Aşı karşıtlığının son zamanlarda dünyanın birçok ülkesinde ve özellikle de ABD'de sıkça taraftar bulduğu bilinen bir gerçek. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden elde edilen verilere göre, 2001'den bu yana aşı olmayan 19 ila 35 aylık bebeklerin dört katına çıktığı görüldü.
Türkiye'deki aşı karşıtlığına değinen ile ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan bazı hekimler, avukatlar ve televizyoncular aracılığıyla körüklendiğini belirtti. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, aşı olmayan çocukların aşı olan çocukların hayatını riske attığını söyledi. 2011 yılında 183 kişiyle başlayan aşı karşıtlığının her geçen gün arttığını ifade eden Ceyhan, 2017 yılında 23 bin 600 ailenin çocuklarına aşı yapılmasını reddettiğini belirtti. Türkiye’de aşı yapılamaması halinde her yıl 14 bin 296 çocuğun öleceğini anlatan Ceyhan, 20 milyar avro maddi kaybın yaşanacağını açıkladı.
PLOS ONE dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, birçok ABD eyaletinde artan sayıda insan aşılama karşıtı görüşlere sahip.
Kayda değer anti-kayma hareketi olan diğer ülkeler arasında, ebeveynlerinin itirazları nedeniyle yaklaşık 40 bin çocuğun aşılanmadığı Avustralya ve 2018'de çocukların okula kabul edilmeleri için zorunlu aşıları askıya alma konusunda yeni kurallar getiren İtalya bulunuyor.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, insanlık son birkaç yıldır küresel sağlık konusunda önemli adımlar attı: Dünyanın pek çok yerinde yaşam beklentisi arttı, çocuk felci ortadan kaldırılmaya başlandı ve 1990 yılına kıyasla 2016 yılında 5 yaşın altındaki 6 milyon daha az çocuk öldü.
Ancak bu başarılara rağmen, ölümcül bulaşıcı olmayan hastalıkların yaygınlığından çevre kirliliğinin zararlı etkilerine kadar önemli küresel sağlık sorunları devam ediyor.
Bu yıl, Dünya Sağlık Örgütü'nün 13. Genel Programında kalan zorlukları ele alarak herkes için daha sağlıklı bir dünya yaratmayı hedefleyen beş yıllık bir stratejik planı ele alıyor.
DSÖ 2019’da çözüme kavuşturmayı planladığı 10 küresel sağlık sorunu
Hava kirliliği ve iklim değişikliği
Dünya Sağlık Örgütü, hava kirliliğini 2019 yılında halk sağlığı için en büyük çevresel risk olarak kabul ediyor. 10 kişiden 9’unun kirli hava sebebiyle dünya genelinde yaklaşık 7 milyon erken ölüme yol açtığı biliniyor. Mikroskobik kirleticilerin solunması kansere, felce, kalbe ve akciğer hastalığına yol açabileceği söyleniyor.
İklim değişikliğinin insanların sağlığı üzerinde de büyük bir etkisi olması bekleniyor. Beslenme yetersizliği, sıtma ve bunaltıcı sıcak hava gibi koşullar arasındaki bağlantıdan dolayı 2030 ve 2050 yılları arasında yıllık 250.000 ölüm eklenebileceği paylaşıldı.
Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar
Bulaşıcı olmayan hastalıklar, kanser, diyabet ve kalp hastalığı gibi bir kişiden diğerine doğrudan bulaşamayan hastalıklardır. Toplu olarak, dünyadaki tüm ölümlerin yüzde 70'inden sorumlu. Bu hastalıkların en önemli etkenleri yüksek alkol tüketimi, tütün kullanımı, fiziksel hareketsizlik, zayıf beslenme ve hava kirliliğidir.
Küresel grip salgını
WHO, küresel bir grip salgınının her an saldırabileceği konusunda uyardı. Sonuç olarak, kuruluş, influenza suşlarını sürekli izlemek için dünya genelinde 150'den fazla kurumla işbirliği yapıyor. Bu, salgınların gerçekleştiği yerde önleme ve tedavi stratejileri sağlanmasına yardımcı olması planlanıyor.
Kötü yaşam koşulları
Kuraklık, kıtlık, çatışma ve nüfusun yerinden edilmesi gibi krizler ve kötü sağlık hizmetleri, dünya genelinde 1,6 milyardan fazla insanı veya dünya nüfusunun yüzde 22'sini temel bakıma erişimi olmayan insanlardan oluşuyor.
Antimikrobiyal direnç
Antimikrobiyal direnç zamanımızın en büyük sağlık sorunlarından biridir. Artan direnç, bir gün pek çok enfeksiyonu tedavi edemeyeceğimiz anlamına gelir ve yeni tıbbi gelişmeler olmadan hastalık, sakatlık ve ölümde artışa yol açar. Ayrıca, rutin ameliyatların ve kemoterapinin çok riskli olabileceği anlamına gelebilir.
Ebola ve diğer yüksek tehdit patojenleri
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde iki Ebola salgını geçti ve geçen yıl yaklaşık 400 kişinin ölümüne yol açtı.
Zayıf birinci basamak sağlık hizmeti
Dünyanın dört bir yanındaki birçok ülkede insanlar yeterli temel sağlık hizmeti hizmetlerine erişememektedir. Bu önemli bir sorundur, çünkü bir bireyin sağlık sistemi ile ilk temas noktasıdır. Genellikle, hizmetin kalitesi düşüktür veya basitçe uygun değildir.
Aşı karşıtlığı
Aşılar, birçok hastalığın yayılmasını önlemek için etkili ve uygun maliyetli bir yoldur. Aşılar olmadan her yıl 2 milyon ila 3 milyon ölüm olacağı tahmin ediliyor. Buna rağmen, dünyanın dört bir yanındaki birçok ülkedekoldukça büyük bir azınlık, aşıları reddediyor (kendileri veya çocukları için) - veya onları kabul etmekte tereddüt ediyor.
Bu, “sürü psikolojisi” ve hastalık salgınlarına yol açan aşı karşıtlığı ile yeterli müdahale seviyelerine ulaşmak zor bir görev haline gelebilir. Örneğin; aşı karşıtlığı, küresel olarak kızamık vakalarında yüzde 30 artışa katkıda bulunan faktörler arasına girmiştir.
Dang
Her yıl dünya çapında yaklaşık 390 milyon kişiye dang humması bulaşıyor ve küresel nüfusun yaklaşık yüzde 40'ı hastalığa yakalanma riski bulunan bölgelerde yaşıyor. Sivrisinekler tarafından bulaşan, grip benzeri ateş, erken tespit edildiğinde ve hasta tıbbi bakım aldığında yüzde 1'in altında bir ölüm oranına sahiptir. Ancak, hastalık tedavi edilmezse bu rakam önemli ölçüde artabilir.
HIV
HIV enfeksiyonlarını önleme ve tedavi etme konusunda son yıllarda büyük adımlar atılmış olsa da, dünyada her yıl milyonlarca insan HIV / AIDS'ten ölüyor. Halen yaklaşık 37 milyon insanın HIV ile yaşadığı, seks işçileri, uyuşturucu kullananlar ve erkeklerle cinsel ilişkide bulunan erkekler gibi belirli grupların virüs bulaşması riski altında olduğu tahmin edilmektedir.