Yeditepe Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Aydın’ın koordinatörlüğünü yaptığı çalışma, Türk toplumunu temsil edecek şekilde TÜİK tarafından belirlenmiş 12 bölgeden endokrinoloji ve kadın hastalıkları doğum uzmanlarının çalıştığı 51 merkezde gerçekleşti. Ağustos 2016 ile Kasım 2017 tarihleri arasında 18-45 yaş arası 2643 gebe kadının katıldığı çalışmada tüm katılımcılara gebeliğin 24-28. haftalarında 50 gram glukoz ile yükleme testi yapıldı. Test sonucunda 1. saat glukoz değeri 140 mg/dl üzerinde olanlara tanısal amaçlı 3 saatlik 100 gram oral glukoz tolerans testi yapıldı. Carpenter-Coustan kriterlerine göre en az 2 değeri sınırı aşanlara gestasyonel diyabet (GDM) tanısı koyuldu.
Çalışmada katılımcıların antropometrik ölçümleri (boy, gebelik öncesi vücut ağırlıkları, beden kitle indeksleri), gebelikte aldıkları kilo miktarı, eğitim durumları ve çalışıp çalışmadıkları kayıt edildi. Gebelik öyküsünde toplam gebelik, canlı doğum, abortus, preterm ve postterm doğum sayısı, medikal öyküsünde polikistik over sendromu, bozulmuş glukoz toleransı, hipertansiyon, preeklampsi, önceki gebeliklede GDM varlığı, iri veya anomalili bebek öyküsü ve ailede diyabet öyküsü de kaydedildi.
Gestasyonel diyabet sıklığı %16.2 olarak bulunan çalışmada hastalığın görülme sıklığı açısından coğrafi bölgeler ve kentsel ve kırsal bölgeler arasında farklılık saptanmadı. Katılımcıların ortalama yaşı 29 ve gebelik öncesi ortalama beden kitle indeksi 25.1 kg/m2 idi. Gestasyonel diyabetli kadınlar daha yaşlı (32±5y vs. 28±5y) ve daha kilolu (BMI 27.2±5.1 kg/m2 vs.24.7 ±4.7 kg/m2) bulundu. Hastalık sıklığı yaşla birlikte ve vücut ağırlığı arttıkça artmakta idi. Buna göre gestasyonel diyabet sıklığı 25 yaş altı, 26-35 yaş arası ve 35 yaş üzerinde sırasıyla %6.9, %15.2 ve %32.7 idi. Anne yaşı, anne beden kitle indeksi, önceki gebeliklerde gestasyonel diyabet varlığı ve ailede diyabet öyküsü bu gestasyonel diyabet gelişimini belirleyen ana risk faktörleri olarak tespit edildi. Katılımcıların %10.7’si düşük risk (yaş <25y, beden kitle indeksi < 25 kg/m2, ailede diyabet öyküsü olmaması) taşımasına rağmen bu grupta da gestasyonel diyabet sıklığı %4.5 olarak saptandı.
Çalışmanın araştırıcılarından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Avrupa Endokrinoloji Derneği Yöneticisi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız Türkiye’de ilk kez ulusal düzeyde endokrinoloji ve kadın hastalıkları ve doğum bölümlerinin işbirliği ile gestasyonel diyabet sıklığının belirlenmiş olmasının önemli olduğunu belirtti. Dr. Yıldız ülkemizde genel olarak her 7 gebelikten birinin, 35 yaş üzerinde her 3 gebelikten birinin ve düşük riskli kadınlarda bile her 20 gebelikten birinin gestasyonel diyabetten etkilendiği göz önüne alındığında uluslararası kılavuzlara uygun şekilde tüm gebelerde tarama yapılması gerektiğinin altını çizdi.
.jpg&w=384&q=75)
