MEDİMAGAZİN-Geçtiğimiz hafta pratisyen ve uzman hekimlerin ücretlerinde artış ile ilgili önerge, kanun teklifi olarak kabul edildi. Bu süreçte gelen tepkiler nedeniyle düzenlemenin genişleteceği vurgulanarak söz konusu kanun teklifinin bütçe görüşmelerinden sonraya erteleneceği duyuruldu.
Kanun teklifinin akibeti beklenirken sözkonusu verilen önerge hekimlerle ilgili hangi değişikliği getiriyor.
Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerde çalışan hekimlerin sabit döner sermayelerinin yaklaşık %100 artırılması pratikte ne anlama geliyor? İşte örnekleriyle anlatım:
1-Kamu hastaneleri aylık döner sermaye cirolarının en fazla %47,5’unu sağlık personeline belirlenen hesaplamalara göre dağıtabiliyor. Birçok hastanede ise bu oran genel de %40’ın üzerinde.
2-Bir Uzman Hekimin geliri Maaş, Sabit Döner Sermaye ve Ek Ödeme olmak üzere 3 ayrı kalemden oluşur. Maaş ve sabit döner sermayeyi her halükarda alır. Burada ek ödemenin nasıl alındığı ortaya konursa konu daha doğru anlaşılmış olacak. Her hekim her ay muayene ve işlemlerden elde etmiş olduğu puanlar üzerinden belirlenen hesaplamalara göre ek ödeme alır. Hesaplama sonucu ek ödeme miktarı sabit döner sermayeden yüksek ise aradaki fark hekime ödenir. Şayet ek ödeme miktarı sabit döner sermayeden düşük ise verilen sabit döner sermayeden bir kesinti yapılmaz.
Uzman Hekim Geliri:
Maaş + Sabit Döner sermaye + (Ek ödeme-Sabit Döner Sermaye)*
*Ek ödeme sabit döner sermayeden düşük ise formülasyonda sıfır baz alınır.
3-Ankara ilindeki 3 uzman hekim bilgisi esas alınarak yapılan analizde düzenlemenin nasıl bir sonuç doğurduğu aşağıdaki tablo da net bir şekilde görülüyor.
Mevcut Uygulamaya Göre Uzman Hekim Geliri |
|||||
|
Kademe/ Derece |
Maaş Net |
Sabit Döner Sermaye Net |
Ek Ödeme Net |
Toplam Gelir (Net) |
Uzman Hekim-1 |
1/4 |
5.433 |
4.133 |
10.950 |
16.383 |
Uzman Hekim-2 |
1/4 |
5.433 |
4.133 |
5.840 |
11.273 |
Uzman Hekim-3 |
1/4 |
5.433 |
4.133 |
2.920 |
9.566 |
|
|||||
Yeni Düzenlemeye Göre Uzman Hekim Geliri |
|||||
|
Kademe/ Derece |
Maaş Net* |
Sabit Döner Sermaye Net* |
Ek Ödeme Net* |
Toplam Gelir (Net) |
Uzman Hekim-1 |
1/4 |
5.433 |
8.427 |
10.950 |
16.383 |
Uzman Hekim-2 |
1/4 |
5.433 |
8.427 |
5.840 |
13.860 |
Uzman Hekim-3 |
1/4 |
5.433 |
8.427 |
2.920 |
13.860 |
*Vergi Dilimi %27 üzerinden hesaplanmıştır.
Mevcut Uygulamaya Göre Pratisyen Hekim Geliri |
|||||
|
Kademe/Derece |
Maaş Net |
Sabit Döner Sermaye Net |
Ek Ödeme Net |
Toplam Gelir(Net) |
Pratisyen Hekim-1 |
1/4 |
4.853 |
3.220 |
7.000 |
11.853 |
Pratisyen Hekim-2 |
1/4 |
4.853 |
3.220 |
3.500 |
8.353 |
Pratisyen Hekim-3 |
1/4 |
4.853 |
3.220 |
2.500 |
7.353 |
|
|||||
Yeni Düzenlemeye Göre Pratisyen Hekim Geliri |
|||||
|
Kademe/Derece |
Maaş Net* |
Sabit Döner Sermaye Net* |
Ek Ödeme Net* |
Toplam Gelir(Net) |
Pratisyen Hekim-1 |
1/4 |
4.853 |
6.440 |
7.000 |
11.853 |
Pratisyen Hekim-1 |
1/4 |
4.853 |
6.440 |
3.500 |
11.293 |
Pratisyen Hekim-1 |
1/4 |
4.853 |
6.440 |
2.500 |
11.293 |
*Vergi Dilimi %27 üzerinden hesaplanmıştır.
Pratisyen Hekim Geliri:
Maaş + Sabit Döner sermaye + (Ek ödeme-Sabit Döner Sermaye)**
**Ek ödeme sabit döner sermayeden düşük ise formülasyonda sıfır baz alınır.
Herhangi bir sebepten dolayı performansı düşük olan veya hastane kaynaklı düşük ek ödeme alan uzmanların toplam sabit geliri artarken performansı yüksek olan uzman hekime herhangi bir olumlu yansıması olmuyor. Ayrıca 1. madde de hastanelerin genelde aylık cirolarının %40’ından fazlasını sağlık personeline ek ödeme olarak dağıttığını ifade etmiştik.Yeni kanuni düzenlemede dağıtılabilecek olan üst sınır %47,5’tan %40’a indirilmesi ve mevcut yönetmeliğinde aynen devam etmesi durumunda, hastaneler eskiye göre daha düşük oranlarda ek ödeme dağıtacaktır. Bu da yüksek performans gösteren uzman hekimlerin ek ödeme miktarlarının düşmesine yol açacaktır. Ayrıca yüksek performans sergileyen hekimin performansında da eskiye nazaran düşüş olması da muhtemeldir.
4-Uzman hekimlerin rapor alma hususunda biraz daha rahat davranmalarına yol açabileceği düşünülse de diğer uzman hekimlerin iş yükünü artırması söz konusu olacağından bunun su istimali düşük bir risk olarak karşımıza çıkmaktadır. Sadece yasal izinlerini daha rahat kullanmalarına vesile olacaktır.
5-Bu yeni düzenleme de sabit döner sermayeden daha fazla ek ödeme hak edişi gerçekleşen ameliyathane, yoğun bakım gibi özellikle birimlerde çalışan personelin de dağıtılabilir ek ödeme oranının en fazla %40 ile sınırlandırılarak düşürülmesi sonucunda ek ödemelerinin düşmesi ve dolayısıyla toplam gelirlerinin azalması söz konusudur.
6-Genel olarak bu yeni düzenleme de performansa dayalı ek ödeme sistematiğinin anlamlı düzeyde hekimleri teşvik edici özelliği ortadan kalkmıştır. Hekimlerin teşvik edilememesi durumunda kamunun özel sektör ile rekabeti olumsuz etkilenecektir. Ve kamunun sağlık hizmetlerindeki etkisi ve rolünün zayıflaması sonucu önümüzdeki süreçte sağlık sistemi için ciddi riskler ortaya çıkacak ve hastaların hekime ulaşımını zorlaştıracak bir durumla karşı karşıya gelinecektir.
7-Önümüzdeki süreçte Bakanlık muhtemelen ek ödeme yönetmeliğini değiştirmek suretiyle hekim kadro-ünvan katsayılarında artış yaparak ek ödemenin dağılımını değiştirecektir. Ve 6. madde de belirtilen riskleri minimalize ederek hekimler için teşvik aparatını canlı tutmaya çalışacaktır.