Çinli bilim insanlarının dünyada ilk kez yüksek kalitede yapay sperm geliştirdiği ileri sürüldü. İnsan yapımı spermin bilindik spermler gibi kuyruğu yok ve yüzemiyor.
"Cell Stem Cell" isimli bilimsel bir dergide çıkan makalede yapay spermlerin normal spermden çok yumurtaya benzediği iddia ediliyor. Ancak buna rağmen bu spermlerin bir yumurta hücresini dölleyebildiği ve oluşacak dölüte genetik yapısını geçirebildiği belirtiliyor. Bilim dünyasında ses getiren araştırmayı yöneten Çin Bilim Akademisi'nde biyoloji alanında görev yapan Li Jinsong, "Bizim insan yapımı spermlerimiz, yarı yarıya klonlanmış bir fare ordusunu kolay ve verimli şekilde üretmek için kullanılacak. Bu farelerden kanser ve genetik hastalıklarla mücadele etmek için yararlanılacak" diye konuştu.
Araştırmacıların yapay bir spermi bir yumurta hücresine enjekte ettiği ve bu işlemden bir farenin doğduğu kaydedildi. Yarı yarıya klonlanmış olan farenin oluşmasını sağlayan sperm, laboratuvar ortamında üretilen binlerce genden sadece biri. CRISPR-Cas9 isimli bir cihaz sayesinde bilim insanları spermdeki genlerle oynayabiliyor. Uzmanlar bu cihazla spermdeki bazı genleri değiştiriyor ya da sperme yeni genler ekleyebiliyor. Bilim insanları ayrıca bu alet sayesinde birçok genin işlevini aynı anda keşfedebiliyor. Geçmişte ise bir seferde sadece bir genin işlevinin keşfedilebildiği belirtiliyor.
SPERMLERİN KALİTESİ ARTTI
İnsan yapımı spermin tüm dünyadan bilim insanlarının sürdürdüğü uzun yıllar süren araştırmalar sonucu üretilebildiği ifade ediliyor. Projeye katılan bilim insanları, 2012'de ilk insan yapımı spermi geliştirdiklerini duyurmuş, ancak spermlerin kalitesi bilimsel çalışmalar için sorun çıkarmıştı. Zira bu spermlerle döllenen yumurta hücrelerinin sadece yüzde 2'si yarı yarıya klonlanmış sağlıklı farelere dönüşüyordu. Bilim insanları daha sonra kullandıkları yöntemi geliştirerek elde ettikleri spermlerdeki kaliteyi artırmayı başardı. Her bir sperm, embriyolardan alanın kök hücreden meydana geliyor.
Projenin yöneticisi Li, "İlk önce elde ettiğimiz sonuçlara inanamadık. Metot oldukça basitti" diye konuştu.
