Devlet hastanelerinin içine düştüğü mali kriz büyüyor. Sosyal güvenlik kuruluşlarından paralarını alamayan hastanelerde hizmetler durma noktasına gelirken, hastane yönetimleri elektrik, su, telefon, temizlik ve yemek gibi temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta güçlük çekmeye başladı.
Personele aylardır döner sermaye payları dağıtılamıyor. Borç batağına saplanan hastaneler, teşhis ve tedavide kullanılan tıbbi cihazların parasını da ödeyemiyor. Aylardır sattıkları ürünün parasını alamayan tıbbi cihaz firmaları, devlet hastanelerine mal vermeyi kesti. Hatta bazı firmalar, borçlu hastaneler hakkında icra takibi başlattı. Sektör temsilcileri, ödemelerin daha da geciktirilmesi halinde büyük çaplı icralar yaşayacaklarını belirtiyor.
Tüm Medikal Dernekler Federasyonu (TÜMDEF) Genel Başkanı Mehmet Ali Özkan, “Parasını alamadığımız için yeni malzeme getiremiyoruz. Depolarımızda mal kalmadı.” dedi. Sağlık Bakanlığı’na bağlı devlet hastanelerinin SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’ndan yaklaşık 3,2 milyar YTL alacağı bulunuyor. Maliye Bakanlığı’ndan yeterli ödenek çıkmadığı için hastaneler aylardır paralarını alamıyor. Mali krize giren hastaneler, temizlik, güvenlik, yemek gibi hizmetlerin parasını karşılamakta zorlanıyor. Hatta geçen ay Yalova Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Ertan Sarıbaş, kaloriferi yakacak ve yemek çıkaracak para bulamadıklarını belirterek, istifa etmişti.
Malzemeler tükenmek üzere
Devlet hastaneleri, mali sorunların aylardır çözülememesi nedeniyle tıbbi malzeme ve araç gereç bulamama tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Şimdiye kadar sattıkları malzemelerin parasını alamayan medikal firmaları, hastanelere mal vermeyi kesti. Özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde bazı firmalar, hastaneleri icraya vermeye başladı. Tıbbi malzeme ve medikal firmalarının öz sermayelerini bile yitirmeye başladıklarını aktaran TÜMDEF Başkanı Özkan, aylardır para alamadıkları için sattıkları malzemelerin yerine yenisini koyamadıklarını vurguladı. Özkan, “Ödemelerin biraz daha gecikmesi halinde hastanelerde tıbbi malzeme sıkıntısı baş gösterecek.” bilgisini verdi. 6 ay öncesine kadar ödemelerin belli bir düzen içinde yapıldığını hatırlatan Özkan, “Ancak bugün ödemeler tamamen durma noktasına geldi. Bunun nedeni, 2006 bütçesi görüşülürken sosyal güvenlik kuruluşlarının devlet hastanelerine olan borçlarının silinmesidir. Bunun hatalı bir uygulama olduğunu Maliye Bakanı ve Başbakan bile kabul etti, ama düzeltilmesi için bir çalışma yapılmadı.” dedi.
TÜMDEF’ten alınan bilgiye göre tıbbi malzeme ve medikal ürün sektörünün yıllık cirosu 2,5 milyar dolar civarında. Piyasada bulunan 10 bin kalemi aşkın tıbbi ürünün yüzde 90’ı yurtdışından getiriliyor. Yaklaşık 7 bin firmanın faaliyet gösterdiği sektörde 200 bin kişi istihdam ediliyor. Öte yandan Sağlık Endüstrisi İşverenler Sendikası Başkanı Metin Demir, Maliye Bakanlığı’nın şubat ayı içinde hastanelere 750 milyon YTL’lik bir ödeme çıkarmayı planladığını açıkladı.
Necip Çakır
Zaman