Prof.Dr. Derya Uludüz
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji AD Öğretim Üyesi
Milenyum çağı ile hızlı kozmopolit dünyada endüstriyel fabrikasyon beslenme, büyük şehir trafiği, kapalı yüksek güvenlikli ortamlarda tüm gün masa başı işlerde çalışma, gece televizyon karşısında uykuya dalabilme, hafta sonu kapalı alışveriş merkezlerinden ibaret yaşam, çevreden alınan toksinler sonrasında sağlık problemleri çok artmış durumda.
Teknoloji bize tetkik ve tedaviler konusunda geniş perspektifler sunmakla birlikte gün geçtikçe kronik hastalıkların sıklığı artış göstermektedir.
Son yıllarda ortalama yaşam süresi uzadı. Yeni hayat bize bir takım sıkıntıları ile birlikte daha kolay sağlık hizmetine ulaşımı sağladı, antibiyotiklerle enfeksiyonlar ve salgınlar önlendi, bebek ölümleri azaldı ve ömrümüz uzadı. Ama aslında uzayan ömrümüzün sorunlarla iç içe olduğumuz, sağlıksız hastalıklı yılları. Asıl mesele bizler uzayan ömrümüzü daha sağlıklı ve kendimizle barışık nasıl geçirebiliriz.
Tıp eğitiminin ilk 3 yılında biyokimya, fizyoloji, genetik, mikrobiyoloji, patoloji eğitimi alıyoruz. 4. sınıfa geçişle birlikte disfonksiyonlara yöneliyoruz ve organları birbirinden ayıran coğrafi bakış açısı ile uzmanlaşmanın ilk adımını atıyoruz. Ama uzmanlaşırken insan vücudunun bir bütün entegre sistemden oluştuğunu organlar topluluğu olmadığını unutmamamız çok önemli. Modern tıbbın en önemli sıkıntılarından biri özellikle hastalıklarla ilgilenmesi, sağlıklı olma hali ve sağlığı güçlendirmeye ilginin daha geri planda olmasıdır.
Artık hekimler olarak şunu kabul etmemiz gerekiyor. Hastalıkları bir kenara bırakmalıyız karşımızda bir hasta var. Kronik hastalıkların önlenmesi erken saptanması ve tedavisinde kişiye özgü vücut denge bozukluğuna biyolojik, genetik, fizyolojik, hormonal yaklaşarak yine kişiye özgü altta yatan nedenleri bularak hastalık hangi sistemden (organdan değil) kaynaklandı ise o sistemi iyileştirmek gerekiyor. Sağlık yönetilebilir bir şey.
Bütüncül sorgulayıcı tıbbı aslında bir hastaya özel dedektiflik gibi düşünebilirsiniz. O kişiye ait biyolojik disfonksiyonları bulursunuz. Bütüncül sorgulayıcı tıp bir alternatif tıp değildir, bir beslenme düzeni değildir, tıp fakültelerinde okunan eğitimden farklı bir şey değildir ama tüm eğitim süresince öğrendiklerimizi bir araya getirmek ve çok yönlü geniş perspektifle bakma yöntemidir. Bildiğimiz temel tıp bilgisini özümseyerek kliniğe hasta ile birlikte uygulamaktır.
Hastanın yakınmalarının biyokimyasal patolojik nedenini ortaya koymadan onu geri çevirip hastayı iyileştiremeyiz. Bütüncül sorgulayıcı tıp biyokimya ve moleküler biyoloji ile birlikte kişinin fizyolojisini inceler ve sorun teşkil eden basamakları ortaya koyarak ana nedeni tedavi eder. Bunu yapabilmek için hastayı ayrıntılı ve geniş perspektifle değerlendirmek en önemli basamaktır.
Vücudumuzda biyokimyadan fizyolojiden öğrendiğimiz 9 farklı biyolojik dengesizliği kontrol etmek gereklidir. Artık şu bir gerçek ki siz tüm vücudun denge sistemini düzelttiğinizde ve takipte tuttuğunuzda birçok hastalık da ortadan kalkıyor. Günümüzde kişilere özgü sağlık matriks haritası çıkarmak mümkün. Sağlık matriks haritasında kişinin maruz kaldığı genetik ve çevresel riskleri ortaya koyarak hastalıklara neden olabilecek risk analizlerini yapmak mümkün. Mediatörler denen günlük yaşam döngüsünde karşılaştıklarımızı sorguluyor iş stresi, çalıştığımız ortam, uyku, sigara, aile ilişkileri, stres vs. ardından da vücutta bu dengesizliği tetikleyecek ağır bir stres olayı, travma cerrahi enfeksiyon öyküsünü sorguluyor. Sonra tüm hastanın hikayesini matriks dediğimiz tabloya çiziyoruz.
Matrikste tüm sağlığımız vücut dengemiz için aslında dikkat etmemiz gereken sadece 9 nokta var. Biz bu 9 noktayı düzelttiğimizde sağlıklı ve mutlu bir hayata kavuşmuş olacağız. Uyku, egzersiz, beslenme, stres yönetimi ve sosyal ilişkiler, enerji kontrolü, sindirim emilim ve mikrobiyata, detoks yani toksin atılımı, hormonlarımız ve bağışıklık sistemimiz değerlendirdiğimiz ana biyolojik dengesizliklerdir. Aslında yaşamımızda çok basit değişiklikler yaparak sağlıklı bir hale dönebiliriz. Matriksimizin merkezinde ise hastanın hekimine inanması ve hekim hasta ilişkisinin sağlam kurulması yatıyor.
-Devam edecek-
