SSK'nın ilaç fabrikası tartışma konusu

Hastanelerini kaybeden, üyelerinin ilacını da serbest eczaneler aracılığıyla dağıtmaya hazırlanan SSK, 26 yıldır hizmet veren fabrikayı ne yapacağını bilemiyor. Kurum yöneticileri, hastanelerin yanında fabrikayı da Sağlık Bakanlığı'na teklif etti, ancak kabul edilmedi. 15 yılda SSK'ya 120 milyon dolar tasarruf sağlayan fabrika taliplisi çıkarsa özelleştirilecek, çıkmazsa kapatılacak.

Türkiye nüfusunun yaklaşık yarısının üye olduğu SSK, bu yıl içinde sağlık hizmeti sunumundan bütünüyle çekilecek. Kurumun 148 hastanesi ve 425 yataksız tesisi Sağlık Bakanlığı'na devrediliyor. Sigortalıların ilaç dağıtımı da önümüzdeki aydan itibaren serbest eczaneler aracılığıyla gerçekleştirilecek. Bu gelişmelerle yapısal bir değişim geçiren SSK, 1979'da hizmete açtığı ilaç fabrikasına ilişkin bir karara varamadı.

Fabrika, yasa gereği ürettiği ilaçları SSK dışında başka bir özel ya da kamu kurumu ile serbest eczanelere satamıyor. Hastanelerinin Sağlık Bakanlığı'na devrine ilişkin sürecin tamamlanmasıyla SSK İlaç Fabrikası ürünlerine alıcı bulamayacak. Sigorta yöneticileri tesisin kapanmaması için Sağlık Bakanlığı'na, “Hastanelerle birlikte fabrikayı da devralın.” teklifi götürdü. Ancak bakanlık yetkilileri ilaç üretimiyle uğraşamayacaklarını belirterek, öneriyi kabul etmedi.

SSK Yönetim Kurulu şimdi fabrika için en uygun formülü arıyor. Edinilen bilgiye göre hukuken mümkün olursa fabrika özelleştirilecek. Alıcısı çıkmazsa kapısına kilit vurulacak. SSK Sağlık İşleri Genel Müdürü Servet Rüştü Karahan, fabrikanın yıllardan beri kuruma ve Türk halkına çok önemli hizmetler verdiğini söylüyor. İlaç hammaddelerinin ABD ve Avrupa'dan temin edildiğini belirten Karahan, buna rağmen eşdeğerlerinden çok daha ucuza mal edildiğini ifade ediyor. Fabrikanın üretimi sayesinde geçen yıl 40 trilyon liralık tasarruf edilmiş.

Türkiye Sağlık İşçileri Sendikası Genel Başkanı Mustafa Başoğlu ise SSK'nın uzun bir mücadele sonunda kurduğu fabrikadan böyle kolayca vazgeçilmemesi gerektiğini düşünüyor.

SSK'nın aynı kalitedeki ürünü daha ucuza üretmesinden bazı kesimlerin rahatsızlık duyduğunu ileri süren Başoğlu, uluslararası ilaç firmalarının fabrikanın kapatılması için yıllardır baskı yaptığını kaydediyor. İlacın stratejik bir ürün olduğuna işaret eden Başoğlu, SSK ilaçlarının piyasada satılabilmesine imkan verecek bir yasal düzenlemeyle fabrikanın kurtulabileceğini sözlerine ekliyor.

SSK'nın sağlık harcamalarında ilacın payının yüzde 50 olduğunu dile getiren Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın ise ilaç fabrikasının ucuz üretimiyle sektörde denge işlevi gördüğünü bildiriyor.

Öztaşkın, bundan sonra kurumun ilaç harcamalarının ciddi oranda artacağını da iddia ediyor. Sendikanın yaptığı bir araştırmaya göre, SSK'nın ürettiği ilaçlar, özel kuruluşların ürettiği eşdeğerlerine oranla ortalama yüzde 159 daha ucuz. SSK'nın Vitebeks adlı vitamin ilacının adet birim fiyatı 48 bin lirayken özel bir firmanın ürettiği Bevitol'ün birim fiyatı 358 bin lira. Sulfaprim isimli SSK antibiyotiği Glaxo Smithkline'nın eşdeğer ilacı SEPTRIN TB'den yüzde 428 daha ucuza satılıyor.

SSK’nın ilaç ihtiyacının yüzde 10’unu karşılıyor

Şişli Bomonti’deki SSK İlaç Fabrikası ağrı kesici, antibiyotik, vitamin, öksürük şurubu ve diyaliz solüsyonu gruplarından toplam 22 çeşit ilaç üretiyor. Tablet ilaçlar, israfı ve masrafları düşürmek için hastanın ihtiyacına göre ambalajsız (blister) biçimde veriliyor. SSK'nın üretim tesisleri Türkiye'de ISO 9002 kalite belgesine sahip tek ilaç fabrikası. 1979 yılında 4 milyon 858 bin dolara mal edilen fabrika, kurulduğu günden beri SSK'ya 15 milyon dolar civarında kira ödedi ve kâr devrinde bulundu. Ayrıca ucuz ilaç sağlayarak SSK'ya 120 milyon dolar tasarruf ettirdi. Fabrika SSK'nın ilaç ihtiyacının yaklaşık yüzde 10'unu karşılıyor. Buna rağmen toplam ilaç harcamalarındaki payı yüzde 1'i geçmiyor.

SSK’nın ürettiği 22 ilaç

Seskaljin tablet

Seskamol tablet

Seskasid tablet

Sulfaprim tablet

Sulfaprim Fort tablet

İsaspin 500 mg tablet

İsaspin 80 mg tablet

Seroksen 250 mg tablet

Seroksen 500 mg tablet

Seskatidin 20 mg tablet

Seskatidin 40 mg tablet

Vitabeks kapsül

Seskasilin 500 mg kapsül

Seskasilin Süspan. 250 mg

Trimosin 500 mg kapsül

Trimosin 250 mg Süspan.

Seskadeks Şurup 100 cc.

Seskamol Şurup 120 mg.

Benzalkonyum Klorür

Fizyolik Gutt

Dekstroz

Hemodializ solüsyon


Zaman