Sık görülen ama az duyulan hastalık:ITP

Vücudumun her yerinde morarmalar oluyordu. 'Herhalde bir yere çarptım' diyordum. Sonra o morluklar çoğaldı. Annemin ısrarıyla doktora gittik ve kan tahlilleri yapıldı. Tahlil sonuçlarımda trombosit yani kan pulcuğu sayımın çok düşük olduğu anlaşıldı ve acil olarak hastaneye yatırıldım. Sonra kortizon tedavileri başladı. Herkes bir yere çarpmamam için çaba içindeydi. Çünkü en ufak bir çarpma vücudumda kanamaya sebep olabilirdi' diye anlatıyor bir ITP hastası başından geçenleri. ITP nedir mi? İmmün Trombositopenik Purpura. Deri içine kanamalar sonucu oluşan küçük kırmızı döküntüler ve kolay çürük oluşumu sağlayan, kanamaya yatkınlık yaratan kan hastalıklarından biri. Kansızlık kadar sık görülen ama adı az duyulan hastalığı Halka Yönelik Temel ve Güncel Hematoloji Eğitimi'nde Türk Hematoloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Muzaffer Demir'le konuştuk.

Prof. Dr. Demir, ITP'nin ortalama yüz kişide 6-10 kişide görülebildiğini söylerken, 'Bunun mevsimlerle  görülme sıklığı artar. Özellikle sonbaharda çocukluk çağında geçirilmiş enfeksiyonlarla ilişkilendirildiği için sıklıkları daha fazla olabilir' dedi.

GENETİK GEÇİŞİ ÇOK AZ

Erişkin ITP'si de genellikle kadınlarda ortaya çıkan bir tablo. Çocukluk çağında görülen akut ITP'dir. Bir enfeksiyona bağlı veya aşılama sonrasında ortaya çıkar. Deride morarmalar, çürümeler, kırmızı toplu iğne başı gibi kanamalar, diş eti kanamaları, özellikle kadınlarda adet kanamalarının uzun sürmesi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Özellikle çorap lastiklerinin sıktığı yerlerde daha fazla olmak üzere kırmızı lekelenmelere yol açar. Hamilelik seyrinde de bazı sorunlar olabilir. Erken müdahalelerle rahatlıkla doğum yapabilirler. Az oranda bu hastalığa neden olan moleküller bebeğe geçebilir. Bu gebelerin çocuklarına kan pulcuğu sayısı düşük mü diye bakılır. Genetik geçiş göstermeyen bir hastalıktır.

Bitkisel ürünler kullanılmamalı

Bitkisel katkı ürünleri bu hastalığı getirebilir. Kan pulcuklarının işlevlerini bozabilir. Faydadan çok zarar getirirler. Bu hasta grubu, bitkisel katkı maddelerini almamalılar. Kortizon kullananlarda su ve tuz tutulumu vardır. Hipertansiyon oluşturabilir. Onlara tuzsuz ve diyabetik diyet öneririz.

Hekimi dinlemek gerek

İTP'de doğru hekimin bulunması şart. Hekimin tavsiyelerine uyacak. İlaçlarını düzenli kullanacak. Kan pulcuğu sayısı çok düşük olmadığı sürece belirgin bir kanama beklemeyiz. Hastanın kontrolsüz hipertansiyonu ülseri ilaç kullanamayacak bir durumu varsa daha dikkatli olması lazım.

Tedavi yöntemleri

Özellikle kortizon tedavisi verilir. Çok kanaması olanlarda kan ilaçlarıyla birlikte verebiliriz. Tedaviye cevap vermeyenlerde çeşitli alternatiflerimiz var. Hatta daha sonra dalak çıkarma operasyonu da yapabiliriz. Dalak, erken çocukluk döneminde bağışıklık sistemi için gerekli bir organ. Mikropların, hücreler tarafından alınıp dalağa götürülüp, orada parçalanması durumu var. Dalağı çıkarılan kişilerde bazı enfeksiyon tipleri görülebilir. Bu enfeksiyonlar ölümcül olabilir. Dalak operasyonu yapacağımız kişilere 15-21 gün öncesinden aşılama yaparız. Aldıktan sonra da bu hastalara, 'Benim dalağım yok' diye başka bir doktora gittiğinizde mutlaka belirtin deriz. Erken dönemde müdahale yaparsak antibiyotiklerle kana mikrop karışma oranını azaltırız.