Medimagazin logo

Dünyada şeker tüketimi neden arttı, ne tür önlemler alınabilir?

195 ülkeden verileri inceleyen tıp dergisi Lancet'in Hastalıkların Küresel Maliyeti 2019 yılı araştırması, "beslenmeyle ilişkili en düşük ölüm oranına" sahip ülkenin İsrail olduğunu ortaya koydu. Medyada "İsrailliler gibi beslenme" konusunda sayısız makale yayınlandı. Oysa İsrail aynı zamanda dünyanın en fazla şeker tüketen ülkesi.
Kaynak: BBC
Dünyada şeker tüketimi neden arttı, ne tür önlemler alınabilir?
Abone Ol:
Medimagazin google abone ol

2018'de İsrail'de kişi başına 60 kg şeker tüketilmişti. Bu, günde 165 gram, yani 30 tatlı kaşığı şeker demek.

BBC Türkçe'de yer alan habere göre; Malezya, Barbados, Fiji ve Brezilya da İsrail'in ardından ilk 5 sırada yer alıyor. En alt sıralarda ise 2018 rakamlarıyla kişi başına 3,5 kg şeker ile Kuzey Kore geliyor. Güney Kore'de bu miktar 30,6 kg.

Beslenme ile bağlantılı hastalıkların yaygın olduğu ABD'de kişi başı tüketim 31,1 kg. ABD bu bakımdan ilk 20'ye giremedi.

2018'de 25,4 milyon ton şeker tüketen Hindistan, bu rakamla Avrupa Birliği ülkeleri toplamını aşıyor.

Ancak şeker tüketimi ile ilgili veriler insanların yiyeceklerine kattığı ve içeceklerinin içerdiği miktarı ölçmüyor sadece.

Uzmanlar ayrıca gıdalara imalat sürecinde katılan veya meyve sularında doğal olarak yüksek olan şekeri de hesaba katıyor.

Tüm bunlar dikkate alındığında, tüketilen şeker miktarının 2001'de 123,4 milyon tondan 2018'de 172,4 milyon tona yükseldiği görülüyor.

Buna göre, dünyada kişi başına yıllık şeker tüketimi 22,6 kg.

Peki neden bu kadar fazla şeker tüketiyoruz?

Nedenlerden biri, şekerin ucuz ve herkesin erişebildiği bir enerji kaynağı olması.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Hindistan'da şekerin "yoksullar için en ucuz enerji kaynağı" olduğuna işaret ediyor.

Burada şeker tüketimi 1960'larda yılda 2,6 milyon ton iken 1990'larda 13 milyon tona çıkıyor.

Son yıllarda hazır gıdaların beslenmemizdeki payı da büyük oranda arttı.

ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, bu ürünlerin dünya toplam gıda satışı içindeki payı, daha 2002 yılında yüzde 77'ye ulaşmıştı.

Hazır gıdalarda şeker önemli bir malzeme; tadı güçlendirdiği gibi ürünün raf ömrünü de uzatıyor.

Uzmanlar, dünya çapında şeker tüketimindeki artışın, obezitenin yaygınlaşmasında önemli bir etken olduğunu söylüyor.

2015'te Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) şeker tüketimine dair tavsiyelerini değiştirmiş, meyve suyu ve hazır gıdaların içerdiği şekerin toplam günlük enerji kaynağı olarak payının yüzde 10'u aşmaması gerektiği tavsiyesinde bulunmuştu.

DSÖ, bunda ayrıca yüzde 5 kesinti yapmanın (6 tatlı kaşığı ya da 25 gram) "sağlık açısından ekstra yarar getireceğini" söylüyor.

Şeker tüketimini azaltmak için bazı ülkeler tavsiyelerde bulunmanın ötesine geçerek, başta içecekler olmak üzere yüksek şeker içeren gıdalara ek vergi getirdi. Son yıllarda bu yönteme başvuran ülkelerin sayısı 20'yi aştı.

Şekerli içecek reklamını yasaklayan ilk ülke Singapur
Singapur ise gelecek yıldan itibaren aşırı şekerli içecek reklamlarını yasaklayacak ilk ülke oldu.

Ek verginin şekerli içeceklere uygulanması ise bunların bol miktarda tüketildiği halde besin değeri bakımından zayıf olmalarına dayanıyor.

Örneğin, 355 ml portakallı gazoz 11 tatlı kaşığı şeker içeriyor.

Araştırmalar, yüksek şeker içeren içeceklerin obezite, tip 2 diyabet, kalp hastalıkları ve erken ölüm riskini artırdığını gösteriyor.

Bazıları ise şekerin her konuda günah keçisi olarak görülmesine karşı çıkıyor.

Uluslararası Şeker Örgütü (ISO) başkanı Jose Orive, insanların sağlıksız beslenme alışkanlıkları içinde şekerin fazla öne çıkarıldığı kanısında.

Şekerin tarihsel olarak temel bir enerji kaynağı olduğunu ve sütte bile bulunduğunu belirten Orive, "Obezitenin yaygınlaşmasında şeker tek etken olarak görülemez. Fiziksel aktivitenin azalması ve genel olarak beslenme ile ilgili başka faktörler" de bulunduğunu söyleyerek "Ama aşırı tüketimin herkes için zararlı olduğu kesin" diyor.

şeker tüketimi
diyabet
obezite
Bu habere ilk yorumu siz yapabilirsiniz...
Yorum Yaz
0/300

Bu haberler de ilginizi çekebilir