani yasanın belirlemiş olduğu miktarın iki katı. Ya da bir gebe kadın muayene olmak için özel hastaneyi tercih ettiğinde kendisinden yüzde 90 değil yüzde 180 fark alıyor. Bunu yaparak hem yasaya muhalefet etmiş oluyor hem haksız ve yersiz kazanç elde ediyor. Devlet de buna göz yumuyor" dedi.

ÜST LİMİT 39 LİRA

Kardiyoloji muayenesi için devletin ödemiş olduğu miktarın 30 lira olduğunu belirten Demir şunları söyledi: "30 liranın yüzde 90 fark ücreti 27 lira. Bunun üzerine artı olarak 12 lira katkı payı alınır. İkisinin toplamı 39 lira. Bu 39 lira ayakta tedavilerde alınır ve alınabilecek en yüksek üst limittir. Bunun üzerinde 1 lira fazla para alan hastane haksız ve yersiz ücret almış durumuna gelir. Kaliteli yani A sınıfı hastanenin alacağı fark ücreti yüzde 90, bir alt kalite hastanenin yüzde 75, sonraki de yüzde 67 ve yüzde 30'a kadar düşer."

RUHSAT İPTAL EDİLİYOR

Demir, 27 Mayıs'ta uygulamaya geçen yeni düzenlemeye göre bu kurala uymayan hastane tespit edildiğinde acil hariç faaliyeti 1 gün süre ile 2. tespitte 3 gün, 3. tespitte 10, 4. tespitte 1 ay, 5. tespitte 3 ay ve 5. tespitte hastanenin ruhsatı iptal edildiğini hatırlattı.

Aynı şekilde 5510 Sayılı Kanun'a göre de hiçbir sağlık güvencesi olmayan hamile kadınlar, özürlüler ve kimsesiz muhtaç çocukların acil durumu olmasa da hiçbir özel hastaneden geri çevrilemeyeceğini vurgulayan Demir, "Hizmet bedeli kendisinden değil, hastanın yaşadığı belediyeden teshil edilir.

Bunlar yeteri kadar bilinmediği için özel hastaneler hastadan istediği gibi fark ücreti alıyor. Kaldı ki bütün özel hastaneler yatak kapasitesinin yüzde 3'ünü fakir ve muhtaç hastalara ayırmak tedavi etmek zorunda.

Halbuki buna da kimse uymuyor" dedi. SGK, bir hastanın haksız yere para alındığı iddiasını üzerine yaptığı incelemede bunu tespit ederse hastaneye her bir işlem için 15 bin lira ceza kesiyor.

HASTAYA İADE YAPILMIYOR

"Devlet hastadan alınan fark ücreti dolayısıyla kendisi menfaat elde ediyor ama hastaya fazla paranın iadesine yönelik hiçbir yasal işlem yapmıyor "diyen Orhan Demir, vatandaşın da mağduriyetinin giderilmesi gerektiğine işaret etti.

Demir, "Hasta iade için Borçlar Kanunu'na göre hastaneye dava açması lazım ki bu zahmetli bir iş. Aynı şeyi ben yaptım. Devlet hastaneye 30 bin lira ceza kesti ama ben fazla ödediğim 30 lirayı geri alamadım. Yani devlete 30 bin lira kazandırdım ama kendi 30 liramı alamadım" İfadelerini kullandı.

ACİLDE DE CİDDİ SKANDALLAR VAR

Türkiye'de acille ilgili ciddi skandalların söz konusu olduğuna değinen Orhan Demir, "Kişi acil olarak hastaneye gidiyor ama özel hastane fark ücreti alabilmek için hastaya 'Acil değilsin' diyor. Öte yandan acilden gelen kişilerden acil durumu sonlana kadar kesinlikle ücret alınmaz. Dünya Sağlık Örgütü'nün acil hal olarak belirlediği durumları acil olarak değerlendirmiyor" dedi.

Hasta itiraz etti 595 liralık fatura 44 liraya düştü!

İstanbul'da özel hastaneye giden bir hastanın hikayesi durumu tüm çıplaklığıyla ortaya koyuyor. H.K. adında vatandaş yaşadıklarını şöyle anlattı:

"Genel kontrol için özel bir hastaneye gittim. Hastane, kimlik numaramı sorguladıktan sonra beni dahiliyeye yönlendirdi. Muayene ücreti olarak 30 lira nakit ödeme yaptım. Bunun karşılığında fiş ya da fatura almadım.

Doktor muayeneden sonra yapılması gereken tahlilleri çıkardı. Hastane, tahliller için SGK'nın ödemesi dışında, hasta payı olarak 595 lira ödenmesi gerektiğini söyledi. Ödemeyi yaptım. İki gün sonra tahliller çıktı. Her şey normaldi. 595 lira ödedim; bana yapılanların bedellerini görebildiğim bir fatura/işlem dökümü bana verilmedi. Muhasebeye gittim. Yapılan işlerin detaylarını gösteren fatura vermelerini talep ettim.

Talep edilmesine gerek olmadan yasal olarak verilmesi gereken faturayı vermek istemediler. 'Niçin istiyorsunuz? Size fatura veremeyiz, isterseniz yapılanları bedellerini elle yazalım verelim. Bu fiş, fatura demek zaten. Uygulama böyle, fatura veremiyoruz' dediler. Sergilenen bu tavır, talebimde daha çok ısrarcı olmama neden oldu. Sonunda, 'Sizi müdürümüzle görüştürelim' sürecine geçildi. Müdür de benzer şekilde devam etti: 'Detaylı faturayı size veremeyiz, biz bu tip faturayı kuruma -SGK'ya- veriyoruz' dedi.

Israr ve gerilim sonrasında, hastane mali müşavirine danışmak için zaman istedi. Bir gün sonra tekrar aradım, fatura talebini yineledim. 'Buyurun gelin. Yardımcı olacağız' dediler, gittim. Hastane yetkilileri, 'Sizden fazla ödeme alınmış' dediler. Normalde 30 lira olan muayene ücreti içinde bu tahlillerin yapılması gerekiyormuş. Sonuç olarak, 30 lira muayene ücretinin 12 lirasının SGK tarafından, 18 lirasının hasta tarafından ödenmesi gerekiyormuş. Hastane, 595 liralık tahlilinin 551 lirasını fazladan aldığını, hastanın aslında yalnızca 44 lira ödemesinin yeterli olduğunu söyleyerek 551 lirayı bana geri ödemek için işlemleri başlattı."

HASTA NE YAPMALI?

Özel hastaneye gitmeden önce muayene ücretleri dahil harcama tutarını öğrenmek mümkün. Bunun için SGK'nın web sitesine girip 'hastane seçin' uygulamasını seçmek yeterli. Uygulamada Türkiye genelindeki anlaşmalı hastanelerin listesi yer alıyor. SGK ile sözleşmesi bulunan özel hastaneler 5 farklı sınıflandırmaya göre ayrılıyor. Hastane, doktor ve işlem seçimi yaptıktan sonra hastanın en fazla ne kadar ödeyeceği aktarılıyor. Böylece sağlık harcamalarını önceden belirlemek ve ona göre plan yapmak söz konusu oluyor. SGK, bunun dışında herhangi bir mağduriyete uğramamak için yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:

* İhbar hatlarını 170 ve 184 arayın.

* 100 lira üzerindeki tüm ödemeler için detaylı fatura alma haktır.

* Tüm hastanelerde, anlaşmalı ya da anlaşmasız, trafik kazası geçirmiş kişilere verilen sağlık hizmetinin
tamamının bedava olduğunu unutmayın. Hayati risk doğurabilecek acil kapsamındaki hallerde ücret talep edilemez. Kendisinin ya da yakınlarının güvencesi yoksa 18 yaşından küçük olanlar ücretsiz sağlık hizmeti alır.
*Yasaları ihlal eden hastaneleri SGK'ya, İl Sağlık Müdürlüğü'ne veya Sağlık Bakanlığına şikâyet edin. Aynı zamanda yetkililer hakkında savcılığa da başvurulabilir.

SGK: ŞİKAYET EDİN

Sosyal Güvenli Kurumu tarafından yapılan açıklamada, bu tarz mağduriyetlere ve suistimallere uğramamak için toplumun bilinçli olması gerektiği vurgulandı. Mağdur olduğunu düşünen vatandaşların SGK'nın İl Müdürlükleri'ne, SGK Merkezleri'ne ya da Alo 170 İletişim Merkezi'ne başvurabileceğini aktaran açıklamada "Yapılan şikayet ve başvurulara istinaden hastane ve yapılan tetkikler Risk Odaklı Denetim Mekanizması çerçevesinde incelenir. Yapılan incelemede vatandaş mağduriyeti söz konusuysa ilgili hastaneye gerekli cezai işlem uygulanır. Ayrıca hastane, vatandaşın hak kaybını ödemek zorunda kalır" denildi.