MEDİMAGAZİN-Bir hasta vakası yaygın görülen bir hastalığın temel belirtilerinin altını çizdiği ya da nadir bir hastalığa dair farkındalık oluşturduğu için tıp camiasında yayımlanır ya da tıp öğrencilerine ders anlatımında sunulur. Olgu sunumları sıklıkla doktorların yanlış teşhisini önlemek ya da hastalar daha iyi bir tedavi seçeneği sunmak için yayımlanır yardımcı olur. Peki ya belirtilerle hastalık arasında oldukça garip bir bağlantı varsa, ne olurdu? Mesela bir adamın nöbet geçirmesini sudoku bulmacası çözmesi tetikliyorsa, ya da bir yılan tarafından ısırıldıktan 50 yıl sonra kadının biri acı hissini alıyorsa?
İşte Medimagazin’in Livescience’nin ünlü dergilerde yayınlanmış makalelerden derlediği bu garip vakalardan bazıları…
- Parazitler ve diğer ürpertici böceklerle ilgili vakalar
Göz sıvısında yüzen solucanlar
Dünya’da 10 milyon insanı etkileyen Loa Loa solucanları, bu yıl özellikle Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde artan vakalarla gündeme geldi. Loa Loa solucanları göze yerleşerek göz sıvısı içerisinde yüzüyor ve başta kaşıntıya, görüş bulanıklıklarına sebep olsa da sonrasında şiddetli ağrılara yol açıyor. Milyonlarca insanın sahip olduğu gözde solucan salgınının Türkiye’den de örnekleri bulunuyor.
Kulak kanallarına yerleşen kurtçuklar
Kulağınız devamlı kaşınıyorsa belki de uyuz böceği olarak da bilinen kaşıntı oluşturan küçük bir kurtçuk kulağınızdaki kanallara yerleşmiş ve yumurtladığı larvalarıyla büyük bir koloni kurmuş olabilir. Tayvanlı 70 yaşında bir adam 2012 yılında, kulağındaki doluluk hissi ve kaşıntı sebebiyle hastaneye başvurduğunda doktorlar oldukça şaşırıyor. Çünkü yaşlı adamın sağ kulağındaki kanallarda çok sayıda kurtçuk ve kurtçuk yumurtası bulunuyor. Bu kurtçuk türü ev tozu akarı olarak da biliniyor.
Organ donöründen bulaşan parazitler
Peki vücudunda parazit bulunan bir donörden organ alırsanız ne olur dersiniz? Aynı donörden organ nakli olan 3 kişi, ameliyattan hemen sonra ciddi beyin problemleri göstermeye başlıyor. Donöre yapılan otopside ölmeden kısa bir süre önce “Ensefalit Kunikulus” denilen bir parazitin vücuduna bulaştığı görülüyor.
2. Beynin sıradışı etkileriyle ilgili vakalar
Sudoku bulmacasının tetiklediği nöbetler
Almanya’da 25 yaşındaki bir adam daha önce kayak yaptığı sırada bir çığın altında kalıyor ve bilincini kaybetmiş bir haldeyken bir paramedik olan arkadaşı tarafından kurtarılarak acil müdahaleyle hayata dönüyor. Ancak kazadan sonra Almanya’daki nöroloji uzmanlarının açıklayamadığı ve JAMA Nöroloji’nin yer verdiği bir durum gerçekleşiyor, genç adam her sudoku çözdüğünde nöbet geçiriyor.
Beyinde diş üreten tümör
Bazı nadir durumlarda beyin tümörü diş bile üretebilir. Dört aylık bir bebek ailesi tarafından kafası diğer yaşıtlarına göre daha hızlı büyüdüğü için doktora gidince beyninde tümör olduğu öğreniliyor ancak tümör incelendiğinde alt çenede bulunan dişlere oldukça benzer bir formda olduğu görülüyor. Uzmanlar dişe benzer formlarda tümörlerin daha önce teratomas olarak bilinen ve oldukça nadir karşılaşılan bir tümör olduğunu söylüyor.
Patolojik cömertlik
İnsanların inme geçirdikten sonra davranışlarında bazı değişiklikler olabildiği biliniyor. Ancak Brezilya’da 49 yaşında bir adam inme geçirdikten sonra oldukça ilginç bir karakter değişikliği yaşıyor. Adamda, başkalarına hatta çok az tanıdığı insanlara bir şeyler verme isteği, doktorları tarafından “patolojik cömertlik” olarak tanımlanan bir davranış bozukluğu gelişiyor. Hasta inmeden sonra sokaktaki çocuklara devamlı olarak gazoz, şeker ve abur cubur alıyor ve hatta büyük bir şirkette yöneticilik yapmasına rağmen ekonomik durumunu idame ettirmede zorluk yaşıyor.
3. Yiyecek ve içeceklerden kaynaklanan vakalar
Acı biberin neredeyse bir adamı öldürdüğü vaka
Acı bibere çok mu düşkünsünüz? O zaman biraz dikkatli olmanızda yarar var. Kaliforniya’da “hayalet biberler” olarak bilinen bir acı biber bir adamı neredeyse canından ediyordu. Yerel bir lokantada hamburger üstünde dünyanın en acı biberi olarak bilinen hayalet biberi yiyen adam büyük bir kupayla altı bardak su içti ve aniden şiddetli bir şekilde öğürmeye ve kusmaya başladı. Acile götürülen adama çekilen Bilgisayarlı Tomografi(BT) taramasında özofagusun yırtıldığı ve sol akciğerin çöktüğü görüldü. Acil operasyona alınan adamın 2,5 santimetrelik özofagus yırtığından yiyeceklerin sızdığı ve sol akciğerini söndürdüğü görüldü. Adamın durumu Boerhaave Sendromu olarak da bilinen spontan özofagus rüptürü olarak adlandırılıyor.
Mantar testinden önce dondurma yemeyin
Meybuz yemek, mantar enfeksiyonu için yapılan testte pozitif çıkmanıza yol açabilir. Mantar testi yapılan bir kadının, tehlikeli bir mantar enfeksiyonu olan aspergillosis için sonuçları pozitif çıktı ve doktorlar tarafından bir süre anti-fungal ilaçlarla tedavi edilmeye çalışıldı. Yapılan BT tarama testinde hastanın vücudunda ve kan örneklerinde mantar bulunamayınca sorun anlaşıldı. Aspergillosis testi galaktomannan denilen bir life de bakıyordu ve aynı katkı maddesi kıvam yoğunlaştırıcısı olarak dondurmalarda kullanılıyordu. Kadının hastaneye gelmeden önce ve diğer bütün gülerde düzenli olarak iki üç adet dondurma yediği ortaya çıktı.
Çiğ etlere dikkat: 6 metrelik bağırsak solucanı
Çin’de çiğ dana eti yemekten hoşlanan bir adama, etteki bir parazit bulaştı ve ince bağırsaklarına yerleşerek 6 metreye kadar büyüdü. İki yıl boyunca adamın ince bağırsağında yaşayan devasa solucan, doktorların teşhis etmesiyle ortaya çıktı, solucanın dana etlerinde bulunan bir tür olduğu söylendi.
Aşerilen garip yiyecekler: Pika hastalığı
Bazı yiyecekleri yemek için şiddetli bir arzu duymak hamilelikte yaygın olabilir ama kabartma tozu aşermediğinize dikkat edin. Bir kadın hamilelik öncesinde ve hamileliği boyunca günlük paketler halinde kabartma tozu tüketince ciddi kas ve kalp problemleri geliştirdi. Sinir ve kas hücrelerinin, özellikle de kalp kasının düzgün işleyişi için elektrolitik hayati önem taşıyan düşük potasyum seviyesi oldukça düşüktü. Ama doktorlar potasyum seviyesinin neden bu kadar düşük olduğunu anlayana kadar oldukça vakit geçti. Pika hastalığı yenilebilir olmayan mısır nişastası, kil, kabartma tozu, kir veya buz gibi maddelere karşı duyulan yeme isteği olarak tanımlanıyor ve hamilelikte oldukça sık karşılaşılıyor.
4. X-ray cihazının çözdüğü gizemli vakalar
Obezite değilsin, karnında devasa bir kist var
İngiltere’de 22 yaşındaki bir kadın karın bölgesinde hissettiği ağrı ve doluluk hissi şikayetiyle doktora başvurunca, doktorlar bu şikayetlerinin obeziteden kaynaklandığını söyledi. Ancak böbrek taşı bulunma ihtimaliyle çekilen ultrasonda kadının “obezitesinin” yumurtalıklarındaki bir kistten kaynaklandığı görüldü. Olay, British Medical Journal’da yer aldı.
Durdurulamayan hıçkırık nöbetlerinin faili bir tümör
Bir ay boyunca, her biri birkaç gün süren hıçkırık nöbetlerine yakalanan Amerikalı bir adam, sağlık problemlerinin gerçek sebebini hastaneye gidince öğrendi. Adamın boynunun arkasında büyük bir tümör bulunuyordu ve tümör diyaframa giden ve solunumu kontrol eden frenik siniri sıkıştırdığı için hıçkırıklara neden oluyordu.
Beyindeki devasa baloncuk
Boston’da oto tamirci olan bir adamın, MR ve BT görüntüleri çekilince doktorlar büyük bir şaşkınlığa uğradı. “Dev anevrizmalar” tabiri genelde 2.5 santimetreden büyük olan ve oldukça nadir görülen anevrizmalar için kullanılıyordu, ancak bu adamın anevrizması 7 santimetre boyutunda bir anevrizmaydı. Bostonlı adam dev anevrizması alındıktan sonra yaşamayı başardı. Vaka, 2015 yılında The New England Journal of Medicine Dergisi’nde yayımlandı.
Kayıp takma dişler nerede?
Hindistan’da bir adamın takma dişi sekiz gündür kayıptı, sırrı X-ray cihazı çözdü. Hindistanlı 55 yaşındaki bir adam uykusunda epileptik nöbet geçirdiği sırada, farkında olmadan takma dişinin bir kısmını yuttu. Takma dişi adamın özofagusunda bulundu. Vaka, British Medical Journal Dergisi’nde yayımlandı.
