İlaç kobayı anlatıyor

Britanya'da yeni bir ilacın testleri, denekleri ölüm döşeğine düşürmüştü. Bu işi iki kez o deneklerle aynı hastanede yapan Tom de Castella, 'prosedürü' anlattı


Guardian - LONDRA - Geçtiğimiz yaz Parexel Laboratuvar reklamlarını radyodan duymuştum. Sigara içmeyen, 18-50 yaş arası sağlıklı erkekler ilaç deneylerine çağrılıyordu. Reklamda sadece bir test hayvanı değil, kendini tıbba hizmete adamış bir gönüllü olacağınızın ipuçları veriliyordu. Ancak ben en çok şu cümleyle ilgilenmiştim: 'Gönüllülere geçirdikleri zaman karşılığında ücret verilecektir.'

Bir deneme için 1000 sterlin önerince kabul ettim. Kuzeybatı Londra'daki Northwick Park Hastanesi'nin Parexel biriminde, iki klinik deneye katıldım. Bu hafta ağır durumdaki altı deneğin haberleri gelince şoke oldum. O ben de olabilirdim.


20'lerinde öğrenciler
Bir araştırmaya katılmak istediğinizde vücudunuz genel kontrolden geçiriliyor ve doktor ne tür bir ilacın test edildiğini, olası yan etkilerini anlatıyor. Kontrol sonuçları Parexel'e gidiyor, kayıtlarınızda bir problem çıkmazsa çalışmaya katılabiliyorsunuz.
İlacı deneyeceklerden çoğu 20'lerinde, iyi eğitim almış, paraya ihtiyacı olan öğrenci veya gezginlerden oluşuyordu. Daha yaşlı olanlar ise seri ilaç deneyicileriydi. Gönüllülerin yaklaşık yarısı yabancıydı. Aslında denemeler arasında üç ay ara vermeniz gerektiğini söyleyen kurallar olsa da bu, yine de yılda iki-üç teste katılmanıza imkân veriyor. Yaşlıca bir adam 15 yıldır Avrupa ve Amerika'da deneylere katıldığını söyledi.
Johnson&Johnson'un diyabet ilacı testi ocak ve şubatı kapsayan dört günlük üç periyoda ayrılmıştı. Bize ilacın daha önce sadece farelerde test edildiği söylenmişti. Yan etkilerin idrarda artış, dışkıda azalma, deride pullanma, solumada azalma ve gözde akma olarak gözlendiği söylendi.


İlacın verileceği sabah saat 6.00'da hemşire uyandırdı. Koluma tüm gün kanımın alınabilmesi için ince bir tüp yerleştirdi. Kilom ölçüldü, kalbim monitöre bağlandı ve bir şişeye işemem söylendi. İlaç verme işlemi başladıktan sonra oda, etrafta hızla hareket eden insanlarla doluyor: Dizüstü bilgisayarlarıyla hemşireler, asistanlar, doktorlar ve ilaç firmasından olduğu tahmin edilen kişiler...

Yanımdaki yatakta yatan Yeni Zelandalı bir adam tüp yerleştirilirken bir anda kasılma nöbeti (spazm) geçirmeye başladı ve bayıldı. Bir panik yaşandı, doktor ve hemşireler içeri doldu. Kısa süre sonra kendine gelen adam iyi olduğunu, iğne yapılırken bakmaması gerektiğini söyledi.


Kontroller giderek azaldı
Bir denek olarak en büyük an, gerçek ilacı alacağınız zamandır. İlacı verirken "Bunu diş etinize sıkacağız, böylece daha kolay emilir. Tek yapmanız gereken yutkunmak" diyorlar. Sonraki sekiz saat yatakta, anında etkilere bakılıyor (her saat kalp izlenmesi, yarım saatte bir kan şekeri ölçümü, saat başı idrar örneği) ve belirli miktarda su veriliyor. Günün sonunda bir yan etki hissetmedik.
Sonraki günlerde kontroller azaldı. Deneyin bitimine yakın kanıma, idrarıma ve kalbime baktılar. Sonra da çekimi yolladılar.


Dört deneğin bilinci açıldı
TeGenero AG'nin geliştirdiği lösemi ilacı testinde kullanılan altı denekten dördünün bilincinin açıldığı, ikisinin durumunun ciddiyetini koruduğu belirtildi. Parexel International'ın yürüttüğü deneylerde, birden fazla organında işlev bozukluğu görülen hastalar, Londra'daki Northwick Park Hastanesi'nde yoğun bakıma alınmıştı. Alman Rheinische Post gazetesinin haberine göre, ilacın riskleri 2002'den bu yana biliniyordu. Clinical Immunity dergisinde yayımlanan bir çalışma, TGN 1412 ilacının, insan dokularına saldırabileceğini söylemişti.


Radikal