Dernekler-Hekimler-İlaç Firmaları

Hastalık, hekim, ilaç, yaşamın belkemiği. Hekim önce insan olması ve ettiği yemin gereği hastasına bakar. Parasını alır. Geçimini de sağlamış olur. Hekimlik biyolojik zorluğu kadar ekonomik olarakta masraflı bir meslektir. Bilgiler çok sıklıkla yenilenir veya ilave bilgiler oluşur bunlara ulaşmak gerekir. Bunlara veya büyüyen sektöre erişmenin bir maliyeti vardır. Hekim bu masrafların bir kısmını haklı-haksız veya etik veya değil karşılama girişiminde bulunur.

    Bu aşamada devreye İlaç firmaları ve asıl amacı bilgiyi yenilemek, mesleğin tüm fertlerine iletmek, yeni hedefler belirlemek, mesleğin en yeni bilgilerini birlikte tartışmak olan dernekler devreye girer. Günümüzde vazgeçilmez üçgen olan; hekim, ilaç firması ve derneklere bir de organizasyon şirketleri eklendi. Saç ayağı 3’ten 4’e çıktı. Burada bir rant mı var yoksa hekimin işi mi kolaylaşsın tartışması devreye girdi. Çember genişledi. Üç noktadan bir düzlem geçerken 4 noktadan bir düzlem geçmemeye başladı. Bilimsel yarış için kurulan kurumlar başka alanlarda da yarışmaya başladılar. Ekonomik çıkarlar devreye girdiği yetmezmiş gibi. Bu saç ayağında görev alma yarışı başladı. Rakiplerini elimine etme yarışına dönüştürüldü. Her türlü kokular çıkmaya başladı.

    Dernekler belirli yasa ile (5072) kurulmuş tüzel kurumlardır. Belirli nizam içinde kurulur, idare edilir ve hizmet verirler. Kendi kendilerini denetlerler. Sıkıntı hemen burada başlıyor. Denetimi kendi elemanına ve amatör birine yaptırmak! Bu boşluk bir rant kuyusu oluşturdu. Aynı amaca yönelik dernek adetlerinin artmasına neden oldu. Aynı hedefte  birkaç rakip dernek. Siyasi parti gibi. Siyasi partilerin Devlet yardımı gibi bunlarda ilaç firmalarını ele geçirme yarışına başladılar. Bu ilaç firmalarının da tavırlarını etkiledi. Doğrusu yaka silktirtmeye başlattı. Değişik açılardan ticarileşen dernekler bilimden ziyade turizm şirketi gibi davranmaya başladılar. Üç dört gün süren kongre süresinde işlenen konuların ancak 1/10’u bilimsel değerde. Diğerleri 20 yıllık tekrarlar. Tatil yapma rantı hekimleri birbirine düşürdü. Ben gideceğim. Ben de gideceğim. Kıdemde daha küçük olanlar beni de götürür müsün yakarıları. Gruplaşmalar. Menfaat ilişkileri. Bilimsellik bir kenara atıldı.

    Dernekleri, rant sağlayan veya hükmetme ve yükselme  kompleksi olanlar ele geçirdiler. Yönetim seçimleri bir komedi tiyatrosuna döndü. Katiyyen ilk seçimde salt çoğunluğun yarısı olmaz. Ele geçirmek isteyenler olmasını da istemezler. Göstermelik seçimler yapılıyor. Genel Kurmayın Üst düzey seçimleri gibi kimlerin ileride nerelere getirileceği programlanıyor. Aile şirketi gibi seçim komedileri. Bilim yerine birbirlerine üstünlük sağlama yarışına dönüştürdüler. Lafımız hedefi bilim olan derneklere değildir. Bunun dışında olan hepsinedir.

    Maalesef her şeyi kendimiz bozuyoruz. Sonra birileri düzeltmeye kalktığında konuşuyoruz. Bu şekli ile derneklere ve hiç olmazsa denetimlerine yeni bir çeki düzen getirilmelidir ve çalıştıkları alana faydalı olmaları sağlanmalıdır. Bu şekilde organize olmalıdırlar. Akademik boyut ile idari boyut ayrıştırılmalıdır.

Prof Dr Nail Yılmaz

İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi