‘Sosyal güvenlik’ kara deliği 24 milyar yeni lirayı yuttu

Bütçede en büyük kara delik olarak nitelendirilen faiz ödemeleri her geçen yıl azalırken, ikinci en büyük kara delik sosyal güvenlik kurumlarına yapılan aktarımlar gittikçe artıyor.

2004 yılında bütçeden 19,5 milyar Yeni Türk Lirası aktarılan Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve SSK'ya geçen yıl yapılan transfer 23,76 milyar YTL'ye ulaştı. Buna karşılık sosyal güvenlik kurumlarına yapılan prim ödemeleri 4,5 milyar yeni lirada kaldı. Ekonomistler, son dört yıldır bütün işaretlerin acil olarak sosyal güvenlik reformunun hayata geçirilmesinin gerekliliğine dikkat çektiğini vurguluyor. Ekspres Yatırım'dan Güldem Atabay Eliçin, sosyal güvenlik açığının gayri safi milli hasılanın yüzde 4,5'ine ulaştığını ifade ederek, "Reform yapılmazsa bütçeden yapılan aktarımlar orta vadede katlanır. Bu durum sürdürülemez." dedi.

Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre, bu yılın bütçesinde sosyal güvenlik kurumlarına ayrılan pay 21,9 milyar yeni lira iken, ocak-aralık döneminde bu tutar 1,76 milyar yeni lira aşıldı. Geçen yıl Emekli Sandığı'na yapılan transferler 8 milyar 889 milyon, Bağ-Kur'a 6 milyar 863 milyon, SSK'ya 7 milyar 507 milyon ve İşsizlik Sigortası Fonu'na ise 503 milyon YTL oldu. Buna göre, Emekli Sandığı ve İşsizlik Sigortası Fonu için yapılan aktarımlar ödenekleri aşmazken, SSK ve Bağ-Kur'a ödeneklerin üzerinde bir aktarım yapıldı. Sosyal güvenlik kurumlarına yapılan prim ödemeleri ise hedefi 199 milyon yeni lira aşarak 4,5 milyar yeni lira oldu. Bütçede sağlık harcamaları için 3,47 milyar yeni lira ödenek ayrılırken, yapılan aktarmalar 4 milyar yeni lirayı buldu. Yeşil kart için 1,15 milyar yeni lira ayrılırken aktarım 1,8 milyar yeni lira, ilaç alımları için 1,13 milyar yeni lira ayrılırken 923 milyon yeni lira, tedavi ve sağlık malzemesi için 1,196 milyar yeni lira ayrılırken 1,27 milyar yeni lira aktarım yapıldı.

IMF'nin de üzerinde dikkatle durduğu sosyal güvenlik kuruluşlarına yapılan transfer tutarlarının azaltılması için hükümet önemli yapısal değişiklikleri hayata geçirmeye çalışıyor. Bu kapsamda hazırlanan yasa tasarıları halen TBMM gündeminde bulunuyor. IMF'ye verilen niyet mektubunda sosyal güvenlik idari reformuna ilişkin yasanın 2006 yılı Ocak ayı sonuna kadar, emeklilik reformu yasasının ise 2006 yılı Şubat ayı ortasına kadar kabul edilmesi performans kriteri olarak yer almıştı. Ancak, özellikle emeklilik reformuna ilişkin düzenleme üzerinde işçi-işveren ve hükümet temsilcilerinin tam bir mutabakata varamaması sebebiyle tasarının Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmelerinde ilerleme sağlanamıyor. Öte yandan sosyal güvenlik sistemi açısından büyük öneme sahip olan, SSK ve Bağ-Kur prim alacaklarının yeniden hesaplanması ve uygulanacak faiz oranları ile bunların 60 aya kadar ödeme planına bağlanmasına dair tasarı da TBMM Genel Kurulu'nda bulunuyor. Tasarının görüşmelerine bugün başlanılması planlanıyor.


Zaman