Nefes darlığı veya solunum güçlüğü olmadan, ateş (380C), kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı, baş ağrısı, kas ağrısı, kırıklık bulguları veya
Özellikle çocuklarda dehidratasyon bulguları olmadan, ortaya çıkan ishal ve/veya kusma gibi gastrointestinal hastalık tablosu
Bu hastaların genel durumu iyi olup, hipotansiyon veya mental konfüzyon görülmez.
2. Ağır/komplike hastalık: Aşağıdaki belirti ve bulgulardan en az birini gösteren influenzalı hastalarda ağır/komplike hastalık düşünülmelidir:
Ağır solunum sıkıntısı:
Erişkin hastalarda ciddi nefes darlığı, örneğin; bir nefeste cümleleri tamamlayamama, yardımcı solunum kaslarını kullanma, supraklaviküler çekilme, trakeal çekilme veya boğulma hissi,
Çocuk hastalarda göğüste çekilmeler (interkostal, subkostal veya suprasternal) veya çocuk sakin haldeyken gürültülü solunum olması,
Solunum sayısında artış:
Erişkin hastalarda solunum sayısının 30/dakika'nın üzerinde olması,
Çocuk hastalarda solunum sayısının yaşa göre takipne sınırının üzerinde olması .
Normal solunum veya oksijen verilirken puls oksimetri ile oksijen satürasyonunun %" altında olması
Siyanozun yokluğu ciddi hastalık olmadığını göstermez.
Solunum yorgunluğu:
Erişkin hastalarda; yeni gelişen anormal solunum paterni, örneğin; hızlı veya yavaş solunum veya nefes alma aralarının uzaması,
Çocuk hastalarda 20 saniye'yi geçen apne süresi.
Ciddi klinik dehidratasyon veya klinik şok bulguları:
Erişkin hastalarda;
Sistolik kan basıncı < 90 mmHg ve/veya diyastolik kan basıncı < 60 mmHg, veya hipertansif hastalar için antihipertansif ilaçsız dönemdeki kan basıncı değerlerinden 40 mmHg veya daha fazla düşme,
Azalmış deri turgoru.
Çocuk hastalarda;
Kan basıncının yaşa ve cinsiyete göre normal sınırların altında olması,
Azalmış deri turgoru, göz küreleri veya fontanellerde çökme.
Bilinç değişikliği:
Erişkin hastalarda yeni gelişen konfüzyon, belirgin ajitasyon veya konvülziyonlar,
Çocuk hastalarda belirgin ajitasyon veya irritasyon, konvülziyon veya güçsüzlük.
Hekimin dikkatini çeken diğer durumlar:
Örneğin; hızlı ilerleyen veya normalden uzun süren hastalık tablosunun olması ağır hastalık belirtisidir.
Hastalığın klinik seyrini etkileyen önemli faktörlerden birisi de kişinin ağır hastalık için risk gruplarından birinde bulunup bulunmamasıdır. Her olası pandemik (H1N1) 2009 gribi vakasında sorgulanması gereken risk faktörleri şunlardır:
Gebeler ile doğum veya düşük yapmış ilk 15 gündeki kadınlar,
2 yaşından küçük bebekler,
Kronik akciğer hastaları (aktif akciğer tüberkülozu dâhil),
Kardiyovasküler hastalar (hipertansiyon hariç),
Kronik renal, hepatik, hematolojik ve metabolik hastalar,
Nöromusküler hastalığı olanlar,
İmmün süpresyonu olan hastalar (HIV, malignite, steroid kullanımı vb.)
Morbid obezler (vücut kitle indeksi > 40),
19 yaşından küçük olup, sürekli aspirin kullanması gerekenler,
65 yaşından büyükler.
Hekim, hastanın kliniğini ve ağır hastalık için risk taşıyıp taşımadığını gözönüne alarak hastayı değerlendirir. Hafif ve orta seyirli komplike olmayan hastalarda ağırlaşma belirti ve bulguları: Başlangıçta hafif ve orta hastalık bulguları gösteren kişilerin bir kısmında tablo kısa sürede ilerleyerek ağırlaşabilir. Hastalığın ilerlemekte olduğunu gösteren belirti ve bulgular şunlardır:
Oksijen eksikliği veya kardiyopulmoner yetmezlik olduğunu gösteren belirti ve bulgular:
Nefes darlığı veya solunum güçlüğü, siyanoz, kanlı veya koyu balgam, yan ağrısı, düşük kan basıncı,
Hızlı veya yüzeyel solunum (özellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda),
Hipoksi (puls oksimetri ile oksijen satürasyonunun %"'nin altında olması).
Merkezi sinir sistemi komplikasyonunu gösteren belirti ve bulgular:
Bilinç kaybı ve diğer mental durum değişiklikleri,
Konvülziyon,
Ciddi güç kaybı,
Paralizi,
Çocuklarda irritabilite.
Hastalığın uzaması veya invaziv sekonder bakteriyel enfeksiyona dair bulgular:
Laboratuvar testleri ve/veya klinik bulgulara göre karar verilir. Örneğin;
Analjezik ve antipiretiklere rağmen üç günden fazla yüksek ateşin ve diğer hastalık belirti ve bulgularının devam etmesi,
Grip semptomları iyileşmeye başladıktan sonra ateşin tekrar yükselmesi ve öksürüğün şiddetli bir şekilde tekrar ortaya çıkması veya kulak ağrısı gelişmesi.
Ağır dehidratasyon bulguları:
Aktivitede azalma, baş dönmesi, idrar miktarında azalma, letarji gelişmesi.
Çocuklarda ek olarak yeterince sıvı alamama, şiddetli veya persistan kusma, göz kürelerinde ve fontanellerde çökme, idrar çıkarmama veya ağlarken gözyaşında azalma görülebilir.
Komplikasyonlar:
Pandemik H1N1 grip hastalığının tüm komplikasyonları konusunda yeterli bilgi bulunmamakla birlikte mevsimsel gribin komplikasyonlarıyla benzer olduğu düşünülmektedir:
Altta yatan kronik hastalıklarda alevlenme,
Üst solunum yolu hastalıkları (sinüzit, akut orta kulak iltihabı, krup),
Alt solunum yolu hastalıkları (pnömoni, bronşiyolit, status astmatikus),
Kardiyak komplikasyonlar (miyokardit, perikardit),
Kas-iskelet komplikasyonları (miyozit, rabdomiyoliz),
Nörolojik komplikasyonlar (akut ve postinfeksiyöz ensefalopati, ensefalit, febril nöbet, status epileptikus),
Toksik şok sendromu,
Sekonder bakteriyel pnömoni (sepsisle birlikte veya tek başına)
Ayrıca gebelerde spontan düşük, intrauterin ölüm ve fetal distres görülebilmektedir.
Kaynak: Sağlık Bakanlığı Pandemik (H1N1) 2009 Gribi Klinik Vaka Yönetimi
07/12/2009
