Tıp fakülteleri döner darboğazında

2006'da tıp fakültesi olan üniversitelere sağlık harcalamaları için bütçe verilmedi. Döner sermayeden trilyonlarca alacakları olan rektörler öfkeli: 'Döner sermaye kendini döndürmüyor'

Hükümet tıp fakültesi olan üniversitelere 2006 yılında sağlık harcamaları için bütçe vermedi. Çözüm olarak masrafların döner sermayeden karşılanması önerildi. Döner sermayeden trilyonlarca alacağı olan rektörler ise öfkeli.


Dünya normlarına göre hastanelerin yüzde 20'sinin her yıl yenilenmesi gerekiyor. Türkiye'de ise tıp fakültesi hastaneleri imkânsızlıklar içinde boğuşuyor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin döner sermayeden 20 trilyon alacağı var. 900 hemşire ile çalışması gereken hastanede 300 hemşire bulunuyor. Ankara Üniversitesi iki eksikten birini tercih etmek zorunda. Ya MR cihazı alacak ya da ameliyathanelerin bozuk klima sistemini yenileyecek. Akdeniz Üniversitesi'nin İsveçlilerle yaptığı sağlık teknoloji binası projesinin inşaatı durmak zorunda kaldı. Milyon dolar tutarındaki cihazların alımı için rektörler kara kara düşünüyor, döner sermaye geliri de giderek azalıyor.
Bugüne kadar zaten onarım ve tıbbi cihaz alımı için çok kısıtlı bir para alan üniversiteler, artık hiç para alamayacak. Döner sermayeleri ise SSK, Emekli Sandığından alacakları nedeniyle yüzde 30 oranında azalan üniversite hastaneleri kapasitelerinin altında çalışıyor. Rektörlerin ve akademisyenlerin ağzından bazı üniversite hastanelerinde durum ve sıkıntılar şöyle:

Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Yurtkuran
"2005 yılında altyapı inşaatı için devletten 2 trilyon 408 milyar 750 milyon, büyük onarım için 481 milyar 750 milyon, makine teçhizat için 722 milyar 625 milyon ve hastane otomasyonu için 48 milyar aldık. 2006'da hiç para verilmeyeceği söyleniyor. Döner sermaye zaten dar boğazda 2006 yılına 30 trilyonluk alacağımız kaldı. Makine alımı konusunda kiralama yoluna gitmeye izin verilmesi tek umudumuz.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tümer Çorapçıoğlu
"Bu sene 4 trilyon ayrılmıştı onarım ve teçhizat alımı için. Biz onunla kat merkezinin ameliyathanelerini ve ameliyathane sistemlerini yeniledik. Mesela İbni Sina Hastanesi'nin ameliyathanelerinde klimalar arızalı. Onarımı yaklaşık 4 trilyon. Bu sene onu yaptıracağız. Eczacılık, diş hekimliği gözden çıkarılmış durumda. Döner sermayeyle doğalgaz, elektirik, su, yemek, hizmet satın alıp bunları ödüyoruz. Bunlara bile yetmiyor. Kamu yok ediliyor. Döner sermayeden 80 trilyon alacağım var. Şimdi döner sermayeden yettiği kadar eksikleri kapatacağız. Mesela manyetik rezonas görüntüleme (MR) cihazı almamız lazım. Bunların en ucuzu 1 milyon dolar. Ameliyathanelerin klimalarını da yaptırmak lazım. Önceliği hangisine vermemiz gerektiğini tartışacağız. İki ay içinde 20-30 trilyon gelmesi lazım. Gelmezse şubat başında hastanemiz kapanır. Bütün stoklarımızı da kullandık."

Ondokuz Mayıs Ünversitesi Rektörü Prof. Dr. Ferit Bernay
"Bütün masraflar döner sermayenin üstünde. Üniversite hastaneleri hemşire kadroları açısından yüzde 40 dolulukla çalışıyor. 900 hemşireye ihtiyacımız olmasına karşın 300 hemşiremiz var. Üç yoğun bakımızdan biri çalışıyor. Diğer ikisinin kapısına kilit vurduk personel eksikliğinden. Onarım bütçemiz Devlet Planlama Teşkilatı'ndan 1 trilyon olarak geçmiş ama maliyeye gelince sıfırlanmış. Zaten bu para yetmiyordu. Artık o da yok. Sadece çatımızın onarımı 2 trilyondu. Kamudan alacakları tahsil edemiyoruz. Poliklinikleri ve ameliyathanelerin belli saatlerden sonra çalıştırmakta da zorluk çekiyoruz."

Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Akaydın
"Genel bütçeden yatırım için ayrılan, yani inşaatlar için ayrılan pay yüzde 39 kısıldı. Devam eden hastane inşaatımız aşağı yukarı sıfırlanmış oldu. İsveçlilerle yaptığımız sağlık teknoloji binası projesi durmuş durumda. Bu sene döner sermaye fakirleşti. Eski yıllarda ödemediğimiz yüzde 18 KDV'yi eklediler. Yüzde sekiz de bir enflasyon artışı vardı. Ortalama yüzde 25-30 arasında döner sermayeler kayıp. Benim hastanem için bu rakam 24 trilyon. Her yıl milyonlarca dolar makine teçhizat yenilemesi lazım. 700 hemşire olması gerekiyorken 400 hemşirem var. Döner sermaye fakirleştiği için önümüzdeki ay 100'ün üzerinde işçi çıkaracağım."

Radikal