Sosyal Güvenlik Yasası’nın Çıkması IMF İle Arayı Düzeltti

Sosyal Güvenlik Reformu kapsamındaki emeklilik ve genel sağlık sigortasına ilişkin ‘Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Tasarısı´nın Meclis Genel Kurulu´nda önceki akşam kabul edilerek yasalaşmasını piyasalar olumlu karşıladı.

IMF Türkiye Temsilcisi Hugh Bredenkamp, tasarının yasalaşmasının ardından 830 milyon dolarlık kredi dilimini içeren 3. gözden geçirmenin başlamasının önünde bir engel kalmadığını açıklarken yatırım bankası Deutsche Bank, kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor´s´un Türkiye´nin kredi notunu yükseltebileceği yorumunu yaptı.

Sosyal Güvenlik Reformu’nun, halen gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 4-4,5´i düzeyinde bulunan sosyal güvenlik finansman açığını aşamalı olarak azaltacağı kaydedildi. Toplam 122 maddeden oluşan yasa 1 Ocak 2007´de yürürlüğe girecek. Bu tarihten önce ‘bir gün dahi sigortalı olanlar´ için emeklilik yaşı ya da prim ödeme gün sayısında değişiklik olmayacak. Halen, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kanunlarına göre emeklilik yaşı kadın için 58, erkek için 60 olarak uygulanıyor. Yeni yıldan itibaren ilk defa sigortalı sayılacaklar için emeklilik yaşı 2036´ya kadar değişmeyecek.


2036´dan itibaren emekli olacaklar içinse emeklilik yaşı kademeli olarak artırılacak ve 2048´de kadın ve erkek için 65 olacak. Prim gün sayılarıyla ilgili yeni düzenleme, kanunun yürürlüğe gireceği tarihten sonra ilk defa sigortalı olanlar için geçerli olacak. Halen, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur´da emekli olabilmek için 25 yıl (9 bin gün) prim ödenmesi gerekiyor. SSK´da ise 7 bin gün prim ödeme şartı bulunuyor. Yeni kanunla birlikte SSK kapsamındaki kişiler için 7 bin gün olan prim sayısı her yıl 100´er gün artırılacak. 2027´de sigortalı olacak kişilerin 9 bin gün prim ödemeleri şart olacak. Halen SSK’lı olanlar ise 7 bin gün prim ödeyerek emekli olabilecek.


Aylık bağlama oranı, kişinin sigortalı olarak geçirdiği her yıl başına çalışma süresi boyunca prime esas kazançlarından hesap edilen ortalama aylık kazanç veya gelirinin yüzde kaçını emekli aylığı olarak alacağı anlamına geliyor.

Halen SSK ve Bağ-Kur´da yüzde 2,6, Emekli Sandığı’nda yüzde 3 olan oran, 2016´ya kadar her yıl için yüzde 2,5´e, 2016´dan sonra yüzde 2´ye düşürülecek. Mevcut emeklilerin aylıklarındaki artış, her yıl enflasyondaki yükselişe paralel olarak yapılacak. Yoksul vatandaşların sağlık sigortası primleri devlet tarafından ödenecek. Diğer çalışan veya gelir elde edenlerden ise yüzde 12,5 oranında prim alınacak. SSK ve Emekli Sandığı´na bağlı çalışanlar hiçbir ek prim ödemeden genel sağlık sigortasına dahil olacak. Halen yüzde 20 oranında prim ödeyen Bağ-Kur´luların primi ise yüzde 12,5´e gerileyecek.

Şu anda hiçbir kuruma bağlı olmayan ve yoksul olmayan vatandaşlar da yine aynı oranda prim ödeyecek. Halen SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, devlet memurları ve yeşil kart sahiplerine uygulanan katkı payı ödemesi devam edecek. Halen SSK ve Emekli Sandığı kapsamında bulunanların primini ödeme sorumluluğunun işverenlere ait bulunması sebebiyle, prim borcunun ödenmemesi sağlık yardımının verilmesini engellemiyor. Ancak mevcut Bağ-Kur´luların hem sigortalı hem de işveren pozisyonunda bulunmaları dolayısıyla, prim borçlarının ödenmesi önem taşıyor.


Çocuklara devlet bakacak


Prim borcunu ödememiş olsalar dahi, 18 yaşını doldurmayanlara, analık halinde bulunanlara, tıbben başkasının yardımına muhtaç olanlara, iş kazası ve meslek hastalığı hallerinde, bildirimi zorunlu olan bulaşıcı hastalıklarda, kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetlerinde, afet ve savaş halleri, grev ve lokavt durumları ve acil hallerde hiçbir koşul aranmaksızın sağlık hizmetleri genel sağlık sigortasınca karşılanacak. Yükseköğrenim görmüş 25 yaşından büyük kız çocukları, kendisine bakmakla yükümlü kişinin sağlık sigortasından yararlanamayacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu, reformun özünü, ana sistematiğini bozmadan, kabul edilebilir öneriler varsa bunları tekrar gündeme alabileceklerini söyledi.

Zaman