Kliniklerimizi tanıttığımız sayfamızın bu haftaki konuğu, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göz Hastalıkları Kliniği Eğitim ve İdari Sorumlusu Op. Dr. Hikmet Yavuz Sarıkatipoğlu 

Kliniğinizin tarihçesini anlatır mısınız?

Kliniğimiz 1923 yılında Prof. Dr. Esat Paşa tarafından poliklinik olarak kurulmuş ve hizmet vermeye başlamış,ardından 1925 yılında klinik şefliği haline dönüştürülerek, klinik şefliğine Dr. Vefik Hüsnü Bulat getirilmiştir. Daha sonra 1946 yılında Dr. Muzaffer Sander klinik şefliğine atanmış ve 1964 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. Dr. Nihat Bayraktar 1938-1951 yılları arasında, Dr. Şucaettin Omay da 1949-1962 yılları arasında poliklinik şefliği yapmışlardır. Dr. Arif Şerifoğlu 1967 yılına kadar vekâleten, 1967-1989 yılları arasında da asaleten klinik şefliğini yürütmüştür 2. Göz Kliniği 1977 yılında kurulmuş ve şefliğine Op. Dr. Kemal Sipahigil getirilmiştir. 1978’de Dr. Sipahigil’in vefatı üzerine, 1983 yılına kadar 1. Göz Kliniği Şefi olan Op. Dr. Arif Şerifoğlu tarafından yönetilmiştir. 1983 yılında Doç. Dr. Emin Gürsel 2. Göz Kliniğini yeniden yapılandırarak, 2007 yılında emekli olana kadar şefliğini yapmıştır. 1989 yılında 1. Göz Kliniği şefliğini Op. Dr. Gülcan Kural devralmıştır 1993 yılında kurulan 3. Göz Kliniğinin şefliğine Op. Dr. Hikmet Hasıripi getirilmiş, 2011 yılında emekli olana kadar görevini sürdürmüştür. 2012 yılına kadar üç ayrı birim olarak hizmet vermiş olan kliniklerin tek bir çatı altında toplanmasıyla bu üç klinik Numune Hastanesi Göz Kliniği olarak hizmet vermeye başlamış,   Göz Hastalıkları Klinikleri Eğitim ve İdari Sorumlusu olarak Op. Dr. Gülcan Kural atanmıştır. Gülcan Kural’ın emekli olmasıyla bu kez ben Göz Hastalıkları Eğitim ve İdari Sorumlusu olarak görevi devraldım ve halen bu görevi sürdürmekteyim.

Biriminizde kaç yıldır asistan eğitimi veriliyor?

Kliniğimizin kuruluşundan bu yana ihtisas eğitimi verildiğini söyleyebilirim.

Akademik kadronuz kaç kişiden oluşuyor?

Şu anda ben dâhil, ikisi doçent diğer üçü ise operatör doktor olmak üzere beş kişilik bir akademik kadromuz mevcuttur.

Yardımcı personel durumunuz nedir?

Poliklinik, servis ve ameliyathaneyi ayırmamız gerekiyor. Serviste şu anda biri sorumlu olmak üzere toplam dokuz hemşire, poliklinikte hizmet veren üç hemşire ve ameliyathanede ise sorumlu hemşiremizle birlikte toplam sekiz hemşire arkadaşımız hizmet veriyor. Bunun dışında yine poliklinik hizmetlerini organize edecek bir sağlık memurumuz var. Ayrıca, dokuz hizmetli arkadaşımız var. Tabii bu sayılar değişiklik gösterebilmektedir. Bu rakamlar yeterli mi derseniz, ne kadarlık bir hizmet üretmeyi hedeflediğinize bağlı. Yıllık hasta sayımız, 2012 yılı için semt poliklinikleri ve sağlık kurulu dâhil toplam 131 bindir. Bu aslına bakarsanız çok büyük bir rakama karşılık gelmektedir. Tabii yapılan işlerin niteliğinin, kalitesinin artması için yardımcı personelin olması da hekimi rahatlatmaktadır. Yeterli bir yardımcı personel sayısına sahipseniz, doğal olarak onların yapacağı işlerle de hekimin uğraşması gerekmeyeceği için hastasına ayırabileceği bilimsel zaman daha fazla olabilecektir. Tabii ki bu açıdan bakıldığında daha fazla yardımcı personel ve asistan isteriz.

Eğitim programınız nedir?

Eski dönemde burada üç klinik olduğu için üç haftalık bir ritim vardı. Bu ritim üzerinden her klinik kendi eğitim programını yapıyordu. Bu birleşme sürecinden sonra Ekim ayından bu yana artık bütün klinikler eğitimimizi bir arada yürütüyoruz. Pazartesi günleri saat 15.00’da rutin seminer, eğitim ve tartışma programımız oluyor. En temel değişikliklerden biri bu ve çok faydalı oldu. Çünkü eskiden farklı gruptaki insanlar bilgi ve becerilerini diğerlerine pek aktaramazdı. Bunun için iyi bir altyapı oluştu. Bunun dışında hasta başı vizitleri yapıyoruz. Bu vizitler, daha çok poliklinik veya seksiyona baktığımız günlerde daha yoğun olmakta. Hasta başı vizitleri eğitimin önemli bir kısmıdır. Ameliyat günleri hasta başı vizitleri sadece ilgili hekim tarafından yapılır.

Tabii bir de cerrahi eğitim var. Bunda da asistanlar belli bir aşamaya, düzeye geldikleri zaman belirli vakalara belirli periyodlarla dâhil ediyor, asiste ediyor, onlara anlatıyor, gösteriyoruz.

Kaç yatağınız var ve doluluk oranınız nedir?

Toplamda 45 yatağımız var. Ancak katarakt ameliyatlarımızda hastanın yatışı yapıldıktan sonra ölçümleri, muayenesi yapılır ve evine gönderilir. Ertesi sabah cerrahiye gelir, cerrahisi yapılır ve bir süre dinlendikten sonra öğlen ya da öğleden sonra evine gönderilir. Dolayısıyla yatak doluluk oranımız genellikle yüzde 100’ün üzerindedir. Bu nedenle yaptığımız iş yatak sayımızın kat kat üzerindedir. Örneğin; B ve C grubu ameliyatlarımız yıllık 3 bin 500’ün üzerindedir. Bu çok çok iyi bir rakamdır. Diğer küçük işlemleri de buna katarsanız, karşınıza 10 binlerin üzerinde inanılmaz bir rakam çıkar. 

Yıllık poliklinik sayınız ortalama kaçtır?

Size tam bir rakam vereyim, çünkü istatistikler masamda. Son bir yıl içerisinde 131 bin 344. Bu gerçekten çok iyi bir rakam. Bu sayıya Mamak, Sıhhiye, Kolej, Siteler ve Akyurt olmak üzere beş semt polikliniğimiz de dâhil. Oralarda da günde yaklaşık 40-50 hasta bakılmaktadır. Aynı zamanda sıra alıp sabah muayeneye gelen standart hastalarımız var, bunlar da yaklaşık 250 civarındadır. Bir de seksiyon hastaları dediğimiz randevulu gelen hastalarımız vardır. Bunlar da yaklaşık 100-120 kadardır. Bunlar oldukça ciddi rakamlardır.

Nöbet düzenlemelerinizi nasıl yapıyorsunuz?  İlk yıl bir asistan ortalama kaç nöbet

tutuyor?

Nöbet konusunda bizim çok fazla kıdemli ya da çömez diye asistan ayrımımız yok. Asistanlarımızın ilk dönemlerinde, kıdemliye göre nöbet sayıları biraz daha fazla olabilir, ama genellikle asistan sayısı aylık ortalamaya bölünmektedir. Şu anda 17 asistanımız var, üç aşağı beş yukarı ikişer nöbet tutarlar. Bu oldukça makuldür.

Asistan eğitiminde kullanılan çekirdek eğitim müfredatınız var mı?

Kanski bizim referans kitaplarımızdan biridir. Ciddi ve iyi bir derlemedir. Onun üzerinden asistanları okumaya yönlendiririz. Patofizyoloji öğrenmeleri için de diğer temel oftalmoloji kitaplarını öneririz.  Oradaki müfredat bize bir perspektif çizer. Ama bunun dışında işin en önemli kısmı alt birimlerdeki asistanlarımızın rotasyonlarıdır. Bir de, hedefler açısından asistanlarımızın uzmanlıklarını almadan belirli sayıda foko yapmasını isteriz. Şaşılık, glokom cerrahisi giderek azalsa da, yine de birkaç tane yapmalarını isteriz. Ayrıca, durumlarını görebilmek için yılda üç ya da dört kez sınavları olur. Sonuç olarak, buradaki her asistan kendine güvenen, her gittiği yerde hekimlik yapabilecek düzeye erişmiş, yeterli bilgi ve beceriye sahip bir hekim olarak eğitim alır.

Rotasyon uygulamalarınızı nasıl yapıyorsunuz?

Asistanlarımız 3-4. aylardan sonra ameliyata girer, polikliniğe gider, retina glokom, şaşılık gibi seksiyonlarda rotasyon yaparlar. Bir çömezlik dönemlerinde, bir de kıdemliliklerinde duruma göre üç, duruma göre altışar ay seksiyon rotasyonuna giderler. Ayrıca, bir ay da anestezi rotasyonları vardır.

Son bir yıldaki yurt içi ve yurt dışı yayın sayınız kaçtır?

Son bir yıl içerisinde kliniğimizden çıkan yurt içi ve yurt dışı yayın sayısı 27’dir. Bunun yanı sıra yayımlanmak üzere bekleyen çalışmalarımız da mevcuttur.

Kongrelere katılabiliyor musunuz?

Genel olarak baktığımızda katılım oranımızın çok kötü olmadığını söyleyebilirim.

Aranıza yeni katılacak asistanlara vermek istediğiniz bir mesaj var mı?

Bir çalışma disiplini, iki saygı.  Tabii sadece küçüğün büyüğe olan saygısından bahsetmiyorum, büyüğün de küçüğüne olan saygı ve sevgisinden bahsediyorum. Bunlar bir araya geldikten sonra her zaman her şey çok daha iyi olacaktır. Daha iyi eğitim olacaktır, daha huzurlu çalışılacaktır. Dolayısıyla bu da başarıyı beraberinde getirecektir. Ben bunun çok önemli olduğuna inanıyorum. Burada belki de en çok yapmaya çaba gösterdiğim şey insanların huzur içerisinde çalışmalarını sağlamaya çalışmaktır. Aramıza yeni katılacak arkadaşlar böyle bir ortamda oftalmoloji ile ilgili en üst seviyede eğitim alacaklardır. 

Klinikte görev yapan akademisyen, hekim ve asistanların isim ve unvanları

Eğitim ve İdari Sorumlu:      Op. Dr. Hikmet Yavuz Sarıkatipoğlu

Eğitim Görevlileri:              

Doç. Dr. Özlem Evren Kemer

Doç. Dr. Defne Kalaycı

Op. Dr. Emine Yıldız Özdemir

Op. Dr. Ahmet Karakurt

Başasistan:     

Doç. Dr. Özlem Köz

Op. Dr. Nil İrem Uçgu

Op. Dr. Zeki Fikret

Uzmanlar:      

Doç. Dr. Ahmet Alper Yarangümeli

Doç. Dr. Murat Sinan Sarıca

 Doç. Dr. Hülya Soysal

Doç. Dr. Mehmet Numan Alp

Op. Dr. Mehmet Serdar Saygı

Op. Dr. Sedef Kutluk

Op. Dr. Muhterem Erdoğdu

Op. Dr. Emine Seyhan

Op. Dr. Mehmet Önen

Op. Dr. Hatice Ergün

Op. Dr. Mualla Hamurcu

Op. Dr. Hesna Keleşoğlu

Op. Dr. Soner Keskin

Op. Dr. Burcu Gültekin

Op. Dr. Kurtuluş Serdar

Op. Dr. Çiğdem Coşkun

Asistanlar:   

Dr. Cemal Çavdarlı

Dr. Hatice Ergün

Dr. Mahmut Asfuroğlu

Dr. Ayşe Metin

Dr. Ahmet Bayar

Dr. Gamze Yıldırım

Dr. Mehmet Barış Üçer

Dr. Yonca Atalay

Dr. Ayşenur Çelik

Dr. Aycan Uysal

Dr. Aziz Çardak

Dr. Kenan Gültekin

Dr. Semra Koca

Dr. Zeynep Duru

Dr. Ayten Kocaman Bulut

Dr. Cenk Şecaattin Onaral

Dr. Ayşegül Baysan