Sağlıksız sağlık sistemi

Neredeyse hemen hemen her gün sağlık kurumlarından yakınan okuyucularımdan mail ve faks almaktayım. Sağlık sektöründeki sorunlar, sadece devlet hastanelerine özgü değildir. Genel olarak ülkemizdeki özel sağlık kurumlarının durumu da bu anlamda pek iç açıcı değildir. Gün geçmiyor ki gazete manşetlerinde sağlık skandalı haberi yayınlanmasın.

Bir yıl kadar önce SSK hastaneleri Sağlık Bakanlığı’na devredilerek, sağlık sisteminde çoğu siyasinin kolay kolay cesaret edemeyeceği büyük bir reform yapıldı, sosyal güvenlik şemsiyesi altındaki vatandaşlara uygulanan anlamsız farklı uygulamalar sona erdirildi. Ayrıca, birçok özel hastane ile de protokoller yapıldı. Yine, sigortalıların eczanelerden de ilaçlarını alabilmelerinin önü açıldı.

Yapılan bu düzenleme ile özel sektörün dinamik ve rekabetçi yapısıyla sağlıkta maliyetlerin daha aşağıya çekmesi ve ülke kaynaklarının daha etkin kullanılması hedeflenmiş ve sağlıkta özel sektörün önü açılmıştır.

Ancak, aradan geçen bir yıllık sürede gerek resmi gerekse de özel sağlık kurumlarının hastalara ve kurumlara el yakan faturalar kesmeye başlaması, gereksiz tahlil ve MR, tomografi ve mamografi vb. çekimlerinin yapılması, sağlıkta kalitenin giderek düşmesi, sistemde bir sorun olduğunu gösteriyor.

Sağlık harcamalarındaki inanılmaz artışın nedenlerinin iyice araştırılması gerekiyor. Devlet hastanelerinde uygulanan Performansa Dayalı Döner Sermaye Sisteminin çalışanla çalışmayanı ayırt etmesi açısından yerinde bir düzenleme olduğunu söylemek mümkün. Ancak, uygulamaya baktığımızda maalesef sistemin bazı özel ve kamu sağlık kurumlarında inanılmaz vurguna dönüştüğünü görüyoruz. Sağlık personelinin daha fazla kazanmak için birçok akıl almaz yola başvurduğu, olmayan tahlillerin fatura edildiği, yapılmayan tedavilerin yapılmış gibi gösterildiğini zaman zaman gazete manşetlerine yansıyan haberlerden okuyor, TV’lerden izliyoruz.

Sosyal Sigortalar Kurumu’na kesilen bu el yakan faturaların içerisinde adeta bu kadar da olmaz denilecek kalemler var. Özellikle belirtmek istiyorum; Sosyal Sigortalar Kurumu’nda, Bağ-Kur’da ve Emekli Sandığı’nda tüy bitmemiş yetimin hakkı var.

Konunun bir de vatandaş boyutu var. Vatandaşlarımızın anlaşmalı özel hastanelere gittiklerinde, sosyal güvenlik kurumları ile anlaşmalı olunmasına rağmen fark ücret istendiği, gereksiz tahlil ve çekimlerin yapıldığı, fiyatların aşırı yüksek olduğu gibi yakınmalar yapılıyor.

Şüphesiz, özel sağlık kurumlarının para kazanması ve yatırımlarının karşılığını almaları gerekiyor. Hatta özel sağlık kurumlarıyla devlet hastaneleri arasında da kaliteden kaynaklanan bir fiyat farkı olmalıdır. Yoksa bir süre sonra özel hastaneler yoğunluktan dolayı kalite kaybına uğrarlar.

Bu arada, yaklaşık bir yıldan beri devam eden uygulamadan edinilen bazı tecrübeler var ve bu tecrübelere göre de protokollerin mutlaka yeniden gözden geçirilmesi, hem sağlık kurumlarının yaşadığı sorunların çözülmesi, hem de sağlık kurumlarının yapılan yanlışları göz önüne alarak nasıl daha kaliteli ve düşük maliyetli sağlık hizmeti sunumu yapılabileceğinin araştırılması gerekiyor.

Gerek kamu, gerekse de özel sektöre ait birçok önemli sağlık kurumu İstanbul’da bulunuyor. Dolayısıyla da, İstanbul Sağlık Müdürü Dr. Mehmet Bakar’a çok önemli sorumluluklar düşüyor. Sayın Mehmet Bakar’ın çok yoğun bir çalışma temposu olduğunu biliyorum. Ama bu yoğunlukta hepimiz için çok önemli olan bu soruna da neşter atması gerekiyor.

Daha önce de söylediğim gibi; eğer sağlık kurumları kendilerine çekidüzen vermez ve hastaları yolunacak kaz, sosyal güvenlik kurumlarını da vurgun kapısı olarak görmeye devam ederlerse sistem hızla çökecek. Sağlık kurumlarının (bilhassa özel sağlık kurumları tarafından kurulan OHSAD Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği’nin) etik değerleri ortaya koyması ve bu etik değerlerin denetiminin yine bu dernekler tarafından yapılması halinde suiistimaller en aza inecek, sistemden hem hastalar hem de sağlık kurumları memnun kalacaktır.

Star