Dünyada ve ülkemizde çok önemli bir konu olan hasta ve sağlık çalışanı güvenliğinin önemine dikkat çekmek ve ulusal sağlık standartlarını daha iyi bir noktaya taşımak amacıyla oluşturulan Hasta ve Sağlık Çalışanı Güvenliği Platformu, 21 Aralık 2015 Pazartesi günü Başkent Üniversitesi İhsan Doğramacı Konferans Salonu’nda bir araya geldi. Platform, Haziran 2015’te de sağlık çalışanı sağlığı ve güvenliğine ilişkin ulusal rehber çalışmalarına katkı sağlamak hedefiyle ilgili dernek, kamu kuruluşları ve Dünya Sağlık Örgütü temsilcilerinin de katıldığı “Enjeksiyon Güvenliği Çalıştayı” düzenlemişti.
Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği, Türkiye Acil Tıp Derneği, Türk Hastane İnfeksiyonları ve Kontrolü Derneği, Acil Hemşireleri Derneği işbirliğinde gerçekleşen organizasyonda hasta ve sağlık çalışanı güvenliğinin sağlıkla ilgili tarafının yanında sosyal ve ekonomik etkilerine de dikkat çekildi. Buluştaya, 29 dernek ile yaklaşık 140 akademisyen, hemşire ve sağlık profesyoneli katıldı.
Buluştayın açılış konuşmalarını platformun yöneticisi Türk İç Hastalıkları Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Serhat Ünal ve Başkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Haberal yaptı. Prof. Dr. Serhat Ünal konuşmasında “Türkiye’de sağlık çalışanı ve hasta güvenliği ile ilgili yasal bir boşluk var. Hem hasta hem sağlık çalışanı güvenliği ile ilgili tek tek çalışan kurumlar olsa da bir bütünlük bulunmuyor. Bu alandaki çalışmaları kuvvetlendirmek adına Platform olarak harekete geçtik” diye belirtti.
Başkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Haberal, sağlıkta kalitenin, hasta ve sağlık çalışanı güvenliğinin özünü oluşturduğuna dikkat çekerken ev sahipliği yapılan Platform buluştayına birçok kurum ve dernek temsilcisinin katılmasının konuya verilen önemi işaret ettiğini söyledi.
Başkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özlem Kurt Azap, sağlık çalışanı güvenliğine değindiği konuşmasında İbn-i Sina Hastanesi’nde 988 sağlık çalışanı ile yapılan araştırma[1] sonucunu paylaşarak sağlık çalışanlarının %64’ünün en az bir kere yaralanmış, %24’ünün koruyucu malzeme kullanmamış, %67’sinin tıbbi yardım almamış olduğunu belirtti. Prof. Dr. Azap, sağlık çalışanı güvenliği ihlalinin sonucunda mortalite ve morbidite, yatış süresinde uzama ve hukuksal sorunlarla karşılaşıldığı belirtildi.
Hastane İnfeksiyonları ve Kontrolü Derneği Başkanı Prof. Dr. Erdal Akalın, 4 kanıta dayalı çalışmanın derlenerek hazırlandığı bir raporda[2] belirtilen hasta güvenliği kapsamında ABD’de önlenebilir hatalardan kaynaklı yılda 400.000 kişinin hayatını kaybettiği verisinin konunun ciddiyetini gözler önüne serdiğini; fakat maalesef Türkiye’de hasta güvenliği ile ilgili bu anlamda çok az ve dar kapsamlı çalışmalar olduğunu belirtti.
Soru-cevap kısmında söz alan Türk Klinik Biyokimya Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Özkan Alataş; tıbbi laboratuvarlarda hasta güvenliği çerçevesinde gereksiz test istemleri ve sık test tekrarlarının hastalarda özellikle çocuklarda önemli kan kayıplarına neden olduğunun literatürde bildirildiğini, sağlık çalışanı güvenliği tarafında ise laboratuvar çalışanlarının laboratuvara gelen enfekte materyaller ile ilgili uyarılmamasının kesici-delici yaralanmalar yolu ile enfeksiyon riski oluşturduğunu, laboratuvar çalışanlarında enfeksiyon taşıyıcılığının bilinenden daha fazla olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Alataş ayrıca Türk Klinik Biyokimya Derneği olarak Platform’a destek vermeye hazır olduklarını belirtti.
Çalıştay oturumları sonunda yapılan sunumlarda Platform’un ana amaçlarından birinin hasta ve sağlık çalışanı güvenliği alanlarına hizmet edecek rehberlerin oluşturulması, mevzuat çalışmalarının desteklenmesi ve bu rehberlerin eğitimlerle yaygınlanştırılması olduğu belirtildi. Hacettepe Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Meslek Hastalıkları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ali Naci Yıldız, Platform çatısı altında Haziran ayında gerçekleştirilen Enjeksiyon Güvenliği Çalıştayı raporundan bahsederek, Platform’un yol haritasında bu raporu Sağlık Bakanlığı ile görüşerek ileriye yönelik düzenlemelere ve iyileştirmelere destek olabileceğini kaydetti.
Hasta ve Sağlık Çalışanı Güvenliği Platformu Hakkında
Hasta ve Sağlık Çalışanı Güvenliği Platformu, konu ile ilgili çalışan tüm profesyoneller, kurum ve kuruluşları tarafsız bir ortamda tek çatı altında toplayarak hasta ve sağlık çalışanı güvenliği konusunda iş birliği yaratma ve bu iş birliği sonucunda ulusal standartlar belirleme amacıyla kurulmuş bir platformdur.
