Bazen “siz ne işe yararsınız? şu raporu bile vermiyorsunuz” diye cümleler duyan aile hekimi arkadaşlarımız oluyor. Aslında istediği o rapor belki akli meleke raporu idi, muayenenin ardından mini mental test yapılmaya çalışılmış, film orda kopmuş ya da en başta. Altı yıldır aile hekimliği yapan bir hekim olarak yapılan işleri anlatmak istesem aklıma gelmeyecek ama aslında yapmam gereken bazı işlerim bile vardır. Bu benim duyarsızlığımdan değil, tüm hekimler için geçerli aslında, çoğumuz hangi işlerden tam olarak sorumluyuz hangisinden daha az bilemiyebiliyoruz.
Tıp ağır bir okul, okurken hedef insan hayatını kurtarmayı öğrenmek. Hayat kurtarmanın dışındaki işlemler de sağlık hizmetinin içinde fakat nedense bir doktor için daha az enerji sarfedilmesi gereken ya da çok önemsenmeyen bir durum gibi hissedilebiliyor.
İyi kötü bir çok branş yerine oturmuş durumda, aile hekimliği ise yeni ve emekleme safhasından yavaş yavaş yürüme kısmına geçiyor. Amacım birinci basamakta özelikle aile hekimliğinde yapılan uygulamalar ve gösterilen özverili çalışmanın insan hayatında yarattığı önemli olayları sizlere anlatmak.
Bir şeyin olduğunu bilmek farkındalıktır, şu an aile hekimliği böyle tanınıyor. Bir şeyin nasıl, ne, kadar, niçin, nerede olduğunu bilmek ise “kritik farkındalıktır”, aile hekimliğini bu şekilde anlatmaya çabalayacağım. Bu disiplini biraz daha anlatabilmek için bu yazıyı ele aldım, uygun olursa devamını ele almaya çalışacağım. Sizlere yaşanmış üç örnek sunacağım;
- Beldibinde çalışırken Ramazan Ş. adında 60 lı yaşlarda bir hastamı rutin amaçlı ürolojiye Kemer Devlet Hastanesine Ürolojiye sevk etmiştim. Erken dönem prostat Ca ön tanısıyla bana geri dönüş yaptı ve her kontrole gelişinde ''Allah razı olsun doktorum senden ''diye söylenirdi. Yer: Antalya Aile Hekimi Kaan Taşer
- Akromegali olan bir hastayı görünümü bozulmadan erken safhada teşhis etmenin önemini düşünün. Defaat kereler dahiliye dahil değişik branşlara gitmiş hastamıza kimse "genel" olarak bakmamış . Tahliller yapılmış ama göstermelik. Hastayı iyi tanımanın verdiği avantaj ile ses değişikliği ile akromegali den şüphelenmek ancak bir aile hekiminin yapabileceği bir işlemdir. Sonuçta hasta endokrine yönlendirilir, endokrolog bile şaşırır. Akromegali tanısı alır, ameliyatını olur, herhangi bir vücut bozukluğu olmadan şifa kazanılır. Yer: K.Maraş Aile Hekimi Lütfi Tiyekli
- 58 yaşında bir kadın hastam bana bugün "her gün size dua ediyorum, Allah razı olsun diye, beni bağırsak kanserinden kurtardınız, (gittiği hastanede) o doktor bunu erkenden yakalamasaydı şimdi halin haraptı diyen doktorları duydukça size sevgim bin kat artıyor" dedi. Yer: Antalya Aile Hekimi Levent Tuna Şengöz
Erken teşhis önemli, işte birinci basamağın önemli görevlerinden birisi bu, şimdi sizce hastalığa erkenden tanı koymak mı daha önemli ? yoksa ilerlemiş tedavisi zor veya mümkün olmayan barsak kanserini tedavi etmek mi ? daha önemli diye sormadan önce kendime sorsam, cevabım; ikisi de eşit önemli, derim. Aile hekimliğini ilgilendiren , ne yaptığımızı anlatabilecek örnekler vermeye devam edeceğim. Şimdilik esenlikle kalınız.
Sevgi ve saygılarımla
Dr.Levent Tuna Şengöz
9 Nolu ASM-Antalya