1 Ocak 2016'da yürürlüğe giren yeni Trafik Yönetmeliği'ne göre, sürücü ve sürücü adayları, ehliyetler için devlet ve özel hastanelerin yanı sıra aile hekimlerinden de sürücü olur sağlık raporu alabilecekleri kamuoyunda konuşuluyor. Ancak genelge ile belirlenen sağlık raporlarında istenen risk faktörlerinin tespiti ve ayrıntılı tetkikler aile hekimliğinin ve Aile Sağlığı Merkezlerinin sınırlarını zorluyor.
Bu nedenle; Büyük bir fırsatı, Sağlık Bakanlığımız ve bu düzenlemeyi yapan diğer kurum ve kuruluşlar aslında ellerinin tersi ile itiliyorlar. Aile hekimleri olarak bizler, Avrupa Birliği kriterlerine uygun olarak değiştirilen bu yönetmeliği ebetteki çok olumlu buluyoruz. Bu kapsamda biz, bu konu da üzerimize düşen görevleri yapmaya hazırız. Ancak ortada göz önünde bulundurmamız gereken ve bizlerden kaynaklanmayan sorunlar mevcut.
Bundan yıllar önce, ülkemizde trafik kazalarının en büyük sebebi, yol kusurları, trafik sinyalizasyon eksiklikleri, trafik levhaları ile kullanılan araçların bakımsızlığı ile donanım eksikliği kaynaklıydı. Bunun üzerine devletimiz ve hükümetlerimiz, kara yollarının yapımına önem verdi. Cumhuriyet tarihi boyunca yapılmamış Otoyollar, çift yollar yapıldı. Yol ve sinyalizasyon kaynaklı kusurlar düzeltildi.
Daha sonra araçlar için periyodik muayene şartı getirildi. Ve 2 yılda bir araçlar bu işin sistematik, düzgün ve kapsamlı yapıldığı merkezlerde ücreti mukabilinde muayenelerini oldular. Bu tedbirler belli oranda trafik kazalarını ve bağlı ölümler ile yaralanmaları azalttı.
Ama şimdi ; İlgili kurum ve kuruluşların, açıklanan raporlarında görüyoruz ki trafik kazalarının %90 dan fazla nedeni ‘’sürücü kaynaklı ‘’hatalar. Yani insan kaynaklı!
Şimdi soruyoruz; Araç sürücüleri yani bu insanlar, bizim vatandaşlarımız; Karayolu, otoban veya araçlardan daha az kıymetli mi veya daha değersiz mi ki, onlar için de bu ve benzer yöntemler tercih edilmiyor?
Oysa 23 milyon muhtemel değişecek ehliyet için sağlık kuruluşlarına ama daha çok ücretsiz olduğu için Aile Hekimlerine başvuru olacak. Ancak istenen sağlık raporları kapsamlı, aile sağlık merkezlerinin olanakları kısıtlı olunca, hem vatandaşlarımız hem de aile hekimleri zor durumda kalacak. Ve kalıyor da…
Kim bilir bu başvuran kişiler için de, şu ana kadar ne tespit edilmemiş ne hastalığı olan veya birinci basamak sağlık kuruluşların da tespit edilemeyecek ne hastalığı olanlar var?
Kim bilir bu 23 milyon kişi için de ehliyet sahibi olamayacak riskleri taşıyan, kaç insan var?
Şimdi bu vatandaşlarımız yine bir şekilde, kapsamlı değerlendirmeden geçmeden, periyodik muayeneleri yapılmadan, var olan riskleri tespit edilmeden, gerektiğinde özel sağlık kuruluşuna müracaat ederek ücreti mukabilin de ehliyetlerini alacaklar ve aramızda dolaşacaklar!
Bundan birkaç yıl sonra bizler, birçok kurum ve kuruluş ile yapılan toplantılar da, çalıştaylar da acaba bu ülkede niye bu kadar çok trafik kazası oluyor? Niye bu kadar çok insanımız ölüyor ve sakat kalıyor? Kasko ve trafik sigortası primleri artıyor diye birbirimize soracağız! Ve kaçırılmış fırsatlarımıza yanacağız...
Oysa bizim gönlümüz de yatan, ülke vatandaşlarımızın can güvenliği ve sağlığı…
Nörolojik muayenesi, Psikolojik ve Ruh Sağlığı muayenesi, Psikoteknik testleri, Göz muayenesi, İşitme testi, yaşa ve var olan risklere göre periyodik sağlık muayeneleri yapılmayan hiç kimseye sürücü belgesi verilmeyecek olması, birçok kazanın önüne geçilmesine, ölümlerin ve sakat kalmaların azalmasına ve de her yıl çok büyük meblağlar harcadığımız maddi hasarlara ödenecek kaynakların da azalmasına olanak sağlayacak.
Yapılan işin amacına uygun olarak yapılması; Yani araç kullanımına uygun olmayan kişilerin, gerek kendileri gerekse başkalarının hayatını riske atmamaları ve direksiyon başına geçmemeleri için; Sağlık kontrollerinin detaylı olarak gerçekleştirilmesi gerekiyor. Ve bu nedenledir ki biz Aile hekimleri ‘’kişilerin sağlık alanındaki avukatları ve sağlık savunucuları ‘’olarak bu durumun gözden geçirilmesini bekliyoruz.
Saygılarımızla
Ankara Aile Hekimliği YK Adına
Dr. Akif Emre Eker
