Medimagazin logo

Sağlıkta eşitsizlikleri önlemede hekimlerin nasıl bir rolü olabilir?

Kaynak: ttb.org.tr
Sağlıkta eşitsizlikleri önlemede hekimlerin nasıl bir rolü olabilir?
Abone Ol:
Medimagazin google abone ol

Londra Üniversitesi Sağlıkta Hakkaniyet Enstitüsü (Institute of Health Equity University College London) ve Dünya Tabipler Birliği (World Medical Association) tarafından birlikte düzenlenen “Sağlıkta Hakkaniyeti Artırmak ve Sağlığın Sosyal Belirleyicilerini Vurgulamak İçin Ulusal Tabip Birliklerinin ve Hekimlerin Rolü” Sempozyumu 24-25 Mart 2015 tarihlerinde, Londra’da İngiliz Tabipler Birliği binasında gerçekleştirildi.

Toplantıya ABD, Avustralya, Brezilya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İngiltere, İsrail, İsveç, Malta, Myanmar, Portekiz, Slovenya, Türkiye ve Zambiya’dan 140’ın üzerinde temsilci katıldı. Toplantıda Türk Tabipleri Birliği’ni Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala temsil etti.

Toplantının açış konuşmasını İngiliz Tabipler Birliği Konsey Başkanı Dr. Mark Porter yaptı. Porter konuşmasında sağlığın sosyal belirleyicilerinin önemine değindi ve sağlık eşitsizliklerinin azaltılmasında hekimlerin üslenebileceği rolün tartışılmasını çok anlamlı bulduklarını belirtti. Bu rolün aile hekimleri ve hastanede çalışan hekimler açısından farklılıklar içerebileceğine de değinen Dr. Porter, sağlık etki değerlendirmesinin elverişli bir araç olarak kullanılabileceğini de söyledi.

Açılış konuşmasının arkasından sempozyumun iki ana konuşması gerçekleştirildi.

İlk temel konuşmayı Prof. Michael Marmot yaptı. Marmot, Peru’dan örnek vererek, sağlık çalışanlarının güçlü bir rolünün olması halinde, sağlıkta yaşanan eşitsizliklerin azaltılabileceğine ilişkin ellerinde yeterince kanıt olduğunu; ilk yapılması gereken işlerden birinin sağlık insangücü yetiştirilmesi sırasında eğitim programına sağlığın sosyal belirleyicilerinin eklenmesi olduğunu da söyledi. Mental hastalık yükünün bütün dünyada giderek arttığına değinen Marmot, bunun sağlık sistemleri tarafından göz ardı edildiğini; ancak insanların bu nedenle yaşamının olumsuz etkilendiğini söyledi. Mısır’dan örnek vererek, sosyoekonomik düzeyin sağlığın sosyal belirleyicileri üzerine etkilerini gösteren Marmot, Latin Amerika’da kola tüketimi arışı ile diabet artışı arasındaki korelasyona da dikkat çekti.

İkinci temel konuşmayı WMA Başkanı Dr. Xavier Deau yaptı. Dr. Deau sağlığın sosyal belirleyicileri ve sağlıkta yaşanan eşitsizlikler ile ilgilenmemenin etik bir sorun olduğunu saptayarak konuşmasına başladı. Bu nedenle WMA’nın konuyu etik bildirgeler içerisine alarak ulusal tabip birliklerinin tümünün konuyla ilgilenmesi için bir zemin hazırlamaya çalıştıklarından söz etti ve WMA’nın sağlığın sosyal belirleyicileri ile ilgili bildirgesini 2011’de yayınladıklarını söyledi.

‘Temel sorun kapitalizm’

Ülke deneyimlerinin aktarıldığı toplantıda, her iki günün sonunda da grup çalışmaları yapıldı. Prof. Dr. Kayıhan Pala, grup çalışması sırasında sağlıkta eşitsizliklerle başetmekle ilgili temel sorunun küresel kapitalizm olduğunu ve mücadelenin buna karşı yürütülmesi gerektiği tespitini paylaştı. Pala, Hükümetin kapılarının TTB’ye kapalı olması yüzünden, TTB’nin öneri götürmekte zorlandığını belirtti. (Pala’nın aktardıklarına göre, İngiltere’de bunun tam tersi bir algı var. Hükümet’e kapılarını kapatan British Medical Association (BMA) “No More Games” adıyla bir kampanya yürütüyor.) Pala’nın grup çalışması sırasındaki tespitleri, grup sözcüsü tarafından “temel sorun” olarak salonla paylaşıldı.

‘WMA’nın eşitsizlikler konusuna eğilmesi umut verici’

Sağlıkta hakkaniyeti vurgulamaya yönelik olarak ülke deneyimlerini paylaşmak ve Dünya Tabipler Birliği ile ulusal tabip birlikleri için sağlıkta hakkaniyet konusunda pratik eylemlere ilişkin öneriler geliştirmek amacıyla düzenlenen toplantı ile ilgili olarak, Prof. Dr. Kayıhan Pala’nın aktardığı tespitler özetle şöyle:

-          Ülkeler / ülke deneyimleri arasında büyük farklılıklar var.

-          Eşitsizliklere yol açan asıl nedenler tartışılmıyor. Sistem eleştirisi yok denecek kadar az.

-          İş yükü, yoğunluk vb. gibi gerekçelerle hekimlerin ilgisinin bu konuya çekilmesinde zorluklar yaşanıyor.

-          Sağlıkta yaşanan eşitsizliklerin azaltılmasına yönelik olarak hekimlerin ve tabip birliklerinin elinde sınırlı örnekler dışında henüz yaygın olarak kullanılabilecek araçlar yok. Ancak WMA’nın önümüzdeki dönemde bu alana eğilecek olması umut verici.

sağlıkta
eşitsizlikleri
önlemede
hekimlerin
nasıl
bir
rolü
olabilir?
Yorum (2)
t.s
Sağlıkta eşitsizlikleri önlemede, nasıl olur da hekimlerin bir rolü olabilir? Onlar zaten işçi statüsüne indirgenmiş, kölemsi canlılar...
0
Cevapla
Mücahit Altuntaş
Eşitsizlik sorunu ve sağlık sorunu ilişkisi sağlıkta dayatılan ticarileşme ve tekelleşme ile gün geçtikçe daha anlaşılır hale gelmektedir. Dünyanın ve dünyaya ayak uydurmaya çalışan Türkiyenin eşitsizikler anlamında yakıcı olan sorunu UCUZ İŞ GÜCÜ ! Ülkemizde sağlikta siyasallaşma hep vardı.Sağlık sistemi ve sağlık çalışanı bu siyasallaşmayla başa çıkamadı.En zından 1980 sonrası böyle. Siyasallaşma siyasal dominantlığın aşırı olmasından dolayı SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM adıyla dünyada bir değer olarak küreselleşme dayatmasıyla(arka plan ucuz iş gücü gerçeği ve yaygın pazar olma etkisi domintlığı var)SAĞLIK TURİZMİ , CEOLARA terk edilen işetmecilik ve kazanç getiri sorunu var. Kazanç ve getiride en önemli konu ucuz iş gücü.Siyasa dominant etki ve oların figürleri aslında bunu dayatıyor.Ucuz iş gücü olacan yatırım ve kazanç zor.Ülkemizinde sağlık alanında birikimi (hızla azalmakla birlikte),bir kalitesi var. Özet ;Siyasallaşma-->(önce döner sermaye ile kafa ve analyışların idelojik fetihi )---> Özelleşme---> kaçınılmaz son ucuz iş gücü Peki ülkemiz ucuz ve nitelik anlamında iş gücü anlamında nasıl bir tablo sergiliyor ? Cavap ; Dünyadaiş kazalarında şamaz biçimde kitlesel ölümler ve bu ölümlerde sürekli ilk üç sırayı istikrarlı koruma kültürü Sağlıkta hızla özelleşiyor ve ucuz iş gücüne dönüşüüyor ! Sağlık çalışanı ve hekimlerin HİÇ BİR AYRIMCILIĞA DÜŞMEDEN ! yapacağı bir çatı altında (her türlü eleştiriye ve sorunlarımıza rağmen adı TTB dir ! ) bir araya gelemk ve NİTELİKLİ ZAMANDA , NİTELİKLİ ORTAMDA , NİTELİKLİ İŞ sorunu himal etmemek ! Bu nitelik sorunu , yaygınlık sorunu Dünyada gelir dağılımı ve hertürlü eşitsizliği karşılama anlamında önemli görünüyor. TTB bu değerlerin hep arkasında oldu. Peki ya hekimler ? Sağlıkta nitelik ve yaygılık , ulaşılabilirlik soruna nasıl bakıyor ? Hekimler sağlıkta siyasallaşma ve daha bodozlama sürdürülen tekelleşme döngüsünde dayatılan ucuz iş gücüyle başa çıkmaya çalışıyor.Peki nasıl ? Günü kurtatarak. Stratejileri yok ! Strateji ne olabilir ? Strateji dayatılan ucuz ve niteliksiz iş yüküne karşı nitelik ve dayanışma sergilemektir.Yani "niteikli zamanda niteliki ortamda niteikli iş" anlayışını her boyutta ve birlikte sahiplenmek , arkasında durmak. Peki hekimler , sağlık çalışanı çalışma ortamında , sosyal ortamda , külütrel ortamda , emeklilik haklarında kayıplara rağmen bu güne kadar dayanışma sergiledi mi? Hayır ! Çeşitli gerekçelerle sergleyemediler ! Ortak olan tek nokta nitelik sorunudur.Ucuz ve niteliksiz iş gücü yoksa sağlık çalışanlarını inanılmaz ucuz ve niteliksiz iş ortamına sürükleyecek. Sağlıkta , sağlk harçamalarında %800-900 artan harcamlara rağmen sağlık çalışanlarının haklarındaki gerileme NİYETİ GÖSTERMEKTEDİR. Niyet Düyada ortak olan eşitsizliklere sağlık çalışanlarını da ortak etmek.Sağlıkta çeşitli gerekçelerle "herkesin eşit hizmet alama hakkı" , "niteikli hizmet nitelikli ve tanımlanmış süre ve çalışma şartları ile bütünleştirilebilirse bu ucuz ve niteliksiz iş anlayışına karşı bir savunma alanı olabilir. Hepsi bilinç geliştirme , sağlık kültür ,sağlık ekonomi ilişkilerine ortak strateji geliştirmeyle ilişkilidir. Sağlık çalışanı ve hekimeler ucuz iş gücü yaratma politikalarını ve ticarileşme , tekelleşme sorunundaki ALİ CENGİZ OYUNLARINI iyi anlamalılar. Turnusolu ne olursa olsun sağlıkta "nitelikli zamanda , nitelikli ortamda , nitelikli iş "sorununu sonuna kadar tavizsiz savunmaktan geçiyor. Evet Medimagazinin bu güzel sorusunu "Sağlıkta eşitsizlikleri önlemede hekimlerin nasıl bir rolü olabilir?" sorunu böyle algılıyorum. Bir ülkede eğer sağlık harcamları on yılda sekiz kat artmasına rağmen sağlıkta halen şiddet sorunu karşılayamıyorsanız ve halen başınıza dert olabiliyorsa sağlıkta yada onun arka planı her alanda EŞİTİSİLİK SORUNUNU karşılayamamışsınız demektir.Bu kadar basit. Bu sonuçlar , artık saf olmaylaım siyasal beceriksizten çok , ticarileşme , tekelleşme , ( ucuz iş gücüne ve sağlıkta eşitsizliklerin artması anlamına gelecek ) ALİ CENGİZ OYUNUNA dayanmakatadır. Son sözlerimi yazıda geçen tesbitlerle bitiriyorum ;Prof. Dr. Kayıhan Pala’nın aktardığı tespitler özetle şöyle: - Ülkeler / ülke deneyimleri arasında büyük farklılıklar var. - Eşitsizliklere yol açan asıl nedenler tartışılmıyor. Sistem eleştirisi yok denecek kadar az. - İş yükü, yoğunluk vb. gibi gerekçelerle hekimlerin ilgisinin bu konuya çekilmesinde zorluklar yaşanıyor. - Sağlıkta yaşanan eşitsizliklerin azaltılmasına yönelik olarak hekimlerin ve tabip birliklerinin elinde sınırlı örnekler dışında henüz yaygın olarak kullanılabilecek araçlar yok Evet tesbitler güzel.Sağlıkta bu kadar ard arda yapılan yanlışları , çalışma ortmaında usul nitelik, blimsel değerlerlerlerle birlikte birlikte karşılayabilirsek sonuç elde edebiliriz. Örgütlü olmayı becerememiş kültür ve toplum için çetin bir sorundur.Türkiyedeki çaresiz kaldığımız iş kazalarında da temel dayatma eşitsilik ve niteliksiz-ucuz iş gücü dayatmasıdır. Avrupadan yasa( iş sağlığı ve güvenliği yasası) ithal etmek ile olmadığını Soma faciasıyla anladık.Bir bürokrat yada siyasinin istifa etmemesi pervasızlığını ve (bütün ağlama ve ah vah etmeleri bırakırsak )soruna yaklaşmadaki acımasızlığı , katılığı göstermektedir. Sağlıkta çok tehlikeli ve ağır iş gurubundadır. Sağlık çalışma ortamındaki muayne süresi ve performansla dayatılan iş yükü de aynı ve tıpkı diğer iş alanlarında olduğu gibi sağlık çalışma alanında da "nitelik" sorunlarını dışa vurmaktadır Dr.Mücahit Altuntaş İç hastalıkları uzmanı 31/03/2015
0
Cevapla
Yorum Yaz
0/300

Bu haberler de ilginizi çekebilir