Temel ilkyardım bilgilerini öğrenmek önemlidir ama doğru bir şekilde de uygulanması gerekir. Yapılan hataları bilmeniz hayat kurtarmanızı sağlayabilir, Bright Side bu hatalardan birkaçını şöyle veriyor:

1. Nöbet geçiren bir insanın ağzına kaşık koyulmamalı

Nöbet geçiren bir insanın ağzına kaşık koymak veya dilini çekmek tehlikeli olabilir. Çünkü ağızda bir nesne belirdiğinde vücut dili koruyabilmek için yutkunma ya da öksürme ihtiyacı hisseder. Kişi kontrolsüz bir şekilde titreyebilir, hatta rengi mora dönebilir ama nöbetler kendi kendilerini sınırlar, vücut kendine fazla zarar vermeyecektir. Peki ne yapılmalı? Sadece doktoru aramak ve nöbet geçiren kişinin kalbinin normal attığından ya da rahat nefes alıp verdiğinden emin olmak gerekir. Dili yutmak veya ısırmak mümkündür, panik yapılmamalı ve nöbet bittikten sonra kişi yan yatırılmalıdır.

2. Kalp masajı akciğerde hasara yol açabilir

Kalp masajı yanlış yapıldığında kolayca akciğere zarar verebilir ve dolayısıyla kalp de hasar görür. Eğer kişide nabız yoksa, nefes almıyorsa ve etrafta da hiç doktor bulunmuyorsa kalp masajı yapılabilir. Bu gibi durumlarda bir kişi ambulansı ararken diğer kişi dakikada 100 kez olacak şekilde kalbe baskı uygulamalıdır. Bebeklere bu iki parmak ile yapılır. Suni teneffüs için kişinin kalbinin atması gerekir. Diğer bir seçenek de 30 kez kalbe baskı yapmak, sonra da 2 kez ağızdan nefes vermektir.

Temel ilkyardım nasıl uygulanır?

3. Bazı ilaçları karıştırarak almak akciğer ve böbrek yetmezliğine neden olabilir.

Parasetamol veya asetaminofen, çoğu modern ilacın içeriğinde kullanılan ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip maddedir. Parasetamol’un aşırı dozda alımı karaciğer ve böbrek yetmezliğine yol açabilir. Özellikle gribe karşı etkili ilaçlarda yaygın olarak asetaminofen kullanıldığı için, doktora danışılmadan yapılacak ilaç karışımları günlük dozun aşılmasına yol açabileceğinden dikkatli olmak gerekir. Yetişkinler için bir günde en fazla 4 gram alınmalıdır(6 saatte 1 gram).

4. Burun kanamalarında başı arkada tutmak yanlıştır.

Burun kanamalarında başı arkada tutmak veya uzanmak yanlış bir uygulamadır. Eğer böyle yapılırsa kafadaki kan basıncı daha çok artar veya kan pıhtıları genizden akciğere inebilir. Baş, basıncı azaltmak için düz tutulmalı ve burun delikleri iki parmak arasında sıkılarak yaklaşık 15 dakika beklenmelidir. Burnun üst kısmına soğuk uygulama yapılmalı, kan sümkürülmemeli veya içe çekilmemelidir. Ağız kanamalarında da aynı yöntem uygulanabilir. Eğer kanama durmazsa tekrar edilmeli fakat yine de devam ederse bir ambulans çağrılmalıdır.

5. Trafik kazalarında kişileri arabadan çekip çıkarmak oldukça tehlikeli olabilir.

Yolda kaza yapan birini arabadan çekmek omurilik zedelenmelerine yol açarak kişileri öldürebilir ya da felç kalmalarına sebep olabilir. Kafa, boyun veya omurilikten yaralanmışlarsa, ya da acı ya da uyuşukluk hissetmelerine rağmen hiç kanama yoksa hemen bir ambulansı aramak ve ekip gelene kadar kişinin nefesini kontrol etmek gerekir.

6. Ağır zehirlenme durumunda kusmayı azaltmak için ilaç alınmamalıdır.

Çoğu ilaç yemek borusuna kadar yanmalara yol açar ve zehirlenmenin mideden akciğere kadar uzanmasına neden olur. Böyle bir durumda ambulansı aramalı ve zehre neden olan durum ile alınan ilacı söylemeli, internet üzerinden doğruluğu kesin olmayan bilgilerle hareket edilmemelidir. Aşırı dozda ilaç almak veya alkol kullanmak bir bardak benzini tek dikişte içmek kadar tehlikelidir. Yetkin bir yardım olmadan kurban 1 saat içinde hayatını kaybedebilir.

7. Kanamayı durdurmak için yanlış turnike yapmak kangrene yol açabilir.  

Doğru bir şekilde bağlanmayan turnike kol ve bacaklarda aşırı baskıya ve nihayetinde ampütasyona yol açabilir. Bu kanamayı durdurmaz fakat kan akışını engelleyerek kangrene sebep olur. Fazla miktarda sargı bezi veya temiz bir kumaşla yaraya sıkıca baskı yapmak uygun müdahale şeklidir. Ambulans gelene kadar bu uygulama yeterli olacaktır. Sadece ciddi kanamalar olduğunda, kol veya bacağı kaybetmekten ziyade ölüm riskinin daha fazla olduğu durumlarda istisna olarak turnike kullanılabilir.

8. Oksijenli su ve iyot ciltte yanıklara sebep olur.

Açık yaralarda oksijenli su, alkol veya iyot gibi dezenfektan ve antiseptikleri kullanmak, sıkça karşılaşılan bir durumdur. Ancak bunların çoğunu insan dokusu üzerinde uygulamak doğru değildir, uygulandığı bölgedeki sağlıklı hücreleri yakarak acıya ve yanmalara sebep olur. Tentürdiyot ise iyot, alkol ve su çözeltisinden elde edildiği için daha hafif etkilere sahiptir. Ama en doğru uygulama ilk başta yarayı temiz su ile temizlemek ve sonrasında antibiyotikli merhemlere başvurmaktır.

9. Yılan veya böcek sokmalarında zehirli bölge emilmemelidir.

Eğer bir yılan veya zehirli bir böcek tarafından ıssırılındıysa bölgeyi emmemek gerekir. Zehir emen kişinin tükürük bezleriyle karışır ve zehir bu mukoza zarını yeni hedefi olarak belirler. Bu zehirlenme kana karışır ve iki tarafta da kalp yetmezliğine neden olabilir. Eğer kol ya da bacaktan ısırılındıysa, bu bölgeleri kalp hizasından aşağıda tutmak ve bol sıvı tüketmek zehrin ölümcül etkilerini azaltacak, yavaşlatacaktır. Daha sonra vakit kaybetmeden ambulansı arayarak neyin ıssırdığını tarif etmek gerekir. Aynı zamanda ısırılan kişiyi bir arabaya bindirip hastaneye götürmeye çalışmak yanlıştır, bunun yerine acil çağrı servisini arayarak hastanın nereye götürülmesi gerektiği sorulmalıdır. Her hastanede gerekli ilaçlar, uzmanlar veya ekipmanlar bulunmayabilir, bu sebeple harcanan zaman içinde hastanın hayati tehlikesi artacaktır.

Nasıl doğru bir şekilde enjeksiyon yapılır?

Bonus olarak nasıl doğru bir enjeksiyon yapılacağını söyleyebiliriz. Enjeksiyona başlamadan önce eller ve enjeksiyon yapılacak bölge yıkanmalıdır. İğne ucu 90 derece ile tutulmalı, asla gerilmiş bir kasa enjeksiyon uygulanmamalı ve deri altına fazla girilmeden, çok fazla da yüzeyde kalmadan uygulama yapılmalıdır.