Bu ihaleye ne gerek var?

Hemen hemen her sektörde olduğu gibi sağlık sektöründe de neler yaşandığını zaman zaman gazete sütunlarında okuyoruz. 5 Mart 2004 tarihinde Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’nün açmış olduğu ihale de bunlardan biri. İhalenin içeriği; KİT karşılığı cihaz edinme yolu ile laboratuvar kiti ve sarf malzemesi alımı. Bunun anlamı, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’nün test yaptırma işini taşeronlaştırması. Aslına bakarsanız, Ankara’da bu işi yapacak Sağlık Bakanlığı’na bağlı iki laboratuvar mevcut. Sağlık ocağına gelen hastaların kan testleri bu taşeron şirkette yaptırılacak, bunun karşılığında da şirkete para ödenecek. İhale dilinde bunun karşılığı hizmet alımı. Hizmet alımı ise; yapılacak işi için kullanılacak araç gereç, insan gücü, ulaştırma gibi bütün kalemlerin firma tarafından karşılanması anlamına geliyor.

Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’nün bu doğrultuda açtığı ilk ihaleyi İncekaralar adlı şirket kazandı.Ancak, Müdürlük bu ihaleyi iptal edip, ikinci bir ihale daha açtı. İkinci ihaleyi ise ‘’Med Plus Özel Sağlık Hizmetleri ve Tıbbi Malzeme Tic. San. Ltd.’’ şirketi kazandı. İhalenin bedeli 4 trilyon 153 milyar lira. İhale karşılığında şirketin üzerine düşen sorumluluklar şunlar; Ankara’da iki merkezde cihaz kurmak, Ankara’daki 114 sağlık ocağından kendi imkanlarıyla testleri toplayıp bu merkezlere getirmek, kendi uzman personeli ile testleri sonuçlandırıp yeniden sağlık ocaklarına teslim etmek, sonuçlar hastaya ulaştıktan sonra parasını sağlık müdürlüğünden almak.

İhaledeki bu şartlara rağmen Med-Plus ihaleyi kazandıktan sonra kurması gereken cihazları ancak Ağustos ayında kurmaya başladı. Sağlık Müdürlüğü bu durumda ihale yasasına göre firmayı 1 hafta içinde uyarması, ardından teminatı yakıp yeniden ihaleye çıkması gerekirken, bunu yapmadı. Hatta Sağlık Müdürlüğü firmadan, Ağustos ayından Aralık ayına kadar 600 milyar lira karşılığında Kit kullandı ve parasını ödedi. Sözleşmeye göre geriye 3.5 trilyon liralık kullanılmayan Kit kaldı. Ancak buradaki en önemli detaylardan biri, ihale içeriğinin yalnızca KİT alımı değil aynı zamanda hizmet alımı olması. Buna rağmen Sağlık Müdürlüğü Aralık ayının sonunda kağıt üzerinde 3.5 trilyon liralık hizmet alımı yapmış gibi belgeler düzenleyerek firmaya para ödedi. Ortada alınmış herhangi bir hizmet olmadığı halde. Müdürlük yapılacak testler karşılığı firmaya para ödeyecekken, daha testler yapılmadan 3.5 trilyon lira ödedi.

Olayın bir başka boyutu da şöyle; testlerde kullanılan Kit’lerin ömürleri sınırlı. Yani depolarda uzun süre saklanmaya uygun değil. 5 ayda ancak 600 milyar liralık Kit tüketen Sağlık Bakanlığı’nın 3.5 trilyon Kit’i ne kadar zamanda tüketeceği ortada. Bu ihalede testlerin birim başına maliyetleri de hastanelerin fiyatlarının çok üzerinde. Çünkü, firma testi kendi elemanlarına yaptırdı. Böylece fiyata testi yapacak uzman personel, ulaşım, sarf malzemesi gibi giderler de eklendi.

Bir başka önemli detay da, Sağlık Bakanlığı’nın Ankara’da bu işi yapabilecek iki laboratuvara sahip olması. Etimesgut ve Balgat’taki laboratuvarlarda toplam 200 personel çalışıyor. Bu laboratuvarlar dururken, 4 trilyon lira başka bir firmaya aktarıldı.


Murat Kelkitlioğlu-Star