Medimagazin logo

İlaç devleri, silah lobisinden bile cömert!

Sırasıyla petrol, ilaç, silah ve sigara. ABD'de son başkanlık seçimlerine en fazla finansman sağlayan 4 sektör!-<br />Meral Tamer'in yazısı
İlaç devleri, silah lobisinden bile cömert!
Abone Ol:
Medimagazin google abone ol
Uluslararası ilaç devlerinin rekabete tümüyle kapalı arkaik yapılarıyla ilgili yazılarım üzerine Prof. Dr. Osman Müftüoğlu'ndan çok ilginç bir kitap aldım: On the Take (Av Peşinde diye çevirebiliriz). Kitabın alt başlığı: How Medicine's complicity with big business can endanger your health (İlacın büyük sermaye ile suç ortaklığı sağlığınızı nasıl tehlikeye sokuyor?)
Amerika'da daha geçen ay piyasaya çıkmış olan bu tür bir kitabı Müftüoğlu'nun almış ve okumuş olmasını hayli ilginç buldum. Bu kitap vesilesiyle dün sabah tanıştığımızda Müftüoğlu'nun anlattıkları daha da ilgimi çekti:

Dudak uçuklatıcı
Doğrusu ben hiç farkında değildim. Meğer Amerika'da Bush'un yeniden başkan seçildiği son seçimlerin finansmanında ilaç sektörü; petrolden sonra ikinci sırada yer almış. Sıkı durun: Silah lobisi bile ilaççıların gerisinde. Dördüncü de sigaracılar!
Sağlığımızı emanet ettiğimiz bir sektörün, ABD Başkanlık seçimlerinin finansmanında petrol ve silah lobisiyle yarışması tek kelimeyle dudak uçuklatıcı. Dahası silah sanayiinin tüm dünyada cirosu 1 trilyon dolar, ilaç sanayiinin ise bunun yarısı kadar bile değil: 450 milyar dolar. Amerika'yı ele aldığımızda "savunma harcamaları" adı altındaki harcamalarla ilaç sanayiinin cirosu yine 1'e 2 gibi. İlacınki 225, silah sanayiininki 450 milyar dolar.
Demek ilaççıların ABD yönetiminden çıkarları, silah lobisinden bile daha fazla ki, sağladıkları desteğin yıllık ciroya oranı 2 katından bile fazla.

Bizim ilaç fiyatları
Patent duvarlarının ardında rekabetten uzak, hatta siyasileri avucunun içine almış, sayıları 2 elin parmaklarını geçmeyen firmaların hakimiyetindeki bir sektöre sağlığımızı nasıl emanet edeceğiz biz?
Hürriyet Ekonomi Müdürü Vahap Munyar'ın önceki günkü köşe yazısından özetleyerek yapacağım aşağıdaki alıntı, ilaç devlerinin Türkiye'deki çalışma yöntemlerinin de farklı olmadığını ortaya koyuyor:
Türkiye'de üretim yapan yabancı ilaç şirketlerinden birinin yöneticisi, vergi konusunda güvendiği danışmanını aradı: "Türkiye'de ilaç fiyatları 1 yıl öncesine kadar maliyet esasına göre belirlenirdi. Sağlık Bakanlığı'na yaptığımız başvurularda gösterdiğimiz maliyetlere bakılır ve fiyat artış izni verilirdi. Biz de Türkiye'deki birçok ilaç şirketi gibi fiyatımız yüksek çıkabilsin diye maliyetlerimizi şişirmek için elden geleni yapardık. Mesela hammadde fiyatını yüksek gösterirdik. Geçen yıl ilaç fiyatlarını belirleme yöntemi değişti. Artık Avrupa'da 5 ülkenin ilaç fiyatlarına bakılıyor ve en düşük fiyat, Türkiye'de tavan olarak kabul ediliyor."
Danışman: "Türkiye'de ilaç fiyatları böyle düştü değil mi?"

Maliyet oyunu
İlaç şirketi yöneticisi: "Evet. Gelelim arama nedenime. İlaç fiyatı belirleme yöntemi değiştiğine göre, maliyeti yüksek göstermek için fatura şişirmemize artık gerek kalmadı. Acaba faturaları normale döndürsek mi?"
Danışman: "Asla yapmayın. Maliye hesap sorar!"
Bu konuşmadan bir süre sonra, bazı ürünlerle birlikte ilacın KDV'si de yüzde 18'den 8'e düştü. Ancak, hammaddelerin KDV'si yüzde 18'de kaldı. Aradaki 10 puanlık KDV yükü, ilaç üreticilerine dokundu.
Aynı ilaç şirketinin yöneticisi yine vergi danışmanını aradı:
İlaç şirketi yöneticisi: "Bakın ilaç fiyatımız düşük, girdi faturalarımız yüksek, zaten burada bir çarpıklığımız vardı. Şimdi buna bir de KDV'den 10 puanlık yük eklendi. Çoğumuz zarar eder noktaya geldik. Bir çözüm bulamaz mıyız?"

Maliye hesap sorsun!
Danışman, Ankara'ya yolu düştüğünde ilgili bürokratlara uğradı. Durumu anlattı. KDV'deki 10 puan fark konusunda birşey yapılıp, yapılamayacağını sordu. Bürokratlar oralı olmadı: "Biz onların maliyet yükseltme oyununu biliyoruz. Şimdi biraz acı çeksinler bakalım!"
Danışman çok tecrübeli ve bürokraside sözü dinlenir biriydi. Hemen bir öneri yaptı: "Efendim, ilaç sektörüyle biraraya gelseniz, tüm sektör temsilcileri eteklerindeki taşları dökse ve sonra da onlara, geçmişe dönük hesap sormadan yeni düzene uyma olanağı tanısanız..."
Bürokratlar hemen reddetmedi, "Düşünelim" dedi...

Meral Tamer- Milliyet
i̇laç
devleri
silah
lobisinden
bile
cömert!
Bu habere ilk yorumu siz yapabilirsiniz...
Yorum Yaz
0/300

Bu haberler de ilginizi çekebilir