Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), tüm dünyada ölüm nedenleri arasında üçüncü sırada yer alıyor. KOAH prevalansı, 40 yaş ve üzeri erişkin popülasyonda %15-20 arasında değişiyor ve erkeklerde kadınlardan daha sık görülüyor.(1)
Dünya çapında 328 milyon kişinin KOAH hastası olduğu tahmin ediliyor ve 15 yıl içinde, KOAH'ın en önde gelen ölüm nedeni olması bekleniyor. KOAH, düşük ve orta gelirli ülkelerde âdeta sessiz bir katil gibi, çünkü KOAH ilişkili ölümlerin %90'ından fazlası bu ülkelerde meydana geliyor. Öte yandan, KOAH’ın tanınması, teşhisi ve tedavisi yetersiz. Bu da milyonlarca insanın bu önlenebilir ve tedavi edilebilir durumdan muzdarip olmasına yol açıyor.(2)
Çalışmalar, KOAH'ın dünya çapında yaklaşık %70 oranında yetersiz teşhis edildiğini gösteriyor. Bunun başlıca nedenleri ise hastanın semptomlarını bir doktora bildirmemesi, doktorun hastanın semptomlarına yeterli önemi vermemesi veya doktorun mevcut semptomları KOAH’tan başka bir hastalığa atfetmesi ve spirometrinin yetersiz kullanımı.(3)
Oysa GOLD (the Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease), “Nefes darlığı, kronik öksürük veya balgam ve risk faktörlerine maruz kalma öyküsü olan her hastada KOAH akla gelmeli.” diyor.(4)
KOAH'ın küresel ekonomik yükü hesaplanırken dikkate alınması gereken iki önemli husus, yetersiz teşhis ve komorbiditeler. Ama KOAH'ın ekonomik yükünü ele alan araştırmaların tümü, teşhis edilmiş KOAH'a dayanıyor ve buz dağının görünmeyen kısmı dikkatlerden kaçıyor. Keza, KOAH'ın önemli sayıda komorbid durumla ilişkili olduğu biliniyor ve maliyet hesaplanırken bu komorbiditelerin yükünün de dikkate alınması gerekiyor.(2)
KOAH için en bilinen risk faktörü, sigara. Öte yandan hava kirliliği, solunum yolu enfeksiyonları, kötü beslenme, kronik astım, düşük sosyoekonomik durum ve genetik faktörler gibi diğer etkenlerin de hastalık gelişiminde önemli olduğunu gösteren kanıtlar giderek artıyor.(1)
Hava kirliliğinin akciğer olgunlaşması ve gelişimi üzerinde önemli etkileri olduğuna dair kanıtlar mevcut. Yüksek seviyelerde nitrojen dioksit (NO2) ve <2,5 µm çapta partiküler madde (PM2,5) soluyan çocukların akciğer fonksiyonlarında azalma olma olasılığının (FEV1<%80) yaklaşık beş kat fazla olduğu bildiriliyor. Kesitsel analizler de ortamdaki partiküler madde seviyeleri (PM2,5/10) ile KOAH prevalansı arasında bir ilişki olduğunu gösteriyor.(5)
KOAH farkındalığını artırmak ve doğanın sunduğu yaşamsal kaynakların dengeli kullanımına dikkat çekmek adına, ÇEKÜL Vakfı 7 Ağaç Ormanlarında 700 fidanlık “DEVA Solunum Korusu” oluşturuldu. 18 Kasım Dünya KOAH Günü kapsamında fidanlar toprakla buluşacak ve “Nefes alınabilir bir Dünya için” İstanbul Silivri’deki Çayırdere bölgesinde yeşerecek.
1) Terzikhan N, Verhamme KMC, Hofman A, Stricker BH, Brusselle GG, Lahousse L. Prevalence and incidence of COPD in smokers and non-smokers: the Rotterdam Study. Eur J Epidemiol. 2016;31(8):785-92. PMID: 26946425
2) Quaderi SA, Hurst JR. The unmet global burden of COPD. Glob Health Epidemiol Genom. 2018;3:e4. PMID: 29868229
3) Diab N, Gershon AS, Sin DD, Tan WC, Bourbeau J, Boulet LP, et al. Underdiagnosis and overdiagnosis of chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2018;198(9):1130-9. PMID: 29979608
4) Kaplan A, Thomas M. Screening for COPD: the gap between logic and evidence. Eur Respir Rev. 2017;26(143):160113. PMID: 28298389
5) https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2019/12/GOLD-2020-FINAL-ver1.2-03Dec19_WMV.pdf
.jpg&w=384&q=75)
